Saturday, April 12, 2014

Tiền điện tính cách mới nhưng sự minh bạch vẫn như cũ

11/04/2014 - 07:08

Theo Quyết định 28/2014/QĐ-TTg, từ ngày 1/6/2014, giá điện bán lẻ sẽ có cách tính mới. Tuy nhiên, về cơ bản thì cũng không khác mấy Quyết định trước đó ngoài cơ cấu biểu giá bán điện mới, mà nếu tính theo cách này, người dân sẽ phải trả tiền điện cao hơn.


Trong Quyết định 24/2011/QĐ-TTg nêu rõ: “Việc điều chỉnh giá bán điện theo cơ chế thị trường phải được thực hiện công khai, minh bạch”. Tuy nhiên, ngày 1/4/2014 vừa qua, trả lời chất vấn tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng cho biết trong tháng 4 này sẽ ban hành quy định về công khai, minh bạch giá điện để nhân dân giám sát. Điều đó có nghĩa là, ít nhất trong 3 năm qua, ngành điện chưa tuân thủ một Quyết định đã ban hành và có hiệu lực.
 
Và đến ngày 7/4/2014,  Quyết định 28/2014/QĐ-TTg ra đời như một câu trả lời cho những bức xúc bao năm qua của người dân về cách tính giá điện không được rõ ràng và không có cơ sở để nhân dân giám sát. Tuy nhiên, về cơ bản, quyết định này chỉ điều chỉnh hạng mục giá điện màchưa hề chỉ rõ các doanh nghiệp phải báo cáo chi tiết đầy đủ các thành phần tính giá bán điện bình quân - cơ sở để tính giá điện bán lẻ cho doanh nghiệp và người dân. 
 
Vậy là hiện tại, trong lúc chờ văn bản của Bộ Công thương để giải quyết tiếp các khúc mắc này thì người dân lại tiếp tục đau đầu với cơ cấu biểu giá bán lẻ điện.
 
Quyết định mới này là một thông tin không vui với các cơ sở sản xuất, khi giá điện họ phải trả nhìn chung sẽ cao hơn. Chẳng hạn điện áp từ 110 kV trở lên vào giờ thấp điểm được tính bằng 52%, tăng so với 51% theo Quyết định số 268/QĐ-TTg ngày 23/2/2011; điện áp từ 22 kV đến dưới 110 kV vào giờ thấp điểm tăng từ 53% lên 54%, điện áp dưới 6kV tăng ở tất cả các giờ và có mức tăng lớn nhất. Đây là một điểm khá lạ vì nó cho thấy: nhà nước không ưu tiên sản xuất vào giờ thấp điểm!? Quyết định mới này cũng không tách riêng giá điện bán cho hoạt động bơm nước tưới tiêu. Như vậy, trái ngược với sự ưu đãi về lãi suất, dù vẫn được xác định là lĩnh vực ưu tiên, nông nghiệp có thể phải chịu mức giá điện bình đẳng như tất cả các cơ sở sản xuất khác. Sẽ phải chờ Thông tư của Bộ Công thương để làm rõ hơn điều này. Các đơn vị kinh doanh thì sẽ dễ thở hơn, do tỷ lệ so với giá bán điện bình quân năm được điều chỉnh giảm xuống ở tất cả các mức điện áp và giờ sử dụng.
 
Giá điện sinh hoạt từ 0-50 kWh được tính bằng 92% mức giá bán lẻ điện bình quân. Một điểm mới là trước đó, mục này được đánh dấu là áp dụng cho hộ thu nhập thấp có đăng ký với bên bán điện thì nay đã không còn chú giải đó. Điều đó cho thấy “tấm bằng” hộ nghèo đã không còn phát huy tác dụng ở cách tính mới này. Theo Quyết định cũ, những hộ sử dụng điện ở mức này trả mức giá tương đương giá thành điện bình quân. Cách tính mới này sẽ khiến hộ nghèo phải trả nhiều tiền hơn hay ít đi so với trước đây thì không rõ, khi giá thành điện bình quân ít khi được công bố cụ thể và theo quyết định mới họ sẽ được hỗ trợ theo một con số cụ thể bất kể họ dùng bao nhiêu, miễn là không quá 50 kWh trong tháng. Có thể sẽ rõ ràng hơn khi Bộ Công thương ra thông tư trong thời gian tới.
 
Quyết định mới cũng đã phân vùng lại giá điện sinh hoạt. Nếu như trước kia có 7 vùng thì nay giảm xuống 6 vùng. Nếu nhìn sơ qua thì có thể thấy tỷ lệ có giảm nhưng với nhóm dân có mức sử dụng điện 101 – 150 kWh, tỷ lệ này đã tăng từ 106% lên 110%. Đây là vùng sử dụng mà hầu như gia đình nào cũng phải cán qua. Đấy là chưa kể dù tỷ lệ có giảm song giá bán điện bình quân năm sau luôn cao hơn năm trước, đặc biệt là năm nay còn chịu ảnh hưởng từ giá than, xăng tăng và ít nhất là có cái biệt thự, sân golf ở dự án Phú Mỹ 1 được tính vào. 
 
Theo chị Hoa ở Đống Đa, gia đình chị không sử dụng điều hòa, bình sưởi hay bếp điện, một tháng ít thì 180 kWh, nhiều thì tầm 280 kWh. Mục tiêu giá bán điện bình quân mà EVN đặt ra cho năm 2014 là 1.533,09 đồng/kWh. Nếu mốc này được đặt ra, thì với một hộ như chị Hoa, giả sử trong tháng sử dụng mức thấp nhất 180 kWh, nếu theo cách tính cũ, hóa đơn chưa tính thuế sẽ ghi con số 284.220 đồng, thì với cách tính mới sẽ lên 311.983,81 đồng, tức là số tiền chị phải trả sẽ nhiều hơn.
 
Đối với khối hành chính sự nghiệp, lần này giá bán điện chiếu sáng công cộng và đơn vị hành chính sự nghiệp đã được gộp chung. Nếu như lúc trước, các đơn vị hành chính sự nghiệp phải chịu mức giá điện từ 100-104% giá bán điện bình quân, tức là cao hơn chiếu sáng thì nay tỷ trọng này đã được san bằng, đồng nghĩa với việc khu vực công được hưởng chi phí sử dụng năng lượng thấp hơn, góp phần giảm gánh nặng cho ngân sách và “gột bớt” sự lãng phí về mặt hóa đơn của 30% công chức “sáng cắp ô đi, tối cắp về” thường được ngồi trong phòng mát lạnh với các thiết bị chiếu sáng đầy đủ.
 
Một tỷ lệ mới, một giá điện mới nhưng sự minh bạch vẫn.. như cũ. Nếu đây là bước đầu của cái gọi là minh bạch giá điện thì quý ngành sẽ còn phải bước nhiều nữa. Mà với tốc độ như thế này thì còn lâu lắm mới xuất hiện được cái gọi là thị trường điện cạnh tranh.
 
 
 

No comments:

Post a Comment