Phiến quân đông Ukraine đề nghị ngừng bắn

Tân lãnh đạo phe nổi dậy ở đông Ukraine hôm qua đề nghị thực hiện lệnh ngừng bắn mới nhằm ngăn chặn thảm họa nhân đạo tại khu vực này.

Lính của quân đội Ukraine ngồi trên chiếc xe tăng ở Donetsk hôm qua. Ảnh: AP

"Chúng tôi chuẩn bị ngừng nổ súng để ngăn chặn thảm họa nhân đạo lan rộng ở Donetsk", AP dẫn lời Aleksandr Zakharchenko, tân Thủ tướng của Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng, cho biết trong tuyên bố đăng tải trên website của phiến quân.

Yêu cầu ngừng bắn của phe ly khai tại Donetsk được đưa ra vài giờ sau khi tổng tư lệnh của phiến quân cho biết quân đội Ukraine đã kiểm soát được thị trấn Krasnyi Luch, cắt đứt liên lạc giữa Donetsk và khu vực lân cận khỏi các thành lũy còn lại của họ ở miền đông. Tuy nhiên, phát ngôn viên của quân đội Ukraine Andriy Lysenko cho hay, ông chưa xác nhận rằng quân đội chính phủ đã kiểm soát thị trấn nói trên hay chưa.

Hiện chính quyền Kiev chưa có phản hồi với đề nghị này của phe ly khai. Quân đội chính phủ Ukraine đã giành quyền kiểm soát tình hình trong các tuần gần đây, siết chặt vòng vây với hai thủ phủ của phe nổi dậy là Donetsk và Lugansk.

Giới quan sát nhận định dù chưa rõ động cơ yêu cầu ngừng bắn của phiến quân nhưng dường như nhằm mục đích gây áp lực với Ukraine cho phép phái đoàn hỗ trợ của Nga tiếp cận khu vực miền đông này.

Những ngày gần đây Nga liên tục kêu gọi thực hiện hỗ trợ nhân đạo ở đông Ukraine, tuy nhiên Kiev và phương Tây cho rằng đây chỉ là cái cớ để đưa lực lượng của Nga vào khu vực. Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) còn cáo buộc Moscow đang triển khai 20.000 binh lính ở gần biên giới Ukraine.

Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko tối qua cho biết chuẩn bị cho phép thực hiện hỗ trợ nhân đạo ở đông nước này. Tuy nhiên, việc hỗ trợ không kèm theo quân đội, đi qua biên giới dưới sự kiểm soát của Ukraine và các thành viên của phái đoàn phải là của nhiều nước. Ông Poroshenko và Thủ tướng Đức Angela Merkel cũng thảo luận về sự tham gia của Đức trong phái đoàn đó.

Nhiều người dân ở Donetsk đã bỏ nhà đi di tản để tránh bom rơi đạn lạc. Ảnh: AP

Hôm qua tiếng súng và pháo vang dữ dội khắp Donetsk, nơi có gần một triệu người sinh sống, trước đó khoảng 300.000 người đã sơ tán. "Tình hình đang trở nên tồi tệ hơn từng giờ", phát ngôn viên hội đồng thành phố Donetsk Maxim Rovinsky nói với AP.

Các tòa nhà với khoảng 2.000 người mất điện hoàn toàn. Đường phố vắng tanh không người và xe qua lại, hầu hết các cửa hàng đều đóng cửa, nhiều tiếng súng nổ ở gần sân bay Donetsk.

"Chúng tôi sợ hãi cả quân đội Ukraine, đang bắn vào thành phố và các phiến quân của Cộng hòa Nhân dân Donetsk, những người đang cướp bóc và giết hại dân thường", Dmitry Andronov, người dân 47 tuổi nói.

Quan ngại về thảm họa nhân đạo tiềm ẩn cũng gia tăng ở Luhansk, thành trì thứ hai của phiến quân, nơi giao tranh ngày càng ác liệt. Quân đội chính phủ bao vây thành phố này ở ba phía. Lãnh đạo Lugansk nói thành phố này mất nước và điện trong cả tuần qua và hầu hết các cửa hiệu cũng đóng cửa.

Hôm qua, trong cuộc điện đàm, Tổng thống Mỹ Barack Obama và Thủ tướng Anh David Cameron bày tỏ lo ngại về những báo cáo cho thấy các phương tiện quân sự của Nga đã vượt qua biên giới Ukraine và lực lượng có vũ trang đang chuẩn bị can thiệp nhân đạo, tin từ văn phòng của ông Cameron cho biết. Hai bên nhất trí phái đoàn như vậy là phi lý và phi pháp.

Valeriy Chalyi, Phó chánh văn phòng Tổng tống Ukraine, cho biết lực lượng của Nga muốn vào Ukraine dưới chiêu bài phái đoàn nhân đạo nhưng Kiev đã ngăn chặn hành động này. Phát ngôn viên của điện Kremlin Dmitry Peskov phủ nhận cáo buộc, cho rằng quân đội Nga không cố xâm nhập vào Ukraine nhưng nhắc lại kêu gọi của Moscow về hành động nhân đạo, cho rằng thảm họa hiện nay là chủ đề số một của thảo luận.

Ủy ban Chữ Thập đỏ Quốc tế cho biết đang nỗ lực để giảm nhẹ khủng hoảng ở Ukraine nhưng cảnh báo bất kỳ một phái viên nào của tổ chức này sẽ phải tuân theo nguyên tắc làm việc cơ bản là trung lập, công bằng và độc lập.

Khánh Lyn
h