Biển Đông : Mỹ tố cáo yêu sách chủ quyền quá đáng của Trung Quốc

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đến Bắc Kinh hôm nay để chuẩn bị cho cuộc Đối thoại Chiến lược và Kinh tế Mỹ-Trung - REUTERS /B. Smialowski

RFI-Mai Vân
Các đòi hỏi chủ quyền của Bắc Kinh trên gần như toàn bộ Biển Đông "có vấn đề". Một hôm trước lúc mở ra cuộc Đối thoại Chiến lược và Kinh tế thường niên Mỹ-Trung tại Bắc Kinh, một quan chức Mỹ cao cấp đã nhận xét như trên vào hôm nay, 08/07. Vấn đề chính là các hành động của Trung Quốc nhằm áp đặt các yêu sách đã gây căng thẳng trong vùng.

Trung Quốc hiện cũng tranh chấp chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư với Nhật Bản, một đồng minh có hiệp định an ninh với Hoa Kỳ và sẽ được Washington bảo vệ nếu bị tấn công. Các quan chức Mỹ tháp tùng theo Ngoại trưởng Mỹ đã cho biết là Mỹ "hết sức quan ngại" về "sự sẵn sàng của các bên tranh chấp trong việc sử dụng các lực lượng quân sự, bán quân sự, tuần duyên nhằm thúc đẩy các đòi hỏi chủ quyền của mình".

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã đến Bắc Kinh vào hôm nay để chuẩn bị cho hai ngày họp với phía Trung Quốc trong khuôn khổ cuộc Đối thoại Chiến lược và Kinh tế Mỹ-Trung lần thứ sáu. Hồ sơ tranh chấp biển đảo giữa Bắc Kinh và các láng giềng được cho là sẽ chiếm một vị trí quan trọng trong chương trình nghị sự vì đã khuấy động quan hệ giữa hai cường quốc trong thời gian gần đây, bên cạnh hai vấn đề khác là tin tặc và thương mại.

Riêng về Biển Đông, phía Mỹ đặc biệt tố cáo tính chất mập mờ của tấm bản đồ 9 đường gián đoạn mà Bắc Kinh dùng làm cơ sở để đòi thâu tóm gần như toàn bộ Biển Đông, bất chấp tuyên bố chủ quyền của các nước khác, trong đó có Việt Nam và Philippines. Một quan chức Mỹ trong đoàn của Ngoại trưởng Kerry xác định : "Sự mơ hồ gắn với đường chín đoạn quả là có vấn đề."

Trung Quốc và các láng giềng đã tăng cường công việc tuần tra trên các khu vực tranh chấp, và gần đây ở Biển Đông giữa Trung Quốc và Việt Nam đã xẩy ra những vụ phun vòi rồng, tàu hai bên đâm vào nhau, ngư dân bị bắt giữ.

Theo quan chức cao cấp Mỹ nói trên tình hình căng thẳng leo thang "có liên quan đến Mỹ trong tư cách là một cường quốc Thái Bình Dương, là một quốc gia thương mại chủ chốt, một khách tiêu thụ quan trọng của các tuyến đường biển và là người bảo kê lâu dài cho sự ổn định trong khu vực Châu Á-Thái Bình Dương."

Theo hãng tin Pháp AFP, viên chức cao cấp Mỹ đã xin được giấu tên để có thể nói thẳng thắn về các vấn đề tế nhị. Nhân vật này khẳng định rằng các cuộc nói chuyện với phía Trung Quốc sẽ "rất trực tiếp, thẳng thắn, và xây dựng".

Hoa Kỳ luôn nhấn mạnh rằng họ không bênh bên nào trong cuộc tranh chấp chủ quyền, nhưng đã tố cáo Bắc Kinh về những hành vi gây mất ổn định và thúc giục Trung Quốc tôn trọng quyền tự do hàng hải trên các tuyến đường thủy quan trọng.

Theo quan chức Mỹ được AFP trích dẫn, Trung Quốc từng tuyên bố là họ quyết tâm dùng các biện pháp ngoại giao và hòa bình để giải quyết tranh chấp, do đó phía Mỹ sẽ yêu cầu Bắc Kinh tôn trọng các cam kết.