RIMPAC : Bắc Kinh bảo vệ « quyền dọ thám »

Xe lội nước hạng nặng UHAC của Hải quân Mỹ. Ảnh chụp tại Hawaii ngày 11/07/2014.REUTERS/Hugh Gentry
RFI-Mai Vân
Bộ Quốc phòng Trung Quốc, được báo chí Nhà nước Trung Quốc hôm nay 21/07/2014 trích dẫn biện minh cho việc gởi tàu dọ thám đến vùng hải phận quốc tế ngoài khơi Hawai. Đây là nơi diễn ra cuộc tập trận RIMPAC do Hoa Kỳ tổ chức. Việc dọ thám này được tiến hành mặc dù Bắc Kinh lần đầu tiên đã cho tàu chiến của mình tham gia cuộc thao diễn Hải quân đa quốc gia thường niên của Mỹ. 

Theo Hoàn Cầu Thời báo, được hãng tin Pháp AFP trích dẫn, Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho rằng hoạt động của chiếc tàu (dọ thám) của họ hoàn toàn « phù họp với luật quốc tế ».

Tuyên bố trên đây được đưa ra sau khi Hải quân Mỹ tiết lộ là đã phát hiện một chiếc tàu gián điệp của Trung Quốc hoạt động gần khu vực diễn ra cuộc tập trận RIMPAC. Điểm đáng nói là chính Bắc Kinh cũng tham gia cuộc diễn tập Hải quân này, với khoảng 1.100 thủy thủ, và 4 chiếc tàu : 1 khu trục hạm trang bị tên lửa, 1 hô tống hạm cũng trang bị tên lửa, 1 tàu tiếp liệu và một tàu bệnh viện.

Sự kiện Trung Quốc lần đầu tiên tham gia cuộc thao diễn RIMPAC, khởi sự vào tháng 6/2014, đã được giới phân tích xem như là một bước tiến trong việc hòa dịu quan hệ Mỹ -Trung đang trong tình trạng căng thẳng. Tuy nhiên, hai bên vẫn bất đồng trên nhiều hồ sơ, đặc biệt là việc Bắc Kinh muốn khẳng định chủ quyền trên Biển Đông và Hoa Đông trong lúc Mỹ đang tăng cường ảnh hưởng trong vùng.

Theo giới quan sát, việc Trung Quốc cử tàu gián điệp đến vùng tập trận là một động thái nhắc nhở rằng quan hệ hai bên vẫn không thuận thảo.

Trong bản thông cáo, Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho rằng tàu gián điệp của họ « hoạt động trong vùng bên ngoài hải phận các  nước khác là điều phù hợp với luật lệ và tập quán quốc tế … Trung Quốc tôn trọng quyền của các quốc gia trong tinh thần tuân thủ luật quốc tế, nhưng cũng mong muốn quyền của mình được tôn trọng ». Phía Mỹ cũng khẳng định là tàu Trung Quốc hoạt động hợp pháp.

Washington từng tố cáo Trung Quốc sách nhiễu tàu Mỹ ở vùng hải phận quốc tế trên Biển Đông. Sự cố gần đây nhất là vào tháng 12 năm ngoái, khi chiến hạm USS Cowpens đã buộc phải tránh né để không va đụng vào một chiếc tàu Hải quân Trung Quốc trong vùng.

Trung Quốc đòi chủ quyền trên gần như toàn bộ vùng Biển Đông, ngay cả tại những khu vực sát bờ biển các quốc gia khác.