THỨ TƯ 23 THÁNG TƯ 2014
DR
RFI-Trọng Thành
Sởi – căn bệnh được coi là nằm trong tầm khống chế tại Việt Nam - đột ngột trở lại gây tử vong « bất ngờ ». Theo con số chính thức, hơn 100 trẻ chết vì sởi từ đầu năm. Dư luận bất bình với phản ứng chậm, thái độ thiếu minh bạch và độc quyền thông tin của Bộ Y tế Việt Nam. Một số luật sư, bác sĩ cho rằng có cơ sở để khởi kiện các lãnh đạo Bộ Y tế.
Tại Việt Nam hiện nay, một trong những điều gây lo ngại cho các gia đình, đặc biệt ở các thành phố, là dịch sởi. Theo thông tin của Bộ Y tế hôm qua 22/04/2014, được báo chí trong nước đăng tải, từ đầu năm đến nay, có hơn 3.000 trường hợp mắc sởi trong số gần 10.000 trường hợp « sốt phát ban dạng sởi », trong đó có 25 trường hợp tử vong do sởi, trong số 119 bệnh nhân tử vong có liên quan đến sởi.
Sởi là một căn bệnh dễ lây, nhưng từ vài năm trở lại đây tại Việt Nam, căn bệnh này được coi là nằm trong tầm khống chế, với 1.048 ca nhiễm bệnh được ghi nhận năm 2013, rải khắp cả nước, và không có trường hợp tử vong nào. Ngành Y tế Việt Nam tin tưởng có thể loại trừ được bệnh sởi vào năm 2017, như cam kết với Tổ chức Y tế Thế giới.
Tuy nhiên, bước vào mùa dịch đầu 2014, riêng trong tháng đầu năm, đã có nhiều trường hợp tử vong vì sởi được thông báo, và số lượng người bị nhiễm đã tương đương với con số năm ngoái. Cho đến giữa tháng 4/2014, dịch sởi tiếp tục lan rộng, liên tục gây ra các trường hợp tử vong mới.
Tuy nhiên, chỉ đến khi xuất hiện việc ông Vũ Đức Đam, Phó thủ tướng phụ trách y tế - sau khi đọc được thông tin trên mạng Facebook của một bác sĩ về dịch sởi đang bùng phát - quyết định đến thăm Bệnh viện Nhi Trung ương ngày 15/04, thì Cục Y tế Dự phòng Bộ Y tế mới chính thức công bố con số 108 người chết có liên quan đến sởi từ đầu năm. Trong đó riêng tại Bệnh viện Nhi Trung ương, đã có 103 sinh linh giã từ cõi đời. Con số nói trên khiến công luận bàng hoàng, người dân, đặc biệt những người có con nhỏ, hết sức lo lắng, hoang mang.
Trong tình trạng bệnh dịch đang tiếp tục và thêm nhiều ca tử vong được ghi nhận, rất nhiều người hết sức bất bình trước thái độ của Bộ Y tế, tuy đã thừa nhận là đang có "dịch" và nỗ lực hơn trong các hoạt động phòng chống dịch, nhưng vẫn khăng khăng không chấp nhận chính thức « công bố dịch » theo luật định.
Cùng với việc tổng số người chết vì dịch sởi được giữ « bí mật » đến phút chót, việc Bộ Y tế vừa chấp nhận có dịch, vừa không chịu « công bố dịch » gây một tình trạng mù mờ và mâu thuẫn về thông tin, gây khó hiểu và thậm chí reo rắc nỗi hoang mang trong công luận về mức độ nghiêm trọng của dịch. Nhiều người phỏng đoán không phải chỉ hơn 100 đứa trẻ xấu số qua đời vì sởi, mà có thể có đến hàng trăm nạn nhân khác trong đợt dịch này.
Nếu như giới y khoa và những người quan tâm đều hiểu rằng việc không tiêm chủng theo quy định là một nguyên nhân căn bản khiến dịch sởi reo rắc chết chóc, thì nỗi nghi ngờ trước hết hướng về Bệnh viện Nhi trung ương (ở Hà Nội), nơi tập trung đến hơn 90% người chết theo một số ghi nhận. Sau khi những thông tin nói trên được chính thức công bố, một số chuyên gia và nhà quản lý đồng loạt ghi nhận « lây chéo » trong bệnh viện chính là nguyên nhân trực tiếp. Tình trạng « quá tải » của bệnh viện – đặc biệt ở một bệnh viện tuyến cuối, nơi điều trị các bệnh nhân nặng nhất - được nhiều nhà quản lý, nhà chuyên môn và một bộ phận công luận lý giải như là điều kiện căn bản khiến dịch bệnh bùng phát.
