Chuyện người và quỷ trong tháng cô hồn

Một người dân chuẩn bị lễ vật cúng tháng cô hồn. Ảnh chụp tại Quận 4, Sài Gòn, vào trưa 11.8.2014. Ảnh: Nguyễn Vinh (TBKTSG Online) - Một người phát cơm từ thiện bất ngờ bị đâm chết ngay trên đường phố Sài Gòn chỉ vì phát cơm chậm vào tối 10-8, một ngày trước ngày rằm tháng 7, tức trước khi Diêm Vương mở Quỷ Môn Quan cho lũ quỷ đói tha hồ trở lại dương thế, theo quan niệm dân gian. Chuyện ma quỷ thì bây giờ chẳng mấy ai tin. Nhưng cúng cô hồn, giật cô hồn là tập tục vẫn diễn ra khắp Sài Gòn. Lắm khi người ta chăm chút cho mối quan hệ với người chết nhưng lại vô tâm với kẻ sống. Nói vậy để trở lại câu chuyện chàng trai nghèo xấu số Trần Minh Phước, 23 tuổi, người hằng ngày vẫn phát cơm từ thiện ở vòng xoay Lê Quang Sung – Phạm Đình Hổ (quận 6) trở thành nạn nhân của một kẻ vô ơn, hung ác. Báo chí mô tả anh Phước ngày làm nghề ve chai, tối dắt díu chị vợ và đứa con trai ra vòng xoay kiếm sống. Vợ ngồi xin ăn, chồng nhận phát cơm từ thiện để cả nhà có cơm ăn qua ngày. Vì phải ưu tiên cho người già và trẻ em bụi đời, anh Phước bị một thanh niên lang thang kiếm chuyện. Cãi cọ đã xảy ra và anh Phước bị đâm chết ngay trước mặt chị vợ và đứa con trai mới tròn một tuổi. Tuần trước, đối diện Thảo Cầm Viên, một tài xế taxi cũng dùng cây sắt đánh chết một người lái xe ôm. Nguyên nhân chính là do tranh giành một chỗ đậu xe. Tháng cô hồn dồn dập những tin tức chết chóc man rợ trên đường phố mà chúng ta đang sống. Những thảm kịch đó lại được đặt trong một bối cảnh thông tin thế giới trùng trùng những tai họa, từ hàng loạt vụ rớt máy bay cho đến đạn pháo không kích vào trường học khiến hàng trăm trẻ em thiệt mạng, từ đại dịch Ebola làm chết gần một ngàn người trong khi thế giới chưa tìm ra thuốc phòng chống cho đến hiểm họa động đất ở Trung Quốc… Những ai mê tín một chút sẽ nghĩ rằng, hóa ra ông Diêm Vương năm nay thả quỷ về trần hơi sớm. Biết đâu trong bối cảnh kinh tế toàn cầu khủng hoảng, đến chốn âm phủ cũng bị quá tải, lũ quỷ đói vì vậy mà năm nay tăng mạnh so với cùng kỳ năm ngoái!? Nhưng lý trí một chút, nhìn vào căn nguyên những sự việc, có thể thấy thế giới chúng ta đang trải qua những biến động rất lớn. Sự khủng hoảng mạnh mẽ nhất chính là khủng hoảng lòng nhân ái và niềm tin vào những điều thiện hảo trong cuộc đời. Báo chí mô tả trong tâm điểm đại dịch Ebola ở Liberia, nhiều bệnh viện đã đóng cửa, trong khi nhiều nhân viên y tế, bác sĩ đã bỏ việc vì sợ nguy hiểm nhưng những đội quân mai táng vẫn làm việc ngày đêm với hy vọng sẽ hạn chế nguồn bệnh phát tán. Nhìn vào tận cùng những cái chết, người ta có gặp một chút ánh sáng của sự hy sinh, lòng nhân của kẻ sống, ít ra trong việc chăm sóc hậu sự cho kẻ chết đồng thời ngăn chặn hậu họa cho cho thế giới người sống. Câu chuyện cảm động về những đội quân đào huyệt chôn người chết vì bệnh Ebola ở Liberia bị người dân xa lánh, đánh đuổi khiến ta liên tưởng đến sự hy sinh của anh Phước, người phát cơm từ thiện bị đâm trên đường phố Sài Gòn. Ở chỗ, chưa bao giờ lòng tốt con người lại bị thử thách mạnh mẽ như thế trong một thế giới hỗn độn bởi bạo lực và sự khủng hoảng tình người. Những tin xấu hằng ngày lan truyền trên truyền thông khiến chúng ta biết quá nhiều đến cái chết, kích hoạt nỗi sợ hãi, sự bất an trong khi rất ít những ủi an, xoa dịu niềm tin. Ngày cúng cô hồn, xuất hiện trên đường phố rất nhiều dịch vụ mua bán vàng mã. Người ta khệ nệ ôm những tòa biệt thự, những chiếc xe hơi đắt tiền bằng giấy, những bó tiền và mâm cúng... thịnh soạn trong một nghi lễ cầu mong sự hài hòa với quỷ thần, trời đất, tránh xa mọi xúi nhiễu trong cuộc sống. Trong khi chúng ta chăm chút cho nghi lễ rộn ràng với người chết, hài hòa với ma quỷ nhưng lại chểnh mảng thực tại, rẻ rúng tha nhân. Và đó cũng là lý do quỷ dữ đang chiếm lĩnh từng ngày từng giờ của đời sống, không phải đợi đến lúc ông Diêm Vương mở cửa Quỷ Môn Quan!