Thursday, August 21, 2014

Hải Quân Mỹ giải cứu con tin, một công tác khó khăn phức tạp

Hành quân bí mật là sứ mạng mà các đơn vị lực lượng đặc biệt quân đội Hoa Kỳ hay những toán đặc nhiệm CIA đã từng thực hiện rất nhiều trong quá khứ với thành công cũng như thất bại.


Trại tù binh Sơn Tây nhìn giống như những căn nhà bình thường. Cuộc hành quân giải cứu năm 1970 tại đây không thành công vì tù binh đã được chuyển đi nơi khác.(Hình: US Air Force)

Không kể cuộc hành quân biệt kích nổi tiếng đạt được mục đích tiêu diệt Osama bin Laden ở Pakistan Tháng Năm, 2011, hầu hết những chiến dịch đặc biệt có sứ mạng giải cứu tù binh hay tù nhân bị bắt giữ làm con tin trên đất địch thường không đạt kết quả mong muốn.

Gần đây nhất, đầu mùa hè năm nay, Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ đã cho thực hiện một cuộc hành quân bí mật với sứ mạng giải cứu một số con tin bị bắt giữ trong cuộc nội chiến ở Syria nhưng không thành công vì không tìm thấy các đối tượng đó tại địa điểm được tình báo xác nhận.

Hôm Thứ Tư, 20 Tháng Tám, Phó Đề Đốc John Kirby, phát ngôn viên Bộ Quốc Phòng, và bà Lisa Monaco, cố vấn tình báo cao cấp của Tổng Thống Barack Obama, loan báo sự việc này. Nữ phát ngôn viên Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Tòa Bạch Ốc Caitlin Hayden sau đó gải thích thêm: “Chúng tôi không bao giờ có ý định loan báo cuộc hành quân bí mật ấy. Quan tâm về sự an toàn của các con tin và tính cách bí mật của hành động buộc chúng tôi phải giữ càng kín càng tốt. Chúng tôi chỉ công bố hôm nay khi rõ ràng một số các cơ quan truyền thông đang chuẩn bị tường trình về chiến dịch ấy và thấy không thể có lựa chọn nào khác hơn là nói rõ chuyện ấy”.

Trước đó một hôm, ISIL hay ISIS, tổ chức phiến quân Hồi Giáo ở Iraq và Syria, còn có tên tự xưng là Islamic State (Nhà Nước Hồi Giáo), đã hành quyết một trong những con tin – phóng viên James Foley, bị bắt giữ từ Tháng Mười Một, 2012, bằng một hình thức rất man rợ là cắt cổ, và phổ biến bằng video hình ảnh việc ấy.

Tuy công bố việc đã có cuộc hành quân giải cứu, Bộ Quốc Phòng cũng như Tòa Bạch Ốc không tiết lộ rõ thời gian và địa điểm, chỉ cho biết là vào khoảng đầu mùa hè, nhưng không phải trong mấy tuần lễ mới đây. Các hãng truyền thông cũng dò hỏi và cho biết thêm một số chi tiết khác, theo đó số biệt kích tham gia chiến dịch cỡ trung đội, thuộc đủ mọi thành phần binh chủng và sử dụng trực thăng cũng như máy bay cánh thẳng, được các chiến đấu cơ phản lực và máy bay quan sát không người lái yểm trợ.

Có tin nói các biệt kích nhảy xuống đất bằng dù, có thể đây là cách để làm cho phiến quân ISIL bất ngờ vì nếu đáp xuống bằng trực thăng sẽ bị phát hiện ngay trước ít phút. Theo Bộ Quốc Phòng, sau đó các biệt kích không tìm thầy tù nhân con tin nhưng có chạm súng hạ sát một số phiến quân và bên phía biệt kích không có tổn thất nhân mạng nào.

Thành công của một chiến dịch giải cứu trước hết phụ thuộc vào sự chính xác của tin tình báo, sau đó là kế hoạch hành động thích ứng và cuối cùng là khả năng nhân sự thi hành công tác. Người ta không có gì nghi ngờ về điều sau này vì phụ trách thực hiện sứ mạng đều là những quân nhân đã được huấn luyện rất thuần thục, có đầy đủ kinh nghiệm và chiến đấu dũng cảm.

Nhưng khi tập hợp đầy đủ cả ba yếu tố vừa kể, vẫn có thể có rất nhiều ẩn số và tình huống bất ngờ khác, và do đó còn phải có may mắn mới thành công được.

Vụ giải cứu ở Syria tương tự như vụ giải cứu con tin ở trại tù binh Sơn Tây trong chiến tranh Việt Nam. Đêm 21 Tháng Mười Một, 1970, 56 biệt kích Mỹ đổ bộ xuống trại bằng trực thăng đã không tìm thấy 55 tù binh tại đây như tin tình báo cho biết, vì tất cả đã bị di chuyển đi nơi khác. Điều này có thể vì kế hoạch hành quân bị lộ nhưng cũng có thể chỉ do sự tình cờ, vì Bắc Việt thường di chuyển không giữ tù binh lâu dài tại một nơi nhất định.

Trong khi đó, việc chuẩn bị chiến dịch đòi hỏi thời gian lâu dài nghiên cứu phương cách hành động, huấn luyện biệt kích. Các biệt kích đã tập dượt hàng tháng ở một khu giống hệt như trại tù Sơn Tây được dựng lên trong căn cứ quân sự tại Florida. Họ thành thuộc đến mức một biệt kích sau này thuật lại là hoàn toàn bị lạc hướng, vì khi từ trực thăng nhảy xuống chạy tới vị trí chỉ định là một gốc cây,  nhưng trong đêm tối không tìm thấy cái cây đã bị chặt đi trước đó.

Một trường hợp thất bại nặng nề nhất trong việc giải cứu con tin là chiến dịch Eagle Claw ở Iran năm 1980 dự định cứu 52 con tin nhân viên Tòa Đại Sứ Hoa Kỳ bị cách mạng Hồi Giáo Iran bắt giữ. Do nhiều tính toán sai lầm về kế hoạch hành động, khó khăn của lộ trình và những trục trặc kỹ thuật khác, cuộc hành quân giải cứu này phải hủy bỏ nửa chừng với tổn thất cho các biệt kích tám chết, bốn bị thương, một trực thăng và một máy bay vận tải C-130 bị phá hủy và năm trực thăng khác phải bỏ lại.

Như vậy giải cứu một nhóm tù binh hay con tin là một sứ mạng rất phức tạp và triển vọng thành công không nhiều, chưa kể tới tổn thất về cả hai phía người được cứu và người đi cứu. Tuy nhiên, chính sách của Hoa Kỳ là không thương lượng trả tiền chuộc với khủng bố bắt giữ con tin, cho nên những chiến dịch giải cứu sẽ còn tiếp tục là cần thiết phải thực hiện nhiều lần trong tương lai.  (HC)
08-21- 2014 2:08:22 PM
Hà Tường Cát/Người Việt (tổng hợp)

No comments:

Post a Comment