Wednesday, August 27, 2014

Mỹ có nên mở rộng không kích IS qua Syria?

Kể từ ngày 8 tháng 8 khi Tổng Thống Obama cho phép can thiệp quân sự để giúp Iraq ngăn chặn phiến quân Nhà Nước Hồi Giáo IS, các máy bay Hoa Kỳ đã thực hiện gần 100 phi vụ – mỗi phi vụ gồm nhiều phi xuất nghĩa là nhiều máy bay tham gia - ở miền Bắc Iraq.


Máy bay không người lái như loại RQ-180 có thể sẽ được dùng sau khi Tổng Thống Obama đã cho phép mở các phi vụ thám sát phiến quân IS trong lãnh thổ Syria. (Hình: Northtrop-Grumman)

Trong 3 tuần lễ những phi vụ này diễn ra hầu như mỗi ngày và như thế trong thực tế quân lực Hoa Kỳ đang tham gia vào một cuộc chiến chưa thấy triển vọng bao giờ kết thúc. Chiến dịch không kích là chính nhưng bên cạnh đó đã hoặc sẽ có một số hoạt động nhỏ trên bộ của lực lượng đặc biệt với sứ mạng chính là yểm trợ quân đội chính phủ Iraq và dân quân người Kurds.
Theo đánh giá của giới quân sự Hoa Kỳ, IS  không phải một nhóm những chiến binh Hồi Giáo ô hợp,  mà thật sư là một lực lượng vũ trang chiến đấu chuyên nghiệp, có  trật tự, tinh thần cao, tuy nhiên áp dụng những hình thức khủng bố rất tàn bạo. So với những nhóm kháng chiến mà Hoa Kỳ đã phải đương đầu trước đây ở Iraq như các nhóm nổi dậy Hồi Giáo Sunni hay Shiite và cả al-Qaeda, thì IS là một tổ chức chặt chẽ hơn nhiều. Họ có cơ sở tài chính, kế hoạch tuyên truyền, khả năng chiến đấu và chiến lược quân sự hẳn hoi tùy theo trong từng tình huống tại mặt trận.

Những mục tiêu mà Hoa Kỳ đã oanh kích trong 3 tuần lễ vừa qua bao gồm đủ loại nhưng đa số là xe cộ di chuyển, những xe chở chiến binh IS. Theo Ngũ Giác Đài, ít nhất đã có 85 xe bị hủy diệt, trong số đó có 43 xe gọi là “có võ trang” và 19 chiếc Humvees mà phiến quân chiếm được trước kia.
Ngoài ra là những mục tiêu không hoặc ít di động trong đó có trọng pháo, súng cối, súng phòng không. Hai phần ba những phi vụ oanh tạc ở vùng đập Mosul phiến quân đã đánh chiếm và sau đó phải rút lui khi bị Mỹ oanh tạc và quân đội Iraq cùng với dân quân Kurds phản công.

Nhưng để có hiệu quả quyết định, cuộc không kích của Mỹ cần phải mở rộng sang tới Syria, đánh vào căn cứ địa của IS trong miền Đông-Bắc Syria.

Hôm Thứ Hai, chính quyền Tổng Thống Bashar al-Assad cảnh giác Mỹ không được mở rộng chiến dịch không quân sang Syria và coi đó là một cuộc xâm lăng vào chủ quyền lãnh thồ của họ. Tuy nhiên Syria bày tỏ dấu hiệu rõ ràng là họ sẵn sàng chấp thuận và hợp tác nếu như đó không phải là quyết định đơn phương của Washington chưa có sự thỏa hiệp đồng ý trước của Damascus. Trong cuộc họp báo hôm Thứ Hai, Ngoại Trưởng Walid al-Moualem nói rằng chống khủng bố phải được làm với sự hợp tác của chính quyền Syria “chứ không phải bằng sự vi phạm chủ quyền quốc gia khác”.

Từ lâu chính quyền Tổng Thống Bashar al-Assad muốn sử dụng tình trạng nguy hiểm về sự bành trướng của khủng bố làm một phương cách để thuyết phục Hoa Kỳ tái công nhận sự hợp pháp của mình và ngưng trợ giúp cho phía nổi dậy. Chính bằng lập luận này năm ngoái Nga đã can thiệp cho Syria bằng lòng trao nạp kho vũ khí hóa học đổi lại việc Mỹ ngưng thi hành cuộc tấn công không quân.

