(Baodatviet) - VN coi trợ cấp thất nghiệp chỉ phản ánh gián tiếp tỷ lệ thất nghiệp, quốc tế coi là yếu tố để xác định NLĐ có thất nghiệp hay không.
Viện Khoa học Lao động và Xã hội (Bộ Lao động Thương binh và Xã hội) vừa công bố tỷ lệ thất nghiệp cả nước quý II/2014 là 1,84%, thấp nhất trong vòng một năm qua và Việt Nam vẫn nằm trong số quốc gia có tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất thế giới. Nhiều ý kiến băn khoăn không biết Việt Nam định nghĩa thế nào là thất nghiệp để có được con số trên.
Cách hiểu của Việt Nam
Trao đổi với Đất Việt, TS Nguyễn Thị Lan Hương, Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, định nghĩa về thất nghiệp từ xưa đến nay giữ nguyên không thay đổi qua các năm, các cuộc điều tra và hoàn toàn tương thích với định nghĩa thế giới. Cuộc điều tra này do Tổng cục Thống kê thực hiện hàng quý, có sự hỗ trợ của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) dựa trên số mẫu là 50.000 hộ gia đình.
Theo đó, người thất nghiệp là những người từ 15 tuổi trở lên, có khả năng lao động, có nhu cầu làm việc, trong thời gian phỏng vấn (trong vòng 1 tuần) có đi tìm việc làm nhưng chưa tìm được.
Tỷ lệ thất nghiệp của Việt Nam thuộc loại thấp nhất thế giới
Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội cho rằng, ở Việt Nam không có ai thất nghiệp tuyệt đối, mất việc này họ vẫn có thể làm việc khác, tức là vẫn có thu nhập. Do đó, cử nhân, thạc sĩ đi làm xe ôm, bán trà đá... vẫn được coi là có việc làm.
"Có thể nói một người đi làm như thế là chất lượng việc làm chưa tốt, thu nhập thấp, nhưng không phải thất nghiệp", bà Hương khẳng định.
"Khi điều tra người ta hỏi có làm việc không, có nhu cầu đi tìm việc không, đầy đủ 4 tiêu chuẩn như trên mới ra được người thất nghiệp. Nhưng với một nước có tỷ lệ lao động nông nghiệp 44%, lao động ở nông thôn 70%, tỷ lệ lao động trong khu vực phi chính thức trên 50% như Việt Nam thì làm sao thất nghiệp được. Chỉ có điều chất lượng việc làm, thu nhập như thế nào mà thôi".
Cũng theo bà Hương, định nghĩa này loại bỏ những người có cơ hội việc làm nhưng từ chối không nhận vì lý do tiền lương thấp hơn, điều kiện làm việc xa hơn... Đây gọi là thất nghiệp tự nguyện và không tính là những người bị thất nghiệp. Ngoài ra, những người trong độ tuổi lao động nhưng đi học, tạm thời không tham gia lực lượng lao động cũng không được coi là người thất nghiệp.
Bà Hương chỉ ra rằng, GDP của Việt Nam tăng trưởng từ 5-7% không có nghĩa là Việt Nam giàu, cũng như nước Mỹ tăng trưởng 1-2% không có nghĩa là họ nghèo, không có nghĩa là nền kinh tế Việt Nam thấp hơn Mỹ thì tỷ lệ thất nghiệp cao hơn Mỹ.
"Nền kinh tế càng có tính tổ chức cao, công nghiệp hóa càng có tỷ lệ thất nghiệp cao vì khi mất việc làm họ không có kinh tế vỉa hè, không có kinh tế tự cung tự cấp, không thể làm gì được nên mới thất nghiệp cao. Ở đây mọi người vẫn nhầm lẫn trong việc đánh giá thất nghiệp, giữa việc làm và thất nghiệp", bà Hương nói.
Đề cập đến trợ cấp thất nghiệp, Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội cho biết nó chỉ phản ánh gián tiếp tỷ lệ thất nghiệp, nói về an ninh việc làm và. Theo quy định, những người nào tham gia bảo hiểm thất nghiệp, đóng đủ từ 12 tháng trở lên thì khi thất nghiệp họ được hưởng một khoản để tái hòa nhập lại thị trường lao động.
Thế giới khác Việt Nam
Trong khi đó, PGS.TS Nguyễn Hữu Tri, Viện phó phụ trách Viện Xã hội học và Khoa học quản lý, nguyên là Viện trưởng Viện Khoa học hành chính, Trưởng khoa Quản lý hành chính, Học viện hành chính Quốc gia cho rằng, nước ngoài đánh giá về thất nghiệp khác Việt Nam.
"Như tôi đã nghiên cứu trước đây ở Úc, Đức, quan điểm về thất nghiệp của họ rất khác. Theo đó, người lao động phải được trợ cấp thất nghiệp, mà để có được cái này người lao động phải lấy xác nhận của 3 doanh nghiệp mà họ từng đến xin việc, được thẩm định rằng họ không đủ năng lực để các doanh nghiệp này thu nhận vào làm việc. Khi ấy một người mới được coi là thất nghiệp. Mức trợ cấp này chỉ đảm bảo duy trì cuộc sống tối thiểu để người lao động đi tìm việc làm".
