VIỆT NAM – Một ngư dân uổng mạng sau khi hải quân Indonesia bắn vào tàu đánh cá Việt Nam. Sáu thủy thủ của một tàu chở hàng Việt Nam bị bắt cóc. Đó là những rủi ro mới nhất trên Biển Đông.
Ngày 10 Tháng Mười Một, Bộ Ngoại Giao Việt Nam gửi công hàm phản đối, đòi Indonesia trả lời về việc hải quân của quốc gia này bắn vào hai tàu đánh cá của ngư dân Việt Nam tại vùng biển đang có sự chồng lấn về chủ quyền và hai bên đang thảo luận để phân định.
Giống như trước đây, khi nhiều tàu đánh cá của ngư dân Việt Nam bị các tàu thuộc những lực lượng có vũ trang của Trung Quốc (hải cảnh, kiểm ngư,…) săn đuổi, rượt bắn, cướp, phá, bắt giữ trên Biển Đông, lần này, Bộ Ngoại Giao Việt Nam cũng lên tiếng phản đối rất chậm chạp.
Chuyện hai tàu đánh cá của ngư dân Việt Nam bị bắn, khiến ba ngư dân bị thương, sau đó một người qua đời, xảy ra từ ngày 21 Tháng Mười nhưng bốn tuần sau, Bộ Ngoại Giao Việt Nam mới công bố sự kiện và lên tiếng phản đối.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Việt Nam bảo rằng, hành động của Indonesia “không phù hợp với quan hệ đối tác chiến lược giữa hai bên và nguyên tắc đối xử nhân đạo với ngư dân.”
Nhân vật này nói thêm, Việt Nam đã yêu cầu Indonesia “nhanh chóng điều tra, xử lý nghiêm những cá nhân vi phạm, đồng thời bồi thường thỏa đáng cho các ngư dân Việt Nam.”
Việt Nam đã từng nói như vậy nhiều lần và cũng chỉ nói như vậy, sau đó thì… thôi đối với Trung Quốc, gần đây là Cambodia, Thái Lan khi các lực lượng có vũ trang của những quốc gia này xả súng vào tàu đánh cá của ngư dân Việt Nam trên Biển Đông.
Tuy chỉ trích Trung Quốc một cách kịch liệt vì yêu sách của Trung Quốc về chủ quyền tại biển Đông xâm hại cả chủ quyền của Indonesia tại quần đảo Natuna, thậm chí đã vài lần dọa sẽ đưa Trung Quốc ra tòa quốc tế nhưng Indonesia chỉ bắn cảnh cáo các tàu đánh cá của Trung Quốc xâm nhập vùng biển quanh đảo Natuna.
Để răn đe, Indonesia đã vài lần tổ chức phá hủy các tàu đánh cá ngoại quốc bị cáo buộc là xâm nhập, đánh bắt trái phép tại những vùng biển thuộc chủ quyền của Indonesia. Cần lưu ý là số lượng tàu đánh cá của Việt Nam luôn đứng đầu trong các đợt phá hủy và chính quyền Việt Nam chưa bao giờ có ý kiến. Mãi tới lần này, chính quyền Việt Nam mới thỏ thẻ rằng, tàu đánh cá của Việt Nam bị bắn trong khu vực mà Việt Nam và Indonesia đang thảo luận để phân định chủ quyền.
Tin tàu đánh cá của ngư dân Việt Nam lại bị bắn đến cùng lúc với tin MV Royal 16 – một chiếc tàu chở hàng của công ty vận tải Hoàng Gia, chở cement từ Việt Nam sang Philippines, bị một toán có vũ trang khống chế và bắt đi sáu thủy thủ, khi con tàu này băng ngang đảo Basilan – nơi được xem như sào huyệt của Abu Sayyaf – nhóm phiến loạn Hồi Giáo chống chính quyền Philippines.
Trong vụ tấn công vừa kể, có hai thủy thủ người Việt đào thoát. Một trong hai bị thương. Cả hai được một tàu chở hàng của Philippines cứu và vì vậy, người ta mới biết chuyện.
Đại diện chính quyền Philippines bảo với AFP rằng, có khả năng, sáu thủy thủ người Việt bị phiến quân Abu Sayyaf bắt cóc để đòi tiền chuộc.
Hồi hạ tuần tháng trước, có ba thủy thủ người Việt làm thuê trên tàu FV Naham 3 của Đài Loan được hải tặc Somalia phóng thích. Cả ba bị hải tặc bắt giữ từ Tháng Ba, 2012, và chuyện duy nhất mà chính quyền Việt Nam thực hiện trong gần năm năm ba công dân của mình bị hải tặc cầm giữ là… thông báo họ đã được phóng thích và sẽ giúp họ có đầy đủ giấy tờ để chuyện từ Đài Loan trở về Việt Nam suôn sẻ!
Trong vụ sáu thủy thủ người Việt vừa bị bắt, chính quyền Việt Nam cũng chưa có ý kiến. Nơi duy nhất tại Việt Nam lên tiếng xác nhận sự kiện là công ty vận tải Hoàng Gia.
Năm nay, Abu Sayyaf đã chặt đầu hai con tin Canada vì không nhận được tiền chuộc mạng. Cũng năm nay, Abu Sayyaf đã phóng thích khoảng một chục thủy thủ Malaysia và Indonesia. Người ta phỏng đoán là đã có giao dịch ngầm giữa chính quyền hai quốc gia này với Abu Sayyaf để giải cứu công dân của mình.
Dẫu chưa có thông tin chính thức xác định những kẻ đã tấn công tàu MV Royal 16, bắt sáu thủy thủ người Việt là ai, nhằm làm gì nhưng căn cứ vào những diễn biến trong thời gian vừa qua tại vùng biển Nam Philippines, người ta tin đó là Abu Sayyaf và mục tiêu cũng là đòi tiền chuộc. (G.Đ)
