HÀ NỘI 9-2 (NV) .- Việt Nam sẽ chỉ chọn những dự án đầu tư của nước ngoài thân thiện với môi trường, có hàm lượng công nghệ cao, sử dụng ít năng lượng, tài nguyên và giúp tăng chất lượng nhân lực.
 |
| Gia công quần áo xuất cảng của một doanh nghiệp hoạt động bằng vốn đầu tư nước ngoài ở Đồng Nai. Vốn đầu tư nước ngoài là phao cứu sinh cho kinh tế Việt Nam trong năm vừa qua nhưng chiếc phao này có thể tạo ra nhiều thảm họa. (Hình: TTXVN) |
Đó là hứa hẹn của ông Nguyễn Văn Trung, một Thứ trưởng của Bộ Kế hoạch – Đầu tư.
Trong cuộc trao đổi gần đây với Thông tấn xã Việt Nam, ông Trung nhấn mạnh, Việt Nam sẽ không thu hút đầu tư nước ngoài bằng mọi giá như trước. Ngoài việc chọn lọc các dự án đầu tư nước ngoài theo tiêu chí như vừa kể, ông Trung cho biết, Việt Nam sẽ nỗ lực thu hút các dự án lớn để qua đó thu hút thêm các dự án đầu tư khác.
Có vẻ như những khuyến cáo của các chuyên gia và thực tế tại Việt Nam đã buộc giới lãnh đạo Việt Nam phải nhìn lại kế hoạch thu hút vốn đầu tư trực tiếp của nước ngoài.
Tuy năm ngoái, vốn đầu tư trực tiếp của nước ngoài vào Việt Nam đã vượt qua mức $20 tỉ, chiếm khoảng 25% tổng đầu tư toàn xã hội, 18% GDP, góp cho ngân sách Việt Nam từ 12% - 14%. Và cũng năm ngoái, các doanh nghiệp hoạt động bằng vốn đầu tư của nước ngoài tạo ra từ 64% đến 67% kim ngạch xuất cảng, khoảng hai triệu việc làm trực tiếp, hàng triệu việc làm gián tiếp nhưng nhiều chuyên gia vẫn cảnh báo vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam có thể tạo ra nhiều nguy cơ.
Nguy cơ lớn nhất là môi trường sống bị hủy diệt. Việt Nam gần như là quốc gia duy nhất chấp nhận các dự án đầu tư gây ô nhiễm môi trường mà nhiều quốc gia trong khu vực đã từ chối từ lâu. Trung Quốc đã từng cố gắng hết mức để trở thành “công xưởng thế giới”, tiếp nhận tất cả, không phân loại dự án đầu tư và kết quả theo sau là môi trường sống bị hủy diệt. Việt Nam đã bắt đầu và đang mời gọi đầu tư theo kiểu giống hệt như vậy.
Trong thực tế, chủ các doanh nghiệp mà hoạt động gây ô nhiễm trầm trọng cho môi trường sống đang nhắm tới Việt Nam như “đất hứa”. Thậm chí, hồi tháng 5 năm ngoái, ông Hong Tianzhu, Chủ tịch hãng Texhong Textile của Trung Quốc, loan báo sẽ đầu tư xây dựng các nhà máy dệt nhuộm tại Việt Nam. Dệt nhuộm là một trong những lĩnh vực công nghiệp gây ô nhiễm nghiêm trọng cả về không khí lẫn nguồn nước.
Nguy cơ thứ hai là việc nhắm mắt tiếp nhận tất cả các loại dự án đầu tư sẽ biến Việt Nam thành bãi rác công nghệ. Trong báo cáo tổng kết 25 năm đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, do Bộ Kế hoạch - Đầu tư CSVN thực hiện, các con số thống kê cho thấy, khi đầu tư vào Việt Nam, có đến 80% doanh nghiệp nước ngoài chỉ sử dụng công nghệ loại trung bình của thế giới. Ngoài ra, còn có 14% sử dụng công nghệ lạc hậu.
Nhập công nghệ lạc hậu, nâng giá để hưởng các ưu đãi đầu tư, kể cả ưu đãi về thuế đã là “chiêu” mà nhiều doanh nghiệp nước ngoài áp dụng khi đầu tư vào Việt Nam. Ví dụ, năm nay, Liên doanh Malaysia - Đài Loan- British Virgin Island đưa vào Việt Nam một dây chuyền cũ, giá trị thực chỉ chừng $400,000, được nâng lên thành $16 triệu, gấp 40 lần giá gốc để hưởng tất cả các hình thức ưu đãi.
Nhắm mắt ban phát các hình thức ưu đãi còn là lý do khiến hàng loạt doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào Việt Nam liên tục báo lỗ để được miễn thuế. Có những doanh nghiệp nước ngoài hoạt động tại Việt Nam đến 20 năm nhưng không nộp đồng thuế nào.
Chưa hết, khuynh hướng đầu tư vào Việt Nam nhằm khai thác tài nguyên với giá rẻ đang gia tăng. Ông Đinh Thế Hiển, một chuyên gia kinh tế, cảnh báo, để mời gọi đầu tư nước ngoài, Việt Nam phải đi vay, đầu tư cho hai lĩnh vực: hạ tầng và năng lượng. Trong thực tế, việc phát triển ồ ạt các khu công nghiệp, dự án thủy điện cho thấy hiệu quả không tương xứng với những hy sinh về môi trường và tài nguyên.
Globalchange, tổ chức nghiên cứu và tư vấn xu thế toàn cầu, nhận định, Việt Nam có thể trở thành “công xưởng thế giới” vì dân số đông và trẻ, có nền tảng học vấn, sẵn sàng nhận lương thấp, đang đẩy mạnh đô thị hoá, có xu hướng đẩy mạnh việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài.
Khi thực tế cho thấy, giới lãnh đạo cầm quyền thiếu viễn kiến và lối quản trị quốc gia nhiều hạn chế như hiện nay, viễn cảnh Việt Nam trở thành “công xưởng thế giới” đồng nghĩa với ác mộng cho dân và môi trường.
No comments:
Post a Comment