Nhật phải đưa Trung Quốc ra tòa để tạo hòa bình ở châu Á

Đăng Bởi Học Giả - 14:19 31-05-2014

Thủ tướng Nhật đã thách Trung Quốc ra tòa

Trong bài viết trên trang chuyên về quan hệ đối ngoại ở châu Á, The Diplomat, cây viết Zachary Keck đã nhấn mạnh: “Để dẫn dắt châu Á, Nhật phải đưa Trung Quốc ra tòa”. Ông Keck cho rằng việc Nhật đưa Trung Quốc ra tòa trong vụ tranh chấp quần đảo Senkaku sẽ giúp Nhật thể hiện hình ảnh một quốc gia tôn trọng luật pháp quốc tế. Điều đó rất có lợi cho Nhật và ASEAN.

Như đã biết, Nhật Bản liên tục từ chối thừa nhận có bất kỳ tranh chấp về chủ quyền của quần đảo Senkaku . Kể từ khi Nhật Bản mua một số hòn đảo trong tháng 9.2012, Nhật Bản càng quyết đoán bác bỏ các yêu sách Trung Quốc về chủ quyền tại các hòn đảo này cũng như lãnh hải, không phận và thềm lục địa xung quanh.

Trước sự cứng rắn của Nhật, Trung Quốc một mặt đưa tàu bè vào khu vực quanh Senkaku để khiêu khích và mới nhất là cho máy bay tiến sát máy bay Nhật trên không phận gần ở vùng hai bên tranh chấp. Mặt khác, Trung Quốc cũng “bắt chước” Nhật trong việc khẳng định cái mà họ gọi là chủ quyền trên biển Đông.

Có gì để Nhật mất và được khi đưa vụ này ra tòa? Sở dĩ Nhật không muốn đưa ra tòa vụ Senkaku vì họ đang ở “cửa trên” so với Trung Quốc. Cửa trên thể hiện ở 2 yếu tố: Nhật kiểm soát quần đảo này và có những cơ sở pháp lý vững chắc với vùng lãnh thổ, lãnh hải này. Do đó, Nhật trước giờ cho rằng chẳng việc gì phải ra tòa.

Nhưng giờ, đưa vụ đảo Senkaku ra tòa thì Nhật sẽ có được rất nhiều cái lợi. Khả năng Nhật thắng là rất cao vì họ có đầy đủ cơ sở pháp lý và được dư luận quốc tế ủng hộ. Ngay cả khi Trung Quốc từ chối thừa nhận phán quyết  thì Trung Quốc cũng sẽ bớt cớ để gây khiêu khích với Nhật tại vùng đảo Senkaku thay vì liên tiếp gây hấn như bây giờ.

Quẩn đảo Senkaku đang được Nhật quản lý

Một phán quyết của tòa án quốc tế sẽ ngăn chặn nguy cơ Trung Quốc xâm lược  các hòn đảo mà Nhật đang nắm quyền kiểm soát . Bằng không, nếu để tình trạng không rõ ràng như hiện giờ sẽ càng làm Trung Quốc liên tiếp có các hành động theo kiểu “tằm ăn dâu” ở khu vực biển Hoa đông tranh chấp với Nhật. Điều này sẽ làm suy yếu vị thế vững chắc của Nhật Bản về chủ quyền theo thời gian.

Cái được quan trọng nhất mà Nhật đạt được nếu họ chịu đưa vấn đề Senkaku ra tòa án quốc tế là Nhật sẽ tạo ra một hành động chuẩn mực ở khu vực. Điều đó thúc đẩy các bên tại khu vực giải quyết vấn đề tranh chấp thông qua tòa án quốc tế. Hình ảnh và uy tín của Nhật sẽ tăng rất cao trong khu vực và trên trường quốc tế. Mỗi lời nói và phương án mà Nhật đưa ra trong khu vực sẽ nhận được sự ủng hộ.

Các nước ASEAN dĩ nhiên ủng hộ việc Nhật làm gương đưa Trung Quốc ra tòa. Nhật Bản sẽ làm cho vị trí hiện tại của Trung Quốc trên biển Đông không đứng vững hơn. Bắc Kinh sẽ càng bị cô lập hơn khi từ chối sử dụng luật pháp quốc tế và diễn đàn đa phương để giải quyết một cách hòa bình các tranh chấp khác nhau trên biển. Dù không dám ra tòa hoặc không tuân thủ các phán quyết của tòa án quốc tế, Trung Quốc sẽ hiện nguyên hình kẻ sống vô nguyên tắc.

Đây là thời cơ tốt hơn để Nhật đưa Trung Quốc ra tòa trong một vụ mà họ nắm phần thắng nhiều trong tay và nhận được sự ủng hộ lớn chưa từng có từ cộng đồng quốc tế. Nhật không nên bỏ lỡ.

Hiện Việt Nam cũng đang cân nhắc khả năng đưa Trung Quốc ra tòa sau khi Bắc Kinh đặt giàn khoan Hải Dương (Haiyang Shiyou) 981 trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam...