13/03/2014 07:30 (GMT + 7)
Theo dự thảo Luật đầu tư công, người dân sẽ được tham gia giám sát các dự án đầu tư công để phát hiện những việc làm gây thất thoát, lãng phí. Trong ảnh: dự án mở rộng đường Hồ Chí Minh qua Tây nguyên, QL 14 từ Kon Tum đi Đắk Nông - Ảnh: Ngọc Hà
TT - Chủ dự án thông đồng với tư vấn để
nâng khống tổng vốn đầu tư, các địa phương “sáng tạo” nhiều cách để xin
dự án, không thẩm định hiệu quả dự án... là những hình thức lãng phí rất
lớn trong hoạt động đầu tư công hiện nay.
Tại hội nghị hoàn thiện dự thảo Luật đầu tư công do Bộ
Kế hoạch - đầu tư (KHĐT) và Ủy ban Kinh tế Quốc hội tổ chức ngày 12-3,
nhiều đại biểu cho rằng cần phân cấp rõ ràng, có biện pháp chế tài nặng
để hạn chế tình trạng lãng phí trong đầu tư công.
Thất thoát, lãng phí ngay khi có chủ trương đầu tư
Tại hội nghị, các đại biểu đã dẫn ra nhiều dẫn chứng
cho thấy các địa phương “sáng tạo” nhiều phương án để có dự án cho bằng
được. Theo ông Dương Ngọc Tuấn, giám đốc Sở KHĐT Hải Phòng, để né quy
định huyện không được quyết dự án đầu tư quá 5 tỉ đồng, nhiều địa phương
đã “chẻ” nhỏ dự án để dự án được duyệt, dẫn đến nợ đọng trong xây dựng
cơ bản. “Có dự án lớp học mà móng một dự án, tầng trệt một dự án, tầng
hai một dự án khác” - ông Tuấn nói.
Ông Vương Đức Sáng, giám đốc Sở KHĐT Hải Dương, cho
biết có thực tế là một dự án có thể chỉ cần 200 tỉ đồng, nhưng người ta
có thể có cách mở rộng quy mô lên thành 300 tỉ đồng. “Dự luật chỉ nêu
phải thẩm định nguồn vốn là chưa đủ, cần thẩm định cả tính cần thiết của
quy mô, mức đầu tư, có cần dự án lớn đến như thế không...”, ông Sáng
nói.
Bộ trưởng Bộ KHĐT Bùi Quang Vinh thừa nhận có tình
trạng lãng phí ngay từ chủ trương đầu tư. Nhiều nơi có quyền, quyết là
làm ngay, không thẩm định dự án ấy hiệu quả thế nào, tại sao phải làm...
Có khi muốn làm con đường rất to, cảng rất lớn, ban đầu chỉ là ý định
cá nhân, nhưng sau đó đánh giá đơn giản, rồi phê duyệt chủ trương đầu
tư, làm nảy sinh tình trạng có cảng mà không có hàng, gây lãng phí.
“Lãng phí trong chủ trương đầu tư mới lớn, có khi hàng trăm tỉ...” - ông
Vinh khẳng định.
Cũng theo ông Vinh, một trong những khâu gây thất thoát
tiền của rất nhiều là tư vấn. “Do ít việc nên chủ đầu tư bảo kiểu gì
cũng “vẽ”, nhất là khi tư vấn được hưởng thù lao theo tỉ lệ trên tổng
vốn đầu tư nên họ có thể nâng giá công trình lên nhiều lần. Chỉ cần một
cây thép, người ta thiết kế đến ba để nâng tổng mức đầu tư rồi rút bớt” -
ông Vinh nói. Theo đề nghị của ông Vinh, ban soạn thảo phải nghiên cứu
bổ sung điều khoản ngăn chặn tình trạng chủ đầu tư thông đồng với tư vấn
để nâng tổng mức đầu tư dự án, gây thất thoát lớn.
Sẽ giám sát chặt hơn các dự án đầu tư công
Một điểm quan trọng trong dự thảo Luật đầu tư công là
dành riêng hai điều quy định về “giám sát đầu tư của cộng đồng”. Theo
đó, với các dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A, dự án có quy mô tái
định cư lớn, có tác động lớn tới môi trường... sẽ phải tham khảo, xin ý
kiến cộng đồng dân cư nơi thực hiện dự án. Khi thực hiện, các dự án đầu
tư công cũng sẽ chịu sự giám sát của cộng đồng.
Cụ thể, người dân có thể tham gia theo dõi, kiểm tra
chủ đầu tư chấp hành quy định về xây dựng, đất đai, xử lý chất thải, đền
bù giải phóng mặt bằng, tiến độ dự án. Mặt trận Tổ quốc sẽ chủ trì lập
kế hoạch giám sát cộng đồng và chỉ cần thông báo cho chủ đầu tư và ban
quản lý dự án trước 45 ngày làm việc. Chủ đầu tư, ban quản lý dự án sẽ
phải có trách nhiệm cung cấp cho tổ giám sát đầy đủ, kịp thời các tài
liệu liên quan đến việc triển khai các chương trình, dự án.
Cũng theo chỉ đạo của ông Vinh, ban soạn thảo phải đưa
vào điều khoản buộc các dự án của địa phương, dù thuộc diện trình Thủ
tướng, Quốc hội để xin chủ trương đầu tư, vẫn phải thông qua hội đồng
nhân dân trước để giám sát. Ngoài ra, ông Vinh cũng yêu cầu các lãnh đạo
bộ, ngành, địa phương có ý kiến bởi “Luật thông qua rồi các đồng chí
không thể không làm”...
| Theo quy định tại dự thảo Luật đầu tư công, Quốc hội sẽ quyết định chủ trương đầu tư các dự án quan trọng quốc gia, các chương trình mục tiêu quốc gia. Các bộ, ngành, địa phương sẽ không được quyết chủ trương đầu tư dự án nhóm A mà Thủ tướng Chính phủ sẽ quyết. Thủ tướng cũng quyết chủ trương đầu tư các dự án dùng vốn ODA, vay ưu đãi... Sau khi có chủ trương, các bộ, ngành, địa phương mới được quyền phê duyệt đầu tư. |
CẦM VĂN KÌNH
No comments:
Post a Comment