Phạt mũ bảo hiểm rởm, tít mù rồi lại...vòng quanh?

(Baodanviet.vn) - CSGT mà không phải phân biệt thật giả thì làm sao họ có quyền đưa ra kết luận là cái mũ này là mũ bảo hiểm rởm để xử phạt người dân?

Những chiếc mũ bảo hiểm này đang khiến cơ quan chức năng lúng túng

Tìm trong Nghị định 171, người tham gia giao thông chỉ có thể bị xử phạt 2 hành vi: “không đội mũ bảo hiểm” và “đội mũ bảo hiểm không cài quai đúng quy định” chứ hoàn toàn không có quy định gì về hành vi đội mũ bảo hiểm rởm. Vậy dân nên hiểu làm sao?

Từ ngày 1/7/2014, người tham gia giao thông trên cả nước sẽ bị xử phạt từ 100 đến 200 ngàn đồng vì hành vi đội mũ bảo hiểm rởm, theo các cơ quan chức năng là căn cứ vào Nghị định 171/2013/NĐ-CP. Tuy nhiên, tìm khắp trong Nghị định này, thật bất ngờ vì không có điều khoản nào quy định về phạt “người đội mũ bảo hiểm rởm”.

Cụ thể, ở điểm i, khoản 3 điều 6 của Nghị định này quy định: người tham gia giao thông sẽ bị xử phạt từ 100-200 ngàn đồng trong trường hợp: “Người điều khiển, người ngồi trên xe không đội “mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” hoặc đội “mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” không cài quai đúng quy cách khi tham gia giao thông trên đường bộ”.

Tuy nhiên, trên báo Tiền phong, ông Khuất Việt Hùng- Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia cho biết: “Người đi mô tô, xe máy đội loại mũ không phải là mũ bảo hiểm (không có khả năng bảo vệ khi xảy ra tai nạn) coi như không đội. CSGT trước hết chỉ tập trung xử lý những trường hợp này, họ không phải làm nhiệm vụ phân biệt thật giả và xử lý với trường hợp mũ bảo hiểm đảm bảo chất lượng hay không, tem gắn trên mũ giả hay thật. Điều này không gây khó khăn cho CSGT và người dân không lo việc phạt oan”.

Đọc câu phát biểu của vị Phó chủ tịch Ủy ban ATGT Quốc gia, chẳng biết ai thế nào chứ tôi thấy càng đọc càng thấy mịt mùng, khó hiểu. Tức là vì trong Nghị định 171 không có điều khoản nào quy định về phạt người đội mũ bảo hiểm rởm, cho nên với người đội mũ không phải là mũ bảo hiểm thì sẽ bị “coi như” không đội và xử phạt như người không đội?  Cái chữ “coi như” này mà rơi vào tay một tiến sĩ triết học thì chắc hẳn phải có một đề tài nghiên cứu tầm cỡ chứ chẳng chơi.

Riêng chuyện CSGT cả nước vào cuộc xử phạt chuyện đội mũ bảo hiểm rởm bằng một Nghị định không hề có điều khoản nào quy định về “mũ bảo hiểm rởm” và người đại diện cơ quan chức năng về ATGT Quốc gia lại giải thích là xử phạt người dân vì hành vi “coi như” không đội mũ bảo hiểm, nghe ra cứ mù mịt thế nào.

Giả sử vui vui thế này, có một ông tiến sĩ triết học đi xe máy ra đường, bị CSGT tuýt còi xử phạt do ông này có đội mũ bảo hiểm nhưng vì mũ rởm nên bị “coi như” không đội mũ bảo hiểm. Ông này do mắc bệnh nghề nghiệp nên vặc lại: “Thưa đồng chí công an, đồng chí bảo là phạt vì “coi như” tôi không đội mũ bảo hiểm, nhưng tôi lại “coi như” mình vẫn đội mũ bảo hiểm vì rõ ràng trên đầu tôi có đội mũ và tôi “coi như” đó là một cái mũ bảo hiểm, thì đồng chí giải thích thế nào?”

Ví dụ vui thế thôi, để thấy rõ ràng trong chuyện liên quan đến pháp luật, các khái niệm, điều khoản phải được quy định rõ ràng, chuẩn xác, không thể dựa vào cái A để “coi như” B.

Tiếp nữa, theo giải thích của ông Khuất Việt Hùng, CSGT “không phải làm nhiệm vụ phân biệt thật giả và xử lý với trường hợp mũ bảo hiểm đảm bảo chất lượng hay không, tem gắn trên mũ giả hay thật”. Ô lạ chưa,  nếu CSGT mà không phải phân biệt thật giả thì làm sao họ có quyền đưa ra kết luận là cái mũ này là mũ bảo hiểm rởm để xử phạt người dân?

Việc đại diện cơ quan chức năng như ông Trần Minh Dũng- Chánh Thanh tra Bộ Khoa học& Công nghệ  khuyến cáo: “Dựa vào cảm quan, người tiêu dùng cũng có thể phân biệt mũ thật, giả” khiến nhiều người lại càng hoang mang, vì “cảm quan” là giác quan và cảm xúc, nghe vừa cảm tính lại vừa mơ mơ hồ hồ thế nào.

Và bây giờ đến vấn đề mà nhiều người đã đặt câu hỏi: “Tại sao không xử tận gốc, đó là xử phạt, tịch thu, tiêu hủy các cơ sở sản xuất mũ bảo hiểm rởm, để khỏi khổ cho người dân?”

Thì xin thưa, đại diện Ủy ban ATGT Quốc gia giải thích thế này: “Cái khó là những chiếc mũ này không có tem “Mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy” nên không thể coi là hàng giả và không thể xử lý được người sản xuất và người bán”.

Vậy đấy, cơ quan chức năng cũng “gặp khó” khi xử mũ bảo hiểm rởm, vì trên thực tế, nó vẫn rành rành là một cái mũ, chứ không phải là một-cái-gì- đó- giả- vờ là cái mũ để mà bảo đó là hàng giả, không phạt được, không ngăn cấm được. Thế nên chi bằng cứ giao phó hết cho dân, dân mà mua phải mũ rởm thì dân chịu hết.

Câu chuyện mũ bảo hiểm rởm cuối cùng chẳng khác gì chuyện “tít mù rồi lại vòng quanh”, toàn những mơ hồ, nào là “coi như”, nào là “cảm quan”. Thế nên ngay từ ngày đầu tiên xử mũ bảo hiểm rởm, các cơ quan chức năng tuyên bố: “trọng tâm nhắc nhở, tuyên truyền là chính, mục đích không phải phạt thu tiền”.

Hỡi ôi, thế thì có khác nào chuyện “giơ cao đánh khẽ”, cứ đề xuất ra nhưng chẳng biết thực thi thế nào, hiệu quả đến đâu,? Và quan trọng hơn là qua chuyện này, đã thấy cơ quan quản lý lúng túng ngay từ gốc, nếu đã kiểm soát được nơi sản xuất mũ bảo hiểm rởm, thì liệu có cần phải phạt đến dân hay không?

Câu hỏi này chưa biết ai sẽ trả lời, trả lời ra sao. Người bán mũ bảo hiểm rởm cứ bán, người phạt mũ bảo hiểm rởm cứ phạt. Thôi thì vì mình chỉ có suất là dân thì cứ nghiêm túc mà chấp hành pháp luật đi đã.

• Mi An