Tuy nhiên, tình hình cụ thể tại chỗ chưa hẳn là như vậy. Tình trạng quá tải là chung cho nhiều bệnh viện, nhưng tại sao ổ dịch lại ở Viện Nhi Trung ương ?
Qua một số nhân chứng, với các thông tin được đăng tải trên một số mạng xã hội, cũng như nhận định của một số chuyên gia, thì chính tình trạng khám bừa, kê đơn ẩu, dịch vụ công – tư lẫn lộn trong bệnh viện, cùng thái độ coi thường sức khỏe và sinh mạng của người bệnh ở nhiều nhân viên y tế mới là những nhân tố trực tiếp đẩy các bệnh nhân, nhất là những bệnh nhân tí hon, vào các tình trạng hết sức bất lợi.
Không thể đánh đồng tất cả, không thể nhập làm một những y bác sĩ có tay nghề, tâm đạo, tận tụy công việc, với những con người nói trên, nhưng dịch sởi diễn ra ròng rã nhiều tháng trời tại Viện Nhi Trung ương trong suốt hàng tháng qua dường như là phần nổi của một tảng băng chìm, kết quả của những tệ nạn trầm kha của một hệ thống y tế, dù đã và đang tiếp tục nhận được nhiều đầu tư và tin tưởng từ xã hội, nhưng không đáp lại bằng những phục vụ xứng đáng. Một ban lãnh đạo ngành y tế, sau khi đã phạm sai lầm khiến dịch bệnh bùng lên, đã không chấp nhận đối diện với sự thực, với các sai phạm, mà tiếp tục áp đặt quan điểm, bỏ qua nhiều phản hồi và đóng góp có cơ sở. Tiếp theo hàng loạt bê bối từ nhiều năm nay, vụ Bệnh viện Nhi Trung ương biến thành « ổ dịch sởi », là giọt nước tràn ly, khiến công luận không thể không đặt lại câu hỏi rằng liệu với năng lực như vậy, lãnh đạo Bộ Y tế Việt Nam có còn đủ khả năng điều hành được lĩnh vực hết sức hệ trọng này ?
Để chuyển đến quý thính giả một số nhận định và đánh giá về phản ứng của ngành Y tế Việt Nam trước dịch sởi hiện nay, cũng như vấn đề trách nhiệm pháp lý của Bộ Y tế trong vấn đề công bố dịch hay không (trong hiện tại và trong thời gian từ đầu năm đến nay), và tình trạng tử vong hàng loạt do sởi tại Viện Nhi Trung ương, RFI đặt câu hỏi với Bác sĩ Trần Tuấn và Luật sư Trần Vũ Hải (Hà Nội).
Sởi là một căn bệnh dễ lây, nhưng từ vài năm trở lại đây tại Việt Nam, căn bệnh này được coi là nằm trong tầm khống chế, với 1.048 ca nhiễm bệnh được ghi nhận năm 2013, rải khắp cả nước, và không có trường hợp tử vong nào. Ngành Y tế Việt Nam tin tưởng có thể loại trừ được bệnh sởi vào năm 2017, như cam kết với Tổ chức Y tế Thế giới.
Tuy nhiên, bước vào mùa dịch đầu 2014, riêng trong tháng đầu năm, đã có nhiều trường hợp tử vong vì sởi được thông báo, và số lượng người bị nhiễm đã tương đương với con số năm ngoái. Cho đến giữa tháng 4/2014, dịch sởi tiếp tục lan rộng, liên tục gây ra các trường hợp tử vong mới.
Tuy nhiên, chỉ đến khi xuất hiện việc ông Vũ Đức Đam, Phó thủ tướng phụ trách y tế - sau khi đọc được thông tin trên mạng Facebook của một bác sĩ về dịch sởi đang bùng phát - quyết định đến thăm Bệnh viện Nhi Trung ương ngày 15/04, thì Cục Y tế Dự phòng Bộ Y tế mới chính thức công bố con số 108 người chết có liên quan đến sởi từ đầu năm. Trong đó riêng tại Bệnh viện Nhi Trung ương, đã có 103 sinh linh giã từ cõi đời. Con số nói trên khiến công luận bàng hoàng, người dân, đặc biệt những người có con nhỏ, hết sức lo lắng, hoang mang.
|
Trong tình trạng bệnh dịch đang tiếp tục và thêm nhiều ca tử vong được ghi nhận, rất nhiều người hết sức bất bình trước thái độ của Bộ Y tế, tuy đã thừa nhận là đang có "dịch" và nỗ lực hơn trong các hoạt động phòng chống dịch, nhưng vẫn khăng khăng không chấp nhận chính thức « công bố dịch » theo luật định.
