'VN lạm phát tướng lĩnh trong thời bình'!

BBC- Cập nhật: 16:11 GMT - thứ năm, 20 tháng 3, 2014

Có ý kiến nói Việt Nam đã phong quá nhiều tướng trong thời bình

Việt Nam đang bị lạm phát về tướng lĩnh và sỹ quan cao cấp trong các lực lượng vũ trang, từ công an tới quân đội, mặc dù quốc gia hiện trong thời bình, theo một cựu quan chức Văn phòng Quốc hội Việt Nam.

Việc phong tướng phải dành cho các vị trí trực tiếp và thực sự có chức năng thống lãnh, chỉ huy chiến tranh, chiến đấu chống tội phạm, mà không nên áp dụng cơ chế quan chức theo lối văn phòng, đáo hạn lại lên chức.

Và không có chức năng, nhiệm vụ liên quan các lĩnh vực trên thì không nên thăng tướng, theo luật sư Trần Quốc Thuận, cựu Phó Chủ nhiệm Thường trực Văn phòng Quốc hội.
Bình luận với BBC hôm 20/3/2014, nhân dịp hai cơ quan là Bộ Quốc phòng và Bộ Công an Việt Nam 'xin ý kiến' Chính phủ về hai dự luật sửa đổi về sỹ quan thuộc hai ngành này, đặc biệt liên quan tới phong tướng lĩnh cao cấp, ông Thuận nói:
"Việc phong tướng dĩ nhiên liên quan tới vấn đề quân số, các tổ chức quân đội, nhưng nó cũng liên quan tới thành tích, chứ không chỉ tổ chức mở rộng đến đâu thì tự nhiên phong lãnh đạo, phong tướng lãnh tới đấy... Nó không hẳn gì đảm bảo cái tốt, mà chỉ tạo nặng nề cho bộ máy, chi tiêu tốn phí tiền thuế của nhân dân.
"Còn việc tướng lĩnh, thì người ta cho rằng tướng lĩnh phải thông qua chiến trận, thông qua thành tích, chứ không phải thông qua triển khai bộ máy thì tự nhiên có tướng lĩnh."

"Bên công an có nhiều tướng quá, nhưng các vụ tham nhũng không thấy phá, không thấy phát hiện, không thấy truy bức, tìm được người, tội phạm thì phát triển ngày càng nhiều, thì hiện tượng đó cũng là không bình thường"-Luật sư Trần Quốc Thuận

 Bình luận về việc người lãnh đạo ngành công an, Bộ trưởng Trần Đại Quang đề xuất với chính phủ áp dụng thăng thêm hàm đại tướng với chức vụ Thứ trưởng là Phó Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, với lý do người chỉ đạo 'khi Bộ trưởng đi vắng' cần tới hàm vị này, đồng thời điều này để 'phù hợp thực tiễn và tương quan với quân đội', luật sư Thuận nói thêm:
"Bên công an có nhiều tướng quá, nhưng các vụ tham nhũng không thấy phá, không thấy phát hiện, không thấy truy bức, tìm được người, tội phạm thì phát triển ngày càng nhiều, thì hiện tượng đó cũng là không bình thường,
"Còn người đó phải cần phong tướng thì mới làm việc này, việc kia được, nhưng phong tướng lĩnh phải trên cơ sở là đấu tranh phòng chống tội phạm, rồi phòng chống tham nhũng, thì đó là vấn đề nóng bỏng nhất ở Việt Nam, về mặt công an vừa qua, thành tích chống tham nhũng thấy còn mờ nhạt, rất là yếu."

'Phải sửa lại luật'

Cựu quan chức lãnh đạo Văn phòng Quốc hội nói:
"Người ta dựa vào mô hình tổ chức, ví dụ nó là một cục, một tổng cục, một bộ phận tương đương như vụ, cục, thì đứng đầu, trong luật quy định là tướng, cho nên đó là điều không bình thường...

Bộ Công an đề xuất quy định thêm một hàm Đại tướng dành cho Thứ trưởng thường trực

