DVO- 10/02/2014 -Chính sách nước đôi của Trung Quốc đang khiến Campuchia phải điều chỉnh các mối quan hệ ngoại giao với khu vực, trong đó có Việt Nam.
Nhận định này được các tác giả Murray Hiebert và Phuong Nguyen đưa ra trong bài viết “Campuchia điều chỉnh quan hệ ngoại giao” đăng trên trang mạng Asia Sentinel. Theo đó, do phải đối mặt với phe đối lập và sự ủng hộ ngày càng giảm của Trung Quốc, chính phủ của Thủ tướng Campuchia Hun Sen đang phải tìm kiếm sự hội nhập lớn hơn trong khu vực. Bản đồ ngoại giao của Campuchia đã có sự thay đổi mạnh mẽ trong 6 tháng qua.
 |
| Thủ tướng Campuchia Hun Sen |
Thái độ nước đôi của Trung Quốc đối với Campuchia được thể hiện rõ trong thời gian qua, nhất là sau cuộc tổng tuyển cử vào tháng 7/2013. Theo các tác giả bài viết, Bắc Kinh đã nhanh chóng công nhận kết quả bầu cử và đã chúc mừng Thủ tướng Hun Sen cùng đảng Nhân dân Campuchia cầm quyền. Tuy nhiên, khi các cuộc biểu tình chống chính phủ Campuchia do đảng Cứu quốc đối lập phát động lên án cuộc bầu cử là gian lận và đòi ông Hun Sen từ chức thì Trung Quốc trở nên im lặng và giữ khoảng cách.
Bài viết nhận định trong cùng thời gian này, chính phủ Campuchia trong những tháng qua đã có những động thái củng cố các mối quan hệ với Việt Nam.
Trung Quốc dù vẫn là nhà tài trợ quan trọng nhất của Campuchia, song không còn muốn thể hiện nhiều sự ủng hộ chính trị đối với Thủ tướng Hun Sen và đang có sự thay đổi trong chính sách đối với Campuchia.
Ngay sau khi ông Hun Sen tuyên bố sẽ không từ chức trước các cuộc biểu tình do phe đối lập đứng đầu, hãng thông tấn nhà nước của Trung Quốc là Tân hoa xã vào cuối tháng 12/2013 đã cho đăng bài viết trích dẫn những ý kiến của các nhà phân tích người Khmer kêu gọi tiến hành trưng cầu ý dân về tổ chức bầu cử lại.
Trung Quốc có thể sẽ không thay đổi chính sách với Campuchia một cách đột ngột, song dường như đang lấp lửng và có những bước đi thoát khỏi chính sách trước đây vốn hoàn toàn ủng hộ ông Hun Sen.
 |
| Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường (phải) tiếp Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Campuchia Hor Namhong (trái) tại Bắc Kinh ngày 2/1/2014 |
Tờ Asia Sentinel cho rằng Trung Quốc thay đổi thái độ đối với Campuchia là do rút ra bài học từ Myanmar. Trong nhiều năm, Bắc Kinh đã ủng hộ chế độ quân sự tại Myanmar, song lại bị bất ngờ với chính sách cải cách mạnh mẽ của Tổng thống Thein Sein từ năm 2011, đặc biệt sau khi Myanmar hủy bỏ dự án xây dựng con đập Myitsone trị giá nhiều tỷ USD do Trung Quốc tài trợ.
Một trong những thay đổi chính sách ngoại giao của Trung Quốc đối với Myanmar là tìm cách lôi kéo các nhân vật chính trị mới nổi ở đất nước này, từ Chủ tịch Quốc hội Shwe Mann, Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Min Aung Hlaing cho tới lãnh đạo đối lập Aung San Suu Kyi. Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã tỏ ra lạnh nhạt với ông Thein Sein và thay vào đó là tìm cách “ve vãn” bà Aung San Suu Kyi, thậm chí còn đang cân nhắc mời nhân vật đối lập này sang thăm chính thức Trung Quốc.
Trong khi đó, quan hệ giữa Campuchia và Việt Nam đang được đánh giá là tốt đẹp khi Hà Nội giúp ông Hun Sen có được sự công nhận từ bên ngoài cũng như nâng cao tính hợp pháp của Thủ tướng Campuchia. Hồi cuối tháng 12/2013, Thủ tướng Hun Sen đã có chuyến thăm tới Việt Nam ngay trước khi diễn ra lễ kỷ niệm 35 năm lật đổ chế độ Khmer Đỏ.
Hai tuần sau đó, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng đã sang thăm Campuchia và cùng Thủ tướng Hun Sen đồng chủ trì Hội nghị thương mại và đầu tư, hội nghị lớn nhất kể từ năm 2009, đồng thời cam kết thúc đẩy quan hệ kinh tế giữa hai nước trong các lĩnh vực ngân hàng, tài chính, buôn bán nông sản và viễn thông.
Tính đến cuối năm 2012, Việt Nam đã đầu tư khoảng 3 tỷ USD vào gần 130 dự án ở Campuchia. Con số này của Trung Quốc là 9,17 tỷ USD đầu tư vào Campuchia trong giai đoạn 1994-2012.
 |
| Thủ tướng Hun Sen tiếp đón người đồng cấp Nhật Bản Shinzo Abe tại Phnom Penh tháng 11/2013 |
Ngoài ra, Thủ tướng Campuchia cũng đang tìm kiếm các nhà tài trợ khác, trong đó điển hình là Nhật Bản. Ông Hun Sen được đánh giá là “thông minh” khi mời Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tới thăm vào tháng 11/2013 nhằm nâng cao tính hợp pháp của mình ở trong nước bằng cách đề nghị ông Abe tư vấn cải cách bầu cử.
Hai bên cũng ra một tuyên bố chung đầy bất ngờ về hợp tác an ninh hàng hải song phương, nhấn mạnh sự cần thiết phải giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình và theo luật pháp quốc tế. Hai bên cũng nhất trí tăng cường quan hệ quân sự, với việc các chuyên gia Nhật Bản (gồm cả những chuyên gia của các Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản) dự kiến sẽ huấn luyện cho các binh sĩ Campuchia để tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc trong tương lai.
Và hoàn toàn trái ngược với Diễn đàn Khu vực ASEAN ở Phnom Penh năm 2011, Campuchia đã không phản đối việc đưa vấn đề Vùng Nhận dạng Phòng không (ADIZ) của Trung Quốc tại biển Hoa Đông ra thảo luận tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN-Nhật Bản ở Tokyo vào tháng 12/2013.
Theo nhận định của các tác giả bài báo, Campuchia đang phát triển một cách nhanh chóng cả về chính trị và kinh tế. Những toan tính chiến lược mới của Bắc Kinh đối với Campuchia đang khiến ông Hun Sen cảm thấy bị tổn thương, ít nhất là vào thời điểm hiện nay.
Chính điều đó đã thúc đẩy ông Hun Sen tìm cách tăng cường vị thế của mình trong khu vực, đặc biệt là đối với Nhật Bản, Việt Nam và ASEAN bằng cách thể hiện sự ủng hộ các nước này trong các vấn đề tranh chấp với Trung Quốc như việc tranh chấp trên biển Hoa Đông và Biển Đông.
Đông Triều
No comments:
Post a Comment