Cùng với việc tổng số người chết vì dịch sởi được giữ « bí mật » đến phút chót, việc Bộ Y tế vừa chấp nhận có dịch, vừa không chịu « công bố dịch » gây một tình trạng mù mờ và mâu thuẫn về thông tin, gây khó hiểu và thậm chí reo rắc nỗi hoang mang trong công luận về mức độ nghiêm trọng của dịch. Nhiều người phỏng đoán không phải chỉ hơn 100 đứa trẻ xấu số qua đời vì sởi, mà có thể có đến hàng trăm nạn nhân khác trong đợt dịch này.
Nếu như giới y khoa và những người quan tâm đều hiểu rằng việc không tiêm chủng theo quy định là một nguyên nhân căn bản khiến dịch sởi reo rắc chết chóc, thì nỗi nghi ngờ trước hết hướng về Bệnh viện Nhi trung ương (ở Hà Nội), nơi tập trung đến hơn 90% người chết theo một số ghi nhận. Sau khi những thông tin nói trên được chính thức công bố, một số chuyên gia và nhà quản lý đồng loạt ghi nhận « lây chéo » trong bệnh viện chính là nguyên nhân trực tiếp. Tình trạng « quá tải » của bệnh viện – đặc biệt ở một bệnh viện tuyến cuối, nơi điều trị các bệnh nhân nặng nhất - được nhiều nhà quản lý, nhà chuyên môn và một bộ phận công luận lý giải như là điều kiện căn bản khiến dịch bệnh bùng phát.
Tuy nhiên, tình hình cụ thể tại chỗ chưa hẳn là như vậy. Tình trạng quá tải là chung cho nhiều bệnh viện, nhưng tại sao ổ dịch lại ở Viện Nhi Trung ương ?
Qua một số nhân chứng, với các thông tin được đăng tải trên một số mạng xã hội, cũng như nhận định của một số chuyên gia, thì chính tình trạng khám bừa, kê đơn ẩu, dịch vụ công – tư lẫn lộn trong bệnh viện, cùng thái độ coi thường sức khỏe và sinh mạng của người bệnh ở nhiều nhân viên y tế mới là những nhân tố trực tiếp đẩy các bệnh nhân, nhất là những bệnh nhân tí hon, vào các tình trạng hết sức bất lợi.
Không thể đánh đồng tất cả, không thể nhập làm một những y bác sĩ có tay nghề, tâm đạo, tận tụy công việc, với những con người nói trên, nhưng dịch sởi diễn ra ròng rã nhiều tháng trời tại Viện Nhi Trung ương trong suốt hàng tháng qua dường như là phần nổi của một tảng băng chìm, kết quả của những tệ nạn trầm kha của một hệ thống y tế, dù đã và đang tiếp tục nhận được nhiều đầu tư và tin tưởng từ xã hội, nhưng không đáp lại bằng những phục vụ xứng đáng. Một ban lãnh đạo ngành y tế, sau khi đã phạm sai lầm khiến dịch bệnh bùng lên, đã không chấp nhận đối diện với sự thực, với các sai phạm, mà tiếp tục áp đặt quan điểm, bỏ qua nhiều phản hồi và đóng góp có cơ sở. Tiếp theo hàng loạt bê bối từ nhiều năm nay, vụ Bệnh viện Nhi Trung ương biến thành « ổ dịch sởi », là giọt nước tràn ly, khiến công luận không thể không đặt lại câu hỏi rằng liệu với năng lực như vậy, lãnh đạo Bộ Y tế Việt Nam có còn đủ khả năng điều hành được lĩnh vực hết sức hệ trọng này ?
Để chuyển đến quý thính giả một số nhận định và đánh giá về phản ứng của ngành Y tế Việt Nam trước dịch sởi hiện nay, cũng như vấn đề trách nhiệm pháp lý của Bộ Y tế trong vấn đề công bố dịch hay không (trong hiện tại và trong thời gian từ đầu năm đến nay), và tình trạng tử vong hàng loạt do sởi tại Viện Nhi Trung ương, RFI đặt câu hỏi với Bác sĩ Trần Tuấn và Luật sư Trần Vũ Hải (Hà Nội).
No comments:
Post a Comment