Kính Hòa, phóng viên RFA 2016-03-14
200 thành viên Ủy ban Trung ương mới của Đảng Cộng sản Việt Nam trong lễ bế mạc Đại hội toàn quốc lần thứ 12 vào ngày 28 tháng 1 năm 2016. AFP PHOTO
Việc tiết lộ nội dung của chỉ thị 15 qui định cơ quan công an không được theo dõi các đảng viên cộng sản phạm tội trước khi báo cáo cho đảng làm dấy lên nhiều chỉ trích về việc gần 4 triệu đảng viên đảng cộng sản Việt Nam đứng trên pháp luật.
Ngoài ra việc tiết lộ này được một nhân vật quan trọng chỉ huy cơ quan công an là thiếu tướng Phan Anh Minh đưa ra, đặt lại vấn đề cơ chế trùng lắp đảng-nhà nước ở Việt Nam gần 1 thế kỷ nay.
Sau đây là ghi nhận của Kính Hòa ý kiến một số nhà quan sát và hoạt động pháp luật tại Việt Nam về vấn đề này.
Cứ có một ông đảng viên nào vi phạm pháp luật thì đầu tiên phải báo cho đảng đã, sau đó thì khai trừ đảng rồi cơ quan bảo vệ pháp luật mới vào. Rồi lúc đó xử lý, bắt, thì là xử lý một người ngoài đảng rồi, tức là để cái danh tiếng của đảng cộng sản không bị dính vào.
- Tiến sĩ Nguyễn Quang A
Một chỉ thị bí mật
Tiến sĩ Phạm Chí Dũng, người có nhiều năm hoạt động trong đảng cộng sản Việt Nam, nay đã rời bỏ đảng và là một nhà báo độc lập tại Sài gòn nói về việc tiết lộ nội dung chỉ thị 15 của thiếu tướng Phan Anh Minh:
“Đây là những chỉ thị thuộc loại tối mật tuyệt mật trong nội bộ đảng, không phải ai cũng biết thậm chí một số đảng viên cũng không biết.”
Tất cả những người chúng tôi trao đổi đều nói là chưa từng thấy chỉ thị 15, nhưng đều nói việc đảng cộng sản phân biệt đối xử giữa đảng viên và dân thường đã tồn tại từ rất lâu, từ khi đảng cộng sản lên nắm quyền.
Nhà hoạt động dân sự Tiến sĩ Nguyễn Quang A nói về cách mà đảng cộng sản và nhà nước do đảng cộng sản điều hành xử những công dân đảng viên phạm pháp:
“Cứ có một ông đảng viên nào vi phạm pháp luật thì đầu tiên phải báo cho đảng đã, sau đó thì khai trừ đảng rồi cơ quan bảo vệ pháp luật mới vào. Rồi lúc đó xử lý, bắt, thì là xử lý một người ngoài đảng rồi, tức là để cái danh tiếng của đảng cộng sản không bị dính vào.”
Tuy vậy việc tiết lộ nội dung chỉ thị 15 cũng làm cho nhiều người ngạc nhiên, Tiến sĩ Phạm Chí Dũng cho rằng:
“Chuyện tiết lộ chỉ thị 15 nó có một cái hơi hám là đổ vấy trách nhiệm giữa công an và tổ chức đảng và ngược lại.”
Ông Dũng nói thêm là thời điểm mà tướng Phan Anh Minh nói về chỉ thị 15 trùng hợp với lúc ông Đinh La Thăng được điều về đứng đầu đảng bộ Thành phố HCM, và có làm việc với bên công an của tướng Minh về việc phải giảm nhanh mức độ tội phạm tại thành phố này.
Bộ máy song trùng
Ông Đinh La Thăng vốn phụ trách Bộ giao thông vận tải, đã được bầu vào Bộ chính trị của đảng cộng sản Việt Nam, cơ quan lãnh đạo cao nhất nước. Từ khi ông được phái về phụ trách đảng bộ thành phố HCM, truyền thông Việt Nam nói rất nhiều về ông mà không nói gì về ông Nguyễn Thành Phong, người về mặt chính thức là đứng đầu bộ máy hành pháp của nhà nước Việt Nam tại Thành phố này.
Các đảng viên đảng cộng sản tại lễ bế mạc đại hội đảng 12 hôm 28/1/2016 tại Hà Nội
Sự tồn tại song song của hai bộ máy, một bộ máy nhà nước, và một bộ máy đảng làm cùng một chuyện ở mọi cấp đã được nói đến từ lâu, người ta nói rằng hai bộ máy này dẫm chân lên nhau, tạo nên một bộ phận người ăn lương ngân sách quốc gia khổng lồ. Và điều quan trọng là bộ phận đảng giữ vai trò lãnh đạo như đảng cộng sản vẫn công khai tuyên bố.