"Trong ngành công an, bây giờ phải sửa luật lại, phải quy định lại là những người không phải là thực hành quyền thống lãnh, chỉ huy này khác, đánh trận hay chống tội phạm hay chống tham nhũng, thì họ cũng là những người cán bộ, công chức bình thường, bây giờ đeo quân hàm quan này kia, cho nên rất không bình thường."
"Có đơn vị chúng tôi làm việc có tới hàng năm, sáu, bảy, chín, mười đại tá... thì đó là một câu chuyện liên quan tới vấn đề cốt tử là phải sửa luật sỹ quan quân đội nhân dân, và trong đó có sỹ quan của công an có luật điều đó, tự nhiên họ dựa vào đó và họ phong và tạo nên điều mà gọi là lạm phát tướng lĩnh, lạm phát sỹ quan."
Trong đề xuất sửa luật sỹ quan trong các lực lượng vũ trang hiện nay, có điều luật cho thấy từ cấp đại tá để được thăng hàm lên cấp thiếu tướng, phải có bốn năm thử thách, nhưng giữa các cấp tướng, không có quy định về thời gian thử thách này.
Bình luận về điều này, cũng như khả năng có vai trò, quyền lực của nhân dân trong việc giám sát các vụ thăng hàm cấp tướng và sỹ quan cao cấp, luật sư Thuận nêu quan điểm:
"Bây giờ tướng lĩnh nhiều, tướng lĩnh không qua thử thách, mà tướng lĩnh chỉ huy những người cầm vũ khí, thì điều đó phải đáng suy nghĩ lắm, mà đòi hỏi phải công khai các tiêu chí thế này, thế khác...
"Cho nên pháp luật Việt Nam mù mờ, mà quyền lực, bộ máy giao cho nhiều người, mà những người đó không qua đào tạo, không qua được thử thách, mà không biết ý tâm của người đó như thế nào, mà nếu họ cầm súng, họ có quyền lực trong tay, đôi khi nó không là điều tốt mà nó là tai họa."

'Phong tướng làm gì?'

Đây không phải lần đầu tiên trong công luận đặt ra câu hỏi về khuynh hướng được cho là lạm phát tướng tá ở Việt Nam, cũng như đặt câu hỏi về tính hợp lý, căn cứ của việc thăng hàm với số lượng 'tràn lan' các sỹ quan cao cấp trong lực lượng vũ trang, cả quân đội, lẫn công an.
Bên lề một phiên họp Quốc hội vào ngày 28/10/2013, Tiến sỹ Đỗ Văn Đương, Ủy viên thường trực Ủy ban Tư pháp Quốc hội Việt Nam đã lên tiếng với truyền thông trong nước và phần nào chỉ ra nguyên nhân.

 "Đất nước mình còn khó khăn, tướng thì phải trận mạc chứ nhà văn, nhà báo, giám đốc doanh nghiệp làm kinh tế thì phong tướng làm gì? Theo tôi, những đối tượng đó đã có hình thức tôn vinh khác"-TS Đỗ Văn Đương"
Ông nói: "Ở Việc Nam, riêng lực lượng vũ trang thì đồng lương gắn với cấp hàm. Cho nên lãnh đạo cấp phó cũng phong tướng..."
"Những trường hợp trót phong rồi thì nên giữ nguyên trạng, tới đây sửa Luật công an nhân dân, sĩ quan công an nhân dân và sĩ quan quân đội nhân dân thì phải hạn chế lại.
"Khi những người hiện tại về hưu rồi vài năm tới mới bớt tướng đi được. Đất nước mình còn khó khăn, tướng thì phải trận mạc chứ nhà văn, nhà báo, giám đốc doanh nghiệp làm kinh tế thì phong tướng làm gì? Theo tôi, những đối tượng đó đã có hình thức tôn vinh khác."
Tuy nhiên, có vẻ như giải pháp cho 'lạm phát tướng lãnh' không chỉ liên quan tới 'hình thức tôn vinh khác', mà trên thực tế, tăng số lượng và quy mô tướng lãnh, sỹ quan cao cấp trong quân đội và công an, còn liên quan tới chế độ chính sách và ngân sách do người dân đóng góp để trả lương, bổng, phúc lợi cho các tướng lãnh này.
Trong một cuộc trao đổi với BBC từ trước, một chuyên gia về chính sách công thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư bình luận về cơ chế thăng hàm lâu nay vẫn được thực hiện.
"Nếu ba năm một lần tăng lương như vậy, thì lương sẽ rất lớn, và cứ đặc biệt tăng lương như thế," PGS. TS Phạm Quý Thọ, Chủ nhiệm Bộ môn Chính sách công, Học viện Chính sách và Phát triển nói.
"Đặc biệt trong trường hợp thăng quân hàm hiện nay cũng như thế, số sỹ quan cấp tá, cấp tướng rất nhiều, tất nhiên những ai được đảm nhiệm những chức vụ nhất định như cục trưởng, cục phó, hoặc lãnh đạo cao hơn, thứ trưởng hoặc các chức khác, thì người ta sẽ tiếp tục được duy trì."
"Nếu cứ tăng đều đặn cả về quân hàm và lương bổng như vậy, mà quân hàm đi kèm theo chế độ lương bổng, sẽ gây một áp lực về lương rất lớn," ông Thọ nói với BBC.
Bên Trung Quốc, nước có mô hình thể chế giống Việt Nam nhưng dân số đông hơn nhiều (1,3 tỷ), cho đến tháng 7/2011, toàn bộ Quân Giải phóng chỉ có 191 vị tướng, theo Tân Hoa Xã.