Đội tàu Việt Nam: Dư tàu hàng rời, thiếu tàu container

Do VN thiếu tàu container nên phần lớn hàng hóa xuất nhập khẩu đều do tàu nước ngoài vận chuyển. Ảnh Tàu container của Maesk Lines đang làm hàng tại cảng Cái Mép. Ảnh cmit.com.vn (TBKTSG Online) - “Thừa tàu hàng rời tổng hợp nhưng thiếu tàu container” - là nhận định của Bộ Giao thông vận tải trong một báo cáo về đội tàu biển Việt Nam vừa được công bố hôm nay 5-8-2014. Theo thống kê của Cục Hàng hải Việt Nam, tính đến ngày 30-6-2014, đội tàu mang cờ quốc tịch Việt Nam có khoảng 1.700 tàu với tổng trọng tải 6,9 triệu DWT (tấn) và tổng dung tích là 4,3 triệu GT (1GT = 100 feet). Tuy nhiên, trong tổng số 1.700 tàu thì chỉ có 28 tàu container; 172 tàu chuyên dụng chở hàng rời; hơn 940 tàu tổng hợp; 150 tàu chở dầu hoá chất, 9 tàu chở khí hóa lỏng, 37 tàu khách. Theo Bộ Giao thông Vận tải, cơ cấu đội tàu như hiện nay là “không hợp lý, tàu hàng rời tổng hợp chiếm tỷ lệ rất lớn, tàu chuyên dụng, tàu container chiếm tỷ lệ rất nhỏ, dẫn đến tình trạng dư thưa tàu hàng rời tổng hợp, tàu trọng tải nhỏ và đang thiếu tàu chuyên dụng, tàu có trọng tải lớn chạy tuyến quốc tế”. Về tỷ lệ phát triển đội tàu, trong 4 năm gần đây tốc độ phát triển tàu container của thế giới đạt trung bình 6,8%/năm, tốc độ phát triển tàu container của Việt Nam chỉ đạt trung bình khoảng 1,1%. Đối với đội tàu mang cờ quốc tịch nước ngoài thuộc sở hữu của doanh nghiệp Việt Nam, tính đến thời điểm này có khoảng 75 tàu với tổng trọng tải 1,3 triệu DWT tổng dung tích 830.000 GT. Trong đó có 06 tàu container, 51 tàu hàng rời tổng hợp, 6 tàu chở khí hoá lỏng, 3 tàu chở dầu, 4 tàu xi măng rời và 5 tàu dịch vụ lai dắt. Như vậy, đội tàu mang cờ quốc tịch nước ngoài chiếm tỷ lệ 18% so với đội tàu Việt Nam, trong đó tỷ lệ lớn chủ yếu là tàu chở container (tỉ lệ 22%) và tàu chở khí hoá lỏng 69%. Và, với khoảng 1.700 tàu nhưng chỉ có khoảng 400 tàu chạy tuyến quốc tế, đa phần trong số đó chỉ hoạt động trên các tuyến khu vực Đông Nam Á, Trung Quốc. Một số doanh nghiệp lớn cũng đã có tàu hàng tổng hợp đủ năng lực hoạt động khai thác trên các tuyến đến Châu Mỹ, châu Âu nhưng số lượng còn hạn chế. Tàu container hầu hết mới chỉ hoạt động vận tải trong khu vực Đông Nam Á, Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan - chưa thể thực hiện các chuyến đi thẳng. Theo Bộ Giao thông vận tải, thị phần vận tải xuất nhập khẩu của đội tàu trong nước chỉ chiếm khoảng 10-12% tổng sản lượng hàng hoá xuất nhập khẩu của Việt Nam, còn lại do đội tàu nước ngoài đảm nhận.