Tiến sĩ Nguyễn Quang A phê phán cái cách mà cơ quan đảng can thiệp vô việc điều hành công việc của quốc gia:
“Họ lệnh cho việc nhà nước phải làm như thế này như thế kia, tức là một cách chỉ đạo hết sức là lộ liễu. Những việc ấy nếu nói theo Hiến pháp và pháp luật là những hành động phạm pháp.”
Mặt khác theo ghi nhận của Tiến sĩ Phạm Chí Dũng thì từ cuối những năm 1990 cho đến nay quyền lực của cơ quan đảng đã yếu đi nhiều. Trước đó quyền lực của đảng rất lớn trong các vụ trọng án.
Ở đại hội 12 của đảng cộng sản vừa kết thúc, ông Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng có nói đến việc chú tâm vào việc xây dựng đảng và chống tham nhũng của đảng. Theo Tiến sĩ Phạm Chí Dũng nhận xét thì các ban đảng chống tham nhũng ở các tỉnh và thành phố hiện nay đều rất yếu ớt.
Khi được hỏi là có khả năng đảng cộng sản sẽ tăng cường sự có mặt của mình trong việc điều hành nhà nước để chống tham nhũng có hiệu quả không, thì ông Phạm Chí Dũng trả lời nếu như vậy thì trở lại với tình hình những năm 1990 trở về trước, ông cho là khó có thể xảy ra vì bây giờ xã hội đã thay đổi rất nhiều.
Ông nói tiếp về bộ máy song trùng đảng-nhà nước trong việc chống tham nhũng hiện nay:
“Nếu cứ để bộ máy song trùng như thế này, cái kiểu như thế này thì chẳng những không chống được tham nhũng mà còn hình thành các nhóm thân hữu, tham nhũng chính sách bao che cho tham nhũng.”
Giải quyết cơ chế song trùng như thế nào?
Ngoài chỉ thị 15 có liên quan trực tiếp đến các đảng viên, còn có nhiều văn bản qui định về luật khác được cho là vi phạm Hiến pháp. Trả lời Anh Vũ của đài Á Châu Tự do về giải pháp hiện nay trong tình trạng nhà nước pháp trị chưa tồn tại tại Việt Nam, nhà báo Nguyễn An Dân cho rằng:
Thực chất là mọi quyền lực trong xã hội Việt Nam nằm trong tay đảng cộng sản hết, còn thì những cái qui định của nhà nước ở một mức độ nào đó chỉ là hình thức thôi.
- Luật sư Hà Huy Sơn
“Muốn xóa bỏ tình trạng này trong cơ chế ở Việt Nam chưa có nhà nước pháp trị cũng như pháp quyền, thì quy trình làm luật và thông qua luật thuộc về Quốc hội phải trả về cho Quốc hội và những Đại biểu quốc hội. Cụ thể là những người do dân bầu ra, không dính dáng đến các cơ quan hành pháp, tư pháp, lập pháp, tức là họ là những đại biểu độc lập. Có như thế thì mới xây dựng luật có tính khách quan được.”
Luật sư Hà Huy Sơn nói quan điểm của ông trong việc thực thi pháp luật và tổ chức bộ máy nhà nước:
“Thực chất là mọi quyền lực trong xã hội Việt Nam nằm trong tay đảng cộng sản hết, còn thì những cái qui định của nhà nước ở một mức độ nào đó chỉ là hình thức thôi. Quan điểm của tôi để có một xã hội công bằng thì phải có nhà nước pháp quyền, tức là những cơ quan lập pháp, hành pháp, tư pháp phải độc lập và đối trọng với nhau, và nguyên lý để có nhà nước pháp quyền là phải có đa đảng. Theo nhận thức của tôi là như vậy.”
Theo tiến sĩ Nguyễn Quang A thì đảng cộng sản nên chọn một trong hai giải pháp để cho tình trạng của đất nước được rõ ràng. Thứ nhất là nói thẳng là đảng cộng sản làm hết mọi thứ, không có bầu cử quốc hội gì cả. Thứ hai là nếu muốn phát triển thì phải có một nền dân chủ thực sự, trong đó đảng cộng sản hoạt động dưới pháp luật như các đảng khác. Còn trong tình trạng hiện nay, thì chỉ thị 15 chính là một điều rõ ràng để chứng minh rằng đảng cộng sản đứng trên pháp luật.
Tiến sĩ Phạm Chí Dũng cho rằng không phải đảng cộng sản Việt Nam không biết đến sự tệ hại của bộ máy song trùng đảng-nhà nước, nhưng ông cho là bây giờ nếu bỏ bộ phận đảng thì những đảng viên đó không còn biết làm gì để sống.
No comments:
Post a Comment