Nhân vật đối lập Ukraine làm Tổng Thống lâm thời!

KIEV, Ukraine (AP) - Nhân vật đối lập hàng đầu bắt đầu nắm quyền tổng thống lâm thời từ hôm Chủ Nhật, đưa Ukraine vào một tình trạng bấp bênh mới, sau khi xảy ra một cuộc đối đầu chính trị đẫm máu, đồng thời bà Yulia Tymoshenko, người bị ngồi tù bấy lâu nay có được cơ hội trở lại chính trường.
Sau khi rời thủ đô chạy về nơi được hậu thuẫn ở miền Ðông Ukraine, tính chính danh của Tổng Thống Viktor Yanukovych, cũng như câu hỏi hiện ông đang ở đâu, vẫn chưa ai rõ. Trong khi đó đồng minh của ông lần lượt bỏ rơi ông.

Một người đàn ông áp sát mặt mình vào chiếc xe van chở thi hài của Ustim Holodnyuk, 19 tuổi, bị giết trong cuộc biểu tình chống chính phủ thân Nga tại Quảng Trường Ðộc Lập, Kiev, 21 Tháng Hai, 2014. Ðến nay, tình hình tạm ổn định, phía thân Nga bỏ chạy; phía đối lập thân Âu, thân Mỹ, nắm quyền kiểm soát. (Hình: Photo by Brendan Hoffman/Getty Images)

Quốc Hội nay do phe đối lập kiểm soát đang vật lộn với vấn đề ai sẽ thay thế để lèo lái quốc gia và nền kinh tế èo uột. Nhiều quan ngại cho rằng một vài vùng như bán đảo Crimea ở Hắc Hải có thể ly khai.

Ba tháng với khủng hoảng chính trị khiến gần 100 người bỏ mạng, tại một quốc gia vốn có tầm quan trọng chiến lược đối với cả Hoa Kỳ, Nga và các nước Âu Châu.

Ukraine bị phân hóa trầm trọng, giữa các vùng miền Ðông nơi phần lớn thân Nga, và miền Tây nơi công khai chống lại ông Yanukovych và mong muốn có quan hệ thân thiết với Liên Âu.

Ông Yanukovych tạo nên những làn sóng chống đối khi gạt bỏ thỏa ước với Liên Âu hồi Tháng Mười Một. Sự chống đối lan sang nỗi bất mãn về nạn tham nhũng, vi phạm nhân quyền và kêu gọi ông Yanukovych từ chức.

Theo tin truyền thông Nga, chủ tịch Quốc Hội lên nắm quyền tổng thống là ông Oleksandr Truchinov, một đồng minh của bà Tymoshenko. Ông phát biểu trên truyền hình rằng ưu tiên hàng đầu gồm việc cứu nguy kinh tế và “trở lại con đường hợp nhất với Âu Châu.”

Ông Truchinov kêu gọi người dân hãy giữ bình tĩnh và lập lại trật tự, và “cương quyết chống lại mọi sự ly khai và đe dọa đến sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.”

Thông tin, cho đến ngày 23 Tháng Hai, nói rằng tổng thống thân Nga, Yanukovych, trốn về Kharkiv cùng với thân nhân và người bảo vệ. Cũng có thông tin, ông này bị cảnh sát biên phòng chặn lại khi tìm cách bay sang Nga bằng một máy bay riêng.

Bà Tymoshenko, nữ anh hùng của Cách Mạng Cam 2004 của Ukraine có vẻ ngày càng thắng thế trong trận chiến chính trị. Hôm Chủ Nhật, bà giành được sự ủng hộ của nhà lập pháp hàng đầu của Nga, đồng thời nhận được lời chúc mừng của Thủ Tướng Ðức, bà Angela Merkel, và nhiều thượng nghị sĩ Hoa Kỳ trước tin bà được phóng thích.

Có tin luân lưu hôm Chủ Nhật rằng có thể bà sẽ lên nắm chức quyền thủ tướng, trong khi chờ đợi cuộc bầu cử tổng thống vào 25 Tháng Năm tới.

Tuy nhiên bà công bố một văn bản nói rằng những người ủng hộ bà hãy ngưng đề cử bà. Có thể bà muốn dồn nỗ lực vào cuộc tranh cử tổng thống, đồng thời củng cố lực lượng sau thời gian bị cầm tù.

Tổng Thống Barack Obama và Tổng Thống Nga Vladimir Putin đồng ý qua cuộc điện đàm hôm Thứ Sáu, rằng một sự ổn định chính trị ở Kiev sẽ bảo đảm sự thống nhất đất nước và tự do cá nhân.

Nhưng qua chương trình “Meet the Press” của đài NBC, bà Susan Rice, cố vấn an ninh quốc gia của TT Obama, nói rằng, Nga sẽ “sai lầm nghiêm trọng” nếu đem quân can thiệp vào Ukraine.