Chính Trung Quốc gây bất ổn, Washington sẽ không làm ngơ nếu trật tự thế giới bị đe dọa

Đăng Bởi Một Thế Giới - 16:16 31-05-2014

Sau bài phát biểu của Thủ tướng Nhật Bản kêu gọi giải quyết tranh chấp dựa trên luật pháp, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel ngày 31.5 cáo buộc Trung Quốc có những “hành động bất ổn định” trên biển Đông và cảnh báo rằng Washington sẽ không làm ngơ nếu trật tự thế giới bị đe dọa.

Bộ trưởng Hagel thể hiện lập trường cứng rắn tại diễn đàn Shangri-La ngày 31.5, cảnh báo những hành động gần đây của Bắc Kinh muốn chiếm quyền kiểm soát các quần đảo và vùng lãnh hải thuộc chủ quyền nước láng giềng có nguy cơ phá vỡ trật tự thế giới.

Tại Đối thoại Shangri-La chiều ngày 31.5, Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam, Đại tướng Phùng Quang Thanh đã có bài phát biểu tại phiên họp toàn thể thứ ba với chủ đề “Giải quyết các mối quan hệ căng thẳng mang tính chất chiến lược". Bài phát biểu có đoạn: Quan hệ giữa Việt Nam và nước bạn láng giềng Trung Quốc về tổng thể trên các mặt đang phát triển tốt đẹp, chỉ còn tồn tại vấn đề tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông và đôi khi cũng có những va chạm gây căng thẳng như sự việc ngày 1-5-2014, Trung Quốc đã đơn phương hạ đặt giàn khoan nước sâu Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, đã gây bức xúc cho nhân dân Việt Nam, gây lo ngại cho các quốc gia trong khu vực và cộng đồng quốc tế.

Bài phát biểu của ông Hage mang ý nghĩa tương đồng và cách thể hiện rõ ràng hơn những lời chỉ trích Trung Quốc kín đáo của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đêm 30.5. Tuy ông Abe không nêu đích danh Trung Quốc, nhưng ông lên án những hành động đơn phương để theo đuổi yêu sách lãnh thổ trong tranh chấp lãnh hải ở các vùng biển châu Á.

“Không chỉ là chủ quyền của các bãi đá, rạn sang hô hay hải đảo, hay thậm chí là nguồn tài nguyên thiên nhiên xung quanh và bên dưới chúng. Vấn đề là sự duy trì bền vững của một trật tự châu Á - Thái Bình Dương thiết lập dựa trên luật lệ” - Bộ trưởng Hagel nói.

Bộ trưởng Hagel cáo buộc Trung Quốc muốn giải quyết các tranh chấp thông qua đe dọa và cưỡng ép, đồng thời liên tục chỉ trích Trung Quốc là bên gây hấn. “Trung Quốc đang cố gắng gây bất ổn, sử dụng những