PGS.TS Nguyễn Hữu Tri lưu ý, người lao động sẽ không được trợ cấp dài hạn mà chỉ trợ cấp hàng tháng một. Đồng thời các trung tâm lao động, nơi chi trả trợ cấp thất nghiệp sẽ bồi dưỡng, hỗ trợ đào tạo nghề cho người lao động để đáp ứng được nhu cầu của xã hội, sau đó cấp chứng chỉ để họ đi xin việc.
Ông Tri dẫn ví dụ ở Đức, nếu người lao động được xác nhận là thất nghiệp thì được trợ cấp 450 mác/tháng (tương đương 300 USD/tháng). Để được hưởng mức trợ cấp này, các chỉ tiêu đánh giá nhằm xác nhận người lao động thất nghiệp hết sức khắt khen bởi trợ cấp thất nghiệp lấy từ ngân sách nhà nước, tức là tiền thuế của người dân đóng góp vào.
Theo ông Tri, tại Việt Nam chưa ai được hưởng trợ cấp thất nghiệp thật sự do chưa có một trung tâm để làm việc này. Hơn nữa, trình độ quản lý về mặt xã hội của các cơ quan quản lý nhà nước còn hạn chế, cơ sở luật pháp của Việt Nam chưa đầy đủ để đảm bảo thực hiện chính sách này.
Hiện tại Việt Nam đang tồn tại hình thức đó là trả một cục cho người lao động thôi việc nếu người lao động đó được biên chế và thực hiện việc đóng bảo hiểm định kỳ. Ông Tri cho rằng đây không phải là trợ cấp thất nghiệp, mà nó tương tự như chính sách trả một cục cho những người về hưu trước tuổi trước đây.
Minh Thái
Tàu sân bay Mỹ cùng phi đội máy bay chiến đấu. Ảnh:US Navy |
Các hạm đội tàu chiến của Mỹ thường xuyên duy trì hoạt động ở Thái Bình Dương, Đại Tây Dương, Ấn Độ Dượng, Địa Trung Hải, Vịnh Ba Tư cũng như vùng Sừng châu Phi. Mỹ cũng thường xuyên đưa tàu chiến tới Nhật Bản và châu Âu để đảm trách các nhiệm vụ chiến thuật. Các tàu Mỹ có thể nhanh chóng hiện diện trên tất cả các vùng biển khắp thế giới.
Hải quân Mỹ có 288 tàu chiến với 10 tàu sân bay, 9 tàu đổ bộ tấn công, 22 tàu tuần dương, 62 tàu khu trục, 17 tàu hộ vệ và 72 tàu ngầm các loại. Ngoài ra, Hải quân Mỹ còn sở hữu 3.700 máy bay cùng biên chế 430.000 người. Riêng số tàu sân bay Mỹ đang sử dụng nhiều hơn phần còn lại của thế giới cộng lại. Thậm chí, phản lực chiến đấu chuyên dụng có khả năng cất và hạ cánh trên 9 tàu đổ bộ tấn công lớp Tarawa và Wasp của Mỹ.
Hạm đội tàu ngầm hùng hậu của Mỹ bao gồm 54 tàu ngầm hạt nhân tấn công lớp Los Angeles, Seawolf và Virginia. 14 tàu ngầm hạt nhân lớp Ohio trang bị tổng cộng 336 tên lửa đạn đạo chiến lược mang đầu đạn hạt nhân Trident. Bốn tàu lớp Ohio khác được sửa đổi để trang bị 154 tên lửa hành trình Tomahawk chuyên trách tấn công mặt đất.
Hải quân Nga
Nga thừa hưởng phần lớn đội tàu chiến hùng hậu của Hải quân Liên Xô sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc. Nhằm thay máu đội tàu chiến đang dần già nua, Nga liên tục ra mắt những mẫu chiến hạm mới nhằm tăng cường sức mạnh hải quân trong thời gian gần đây. Chính quyền của Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng công bố kế hoạch hiện đại hóa hải quân từ nay tới năm 2020.
Tàu sân bay duy nhất của Hải quân Nga. Ảnh:RIA Novosti |
Hiện tại, Hải quân Nga có 79 tàu hộ tống loại lớn, một tàu sân bay, 5 tàu tuần dương, 13 tàu khu trục và 52 tàu ngầm. Trong những năm gần đây, Nga liên tục thử nghiệm và chế tạo các loại tàu ngầm hạt nhân thế hệ mới cùng tên lửa đạn đạo liên lục địa có khả năng phóng từ tàu ngầm nhằm tăng cường khả năng răn đe hạt nhân.
Nga đang sở hữu số lượng lớn tàu đổ bộ lớp Alligator và Ropucha. Moscow đã đàm phán mua hai tàu đổ bộ trực thăng Mistral của Pháp nhằm hiện đại hóa hải quân. Nga hiện có 15 tàu ngầm hạt nhân tấn công, 16 tàu ngầm tấn công thông thường, 6 tàu ngầm trang bị tên lửa hành trình và 9 tàu ngầm trang bị tên lửa đạn đạo mang đầu đạn hạt nhân chiến lược.
Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đặc biệt chú trọng phát triển hải quân trong những năm gần đây. Sự tăng trưởng ngoạn mục của nền kinh tế giúp ngân sách quốc phòng tăng gấp 10 lần kể từ năm 1989, tạo lực đẩy cho quân đội Trung Quốc nói chung và hải quân nói riêng, lột xác.
Tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc. Ảnh:Tân Hoa Xã |
Hải quân Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLAN) hiện có một tàu sân bay đang thử nghiệm, 3 tàu vận tải đổ bộ, 25 tàu khu trục, 42 tàu hộ vệ, 8 tàu ngầm hạt nhân tấn công và 50 tàu ngầm tấn công sử dụng năng lượng thông thường. Biên chế PLAN đạt 133.000 người với hai lữ đoàn thủy quân lục chiến biên chế 12.000 người.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc liên tục phát triển các loại máy bay để phục vụ yêu cầu của hải quân. PLAN có 650 máy bay bao gồm phản lực cất cánh từ tàu sân bay J-15 (nhái máy bay Su-33 của Nga), máy bay chiến đấu đa năng J-10, máy bay tuần duyên Y-8 và máy bay chống ngầm Z-9. Bắc Kinh còn sở hữu số lượng lớn máy bay trực thăng chuyên trách trên biển.
Trong quá khứ, Hải quân Hoàng gia Anh từng là lực lượng hùng mạnh nhất thế giới, từng làm chủ phần lớn các đại dương trong suốt nhiều thế kỷ. Tuy nhiên, lực lượng này đánh mất vị thế dẫn đầu trong thế kỷ 20 trước sự lớn mạnh của Mỹ, Nga và gần đây là Trung Quốc. Hai tàu sân bay lớp Invincible bị loại khỏi biên chế khiến sức mạnh của Hải quân Anh càng bị suy giảm.
Hạm đội tàu chiến của Hải quân Hoàng gia Anh. Ảnh:Mirror |
Hải quân Hoàng gia Anh có 33.400 nhân viên chính thức và 2.600 lính dự bị. London đang sở hữu 3 tàu đổ bộ cỡ lớn, 19 tàu khu trục và tàu hộ vệ, 7 tàu ngầm tấn công hạt nhân và 4 tàu ngầm trang bị tên lửa đạn đạo mang đầu đạn hạt nhân chiến lược. Không quân Hải quân Hoàng gia Anh có 149 máy bay, chủ yếu là máy bay trực thăng.
Nòng cốt của Hải quân Anh hiện nay là 6 tàu khu trục trang bị tên lửa dẫn đường lớp Daring với khả năng phòng không vượt trội. Lực lượng tàu ngầm của Anh đã giảm mạnh trong thời gian gần đây nhưng vẫn đảm bảo khả năng tác chiến của Hải quân Hoàng gia. Hai tàu sân bay mới HMS Nữ hoàng Elizabeth và HMS Hoàng tử xứ Wales sẽ sớm góp mặt trong biên chế Hải quân Hoàng gia.
Lực lượng phòng vệ biển Nhật Bản
Sau thất bại trong Thế chiến II, Nhật Bản không được phép phát triển hải quân. Thay vào đó, Tokyo tạo ra Lực lượng phòng vệ biển (MSDF) nhằm thay thế vai trò hải quân. Biên chế của lực lượng này bao gồm 114 tàu chiến và 45.800 nhân viên. Nòng cốt của MSDF là các hạm đội tàu khu trục lớn, giúp đảm bảo những quyền lợi cơ bản của Nhật Bản.
Tàu khu trục trực thăng của Lực lượng phòng vệ biển Nhật Bản. Ảnh:Kyodo |
Nhật Bản có 46 tàu khu trục, nhiều hơn số tàu cùng loại của Anh và Pháp cộng lại. Từ giữa những năm 2000, Tokyo sở hữu khu trục hạm lớp Aegis nhằm chống lại những đe dọa từ hệ thống tên lửa đạn đạo Triều Tiên. Gần đây, Nhật Bản tiếp tục đóng mới 3 tàu khu trục trực thăng, đủ lớn để máy bay tàng hình F-35B có thể cất và hạ cánh.
Tàu ngầm của Nhật Bản được đánh giá là một trong những lực lượng tốt nhất trên thế giới với khả năng hoạt động ưu việt. Nhằm đối phó với sức mạnh của Hải quân Trung Quốc, Nhật Bản tuyên bố tăng cường số tàu ngầm trong thời gian tới. Nhật Bản còn sở hữu 3 tàu đổ bộ xe tăng, cho phép triển khai 300 binh sĩ, hàng chục phương tiện, trực thăng và thủy phi cơ.
Thứ Bảy, ngày 13/9/2014 - 15:07
Theo Hồng Duy (Zing.vn)