Trả lời câu hỏi trong buổi họp báo là Hoa Kỳ có thể là đồng minh của Syria trong cuộc chiến chống khủng bố hay không, Ngoại Trưởng Moualem đáp: “Chúng tôi hoan nghênh” và nói thêm rằng chính quyền Syria phải được tham khảo trước. Ngoại Trưởng Moualem cũng xác định thêm là  không chấp thuận Hoa  Kỳ đơn phương thi hành không tập IS cho dù ở những vùng  hiện nay không còn do chính quyền Syria kiểm soát.

Hôm Chủ Nhật, phiến quân IS đã chiềm được căn cứ không quân Tabqa trong miến Trung-Bắc, và với chiến thắng này họ đã hoàn toàn kiểm soát được tỉnh Raqqah, nơi phóng viên James Foley đã bị giam giữ cho tới khi bị chặt đầu hạ sát.

Các giới chức Mỹ không loại trừ khả năng mở rộng cuộc oanh kích không quân chống sang lãnh thổ Syria, tuần trước đã tuyên bố với các phóng viên rằng  Hoa Kỳ “không bị giới hạn bởi biên giới địa dư trong cuộc chiến chống khủng bố”. Hôm Thứ Hai tòa Bạch Ốc cho biết Tổng Thống Obama chưa có quyết định tiếp tục chiến dịch quân sự ở Syria nhưng chưa thể nói ông đã đượcđề nghị về một kế hoạch như vậy hay không. Phát ngôn viên Josh Earnest  nói Ngũ Giác Đài đã sẵn sàng một loạt các kế hoạch và giải pháp để trình Tổng Thống nếu haykhi cần cũng như có người lái”.

Một giới chức quân sự cao cấp cho biết cuối tuần vừa qua, Tổng Thống đã cho phép mở các phi vụ thám sát bằng máy bay không người lái cũng như có người lái trên những khu vực có thể là mục tiêu tấn công IS ở Syria. Bộ Tư Lệnh quân lực Hoa Kỳ khu vực Trung Đông đã  đề nghị việc này, chưa phải là hành động tấn công mà chỉ là không thám, để có thể hiểu rõ tình thế bên trong Syria hơn là cho đến nay chỉ được biết qua hình ảnh chụp từ vệ tinh hay từ máy bay bay dọc biên giới.

Phát ngôn viên Earnest giải thích là việc này khác với kế hoạch không kích năm ngoái mà Tổng Thống Obama đã hủy bỏ sau khi Quốc Hội không đồng ý. Ông sử dụng quyền hiến định của hành pháp để thực hiện nhiệm vụ bảo vệ công dân Mỹ trong đó có những người bị IS bắt giữ làm con tin trên lãnh thổ Syria.

Tuy nhiên theo nhận định của Greg Miller, một cộng tác viên quân sự của tờ Washington Post, thì việc bay thám sát trên lãnh thổ Syria có nhiều khó khăn vì cả hai phía – chính quyền và quân nổi dậy – đều xem đây là hành đông do thám họ.

Những máy bay không người lái kiểu Predators, Reapers hay cả loại bay cao như Global Hawk có thể dễ dàng bị bắn hạ bởi hỏa tiễn phòng không SA-22 Greyhound hoặc máy bay chiến đấu MiG-23 do Nga đã cung cấp qua Syria.

Trong thực tế Mỹ ít nhất đã một lần xâm phạm không phận Syria nhưng chính quyền al-Bashad không hề lên tiếng. Đó là vụ biệt kích giải cứu không thành công cho James Foley và các con tin khác hồi đầu năm nay, Trực thăng Black Hawk loại đặc biệt có khả năng tránh radar và bay rất thấp đi vào Syria trong khi máy bay chiến đấu bay yểm trợ trên cao hoặc sẵn sàng ở gần biên giới.

Hai loại máy bay thám sát khác có thể dùng là RQ-180, máy bay tàng hình không người lái có khả năng tránh hỏa tiễn phòng không do radar hướng dẫn và máy bay U-2 đã quên biết từ thời Chiến Tranh Lạnh, bay ở cao độ trên 70,000 feet. Tuy nhiên hai loại này chỉ có hiệu quả do thám những mục tiêu lớn trong khi cần phải hiểu rõ thực lực của các toán chiến binh IS thường trà trộn lẫn trong thường dân.

Một cựu phi công máy bay thám sát nói rằng cần có nhiều hình thức quan sát trong đó phải hiểu toàn bộ tình hình và phải xác định rõ từng mục tiêu nhỏ để tấn công. Theo lời ông: “Nếu muốn đánh, có thể đánh ngay bây giờ. Nhưng theo tôi, trong mọi trường hợp, trước hết nên hiểu rõ lực lượng IS mạnh đến mức nào”.  (HC)
08-26-2014 1:38:10 PM
Hà Tường Cát/Người Việt (tổng hợp)

No comments:

Post a Comment