Các nhà lãnh đạo khối G7 nhóm họp tại Nhật Bản

Các nhà lãnh đạo thế giới chụp ảnh lưu niệm trong ngày đầu tiên của cuộc họp của khối G7 ở Ise Shima, Nhật Bản, ngày 26/5/2016.

VOA-26-05-2016

Các nhà lãnh đạo khối G7 hôm nay nhóm họp tại Nhật Bản để bàn về các vấn đề kinh tế, khủng bố và an ninh hải dương. Theo tường thuật của thông tín viên Jeff Custer của đài VOA, cuộc họp diễn ra một ngày sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe bàn về vụ án mạng ở Okinawa đang gây bất mãn cho dân chúng Nhật.

Các vị nguyên thủ của 7 nước giàu nhất thế giới cùng với các nhà lãnh đạo của Liên hiệp Châu Âu đã bắt đầu hội nghị thường niên tại thành phố ven biển Ise Shima ở Nhật.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã nghênh đón Tổng thống Mỹ Barack Obama và các nhà lãnh đạo của Anh, Pháp, Đức, Ý và Canada tại Đền Ise, ngôi đền linh thiêng nhất của Thần đạo Nhật Bản.

Các nhà lãnh đạo đã lần lượt đi qua một chiếc cầu dài dẫn tới ngôi đền, trước khi đứng chụp hình chung với nhau.

Tin tức từ địa điểm hội nghị cho biết nghị trình của cuộc họp hai ngày này xoay quanh ba vấn đề chính là vực dậy nền kinh tế toàn cầu, chống khủng bố và an ninh hải dương.

Vấn đề thứ ba rõ ràng là có dính líu tới những hành động mỗi ngày một hung hãn hơn của Trung Quốc ở Biển Đông, nơi Bắc Kinh có những tranh chấp chủ quyền lãnh thổ với nhiều nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam và Philippines.

Tổng thống Obama hôm nay cho biết cuộc họp đã có một khởi đầu tốt đẹp và “đạt được rất nhiều thành quả.”

"Chúng tôi bắt đầu bàn tới một số vấn đề an ninh then chốt, những vấn đề quan trọng đối với tất cả chúng ta: (đó là) Biển Đông và an ninh hải dương. Chúng tôi đã bàn về những vấn đề liên quan tới Ukraine, nơi mà chúng tôi bắt đầu nhận thấy một số tiến bộ trong các cuộc thương thuyết nhưng chúng tôi vẫn nhận thấy có quá nhiều bạo động và chúng ta cần phải giải quyết. Chúng tôi sẽ dành thêm thời giờ vào tối nay để tìm cách giải quyết một số điểm nóng quốc tế quan trọng."

Hội nghị thượng đỉnh G7 diễn ra một ngày khi Tổng thống Obama họp với Thủ tướng Abe giữa lúc dân chúng Nhật Bản tức giận vì vụ một thiếu nữ Nhật bị một cựu chiến binh Thuỷ quân Lục chiến Mỹ giết hại bên ngoài một căn cứ quân sự của Mỹ ở Okinawa.

Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe bắt tay trong một cuộc họp báo.

Phát biểu tại cuộc họp báo chung, không bao lâu sau khi ông Obama tới Nhật, Thủ tướng Abe cho biết đôi bên đã thảo luận về vụ án mạng này.

"Toàn bộ thời gian của cuộc thảo luận nhóm nhỏ đã được dùng để bàn về vụ án mạng ở Okinawa, và tôi cảm thấy hết sức bất bình đối với tội ác cực kỳ đáng kinh tởm này. Vụ án mạng này chẳng những làm rúng động Okinawa mà còn gây chấn động cho toàn thể nước Nhật. Tôi đã trình bày với Tổng thống Obama là những cảm xúc của người dân Nhật Bản phải được tôn trọng một cách chân thành. Tôi cũng thúc giục Hoa Kỳ thực hiện mọi biện pháp hữu hiệu và thấu đáo để ngăn ngừa một sự tái diễn và để giải quyết vấn đề một cách tích cực và nghiêm túc."

Giới hữu trách Nhật Bản cho biết ông Kenneth Franklin Shinzato, 32 tuổi, thú nhận đã đâm và siết cổ cô Rina Shimabukuro, 20 tuổi, rồi vất xác cô ở một bụi rậm gần căn cứ Mỹ trên đảo Okinawa, nơi ông làm việc.

Tổng thống Obama cam kết phía Mỹ sẽ hợp tác đầy đủ trong cuộc điều tra.

"Liên minh giữa Hoa Kỳ và Nhật Bản là một nền tảng hết sức quan trọng cho nền an ninh của cả hai nước. Liên minh đó cũng đã góp phần củng cố hoà bình và an ninh trên khắp khu vực. Chúng tôi đã thảo luận về thảm kịch xảy ra ở Okinawa và tôi đã trình bày sự phân ưu chân thành nhất và sự hối tiếc sâu xa nhất. Hoa Kỳ sẽ tiếp tục hợp tác đầy đủ trong cuộc điều tra và bảo đảm công lý sẽ được thể hiện dựa theo hệ thống pháp luật của Nhật Bản."

Vụ án mạng làm nhiều người nhớ lại vụ một nữ sinh Nhật bị nhân viên quân đội Mỹ cưỡng hiếp ở Okinawa năm 1995, làm bùng ra những cuộc biểu tình rầm rộ chống lại sự hiện diện của các căn cứ Mỹ.

Vấn đề tội phạm này có thể gây cản trở nhiều hơn nữa đối với nỗ lực của Thủ tướng Abe nhằm thúc đẩy cho kế hoạch di chuyển một phi trường của Thủy quân Lục chiến Mỹ đến một chỗ khác trên đảo chính của Okinawa. Kế hoạch này đã gặp phải sự chống đối kịch liệt của dân chúng ở địa phương.

53.000 quân nhân Mỹ đồn trú tại các căn cứ quân sự Mỹ tại Nhật Bản, cùng với 43.000 vợ con thân nhân, và 5.000 nhân viên dân sự của Bộ Quốc phòng. 15 trong tổng số 23 căn cứ quân sự của Mỹ đặt tại Okinawa.

Mỹ đã chiếm đóng Okinawa kể từ khi đánh bại Nhật trong Thế chiến thứ II vào năm 1945 cho đến năm 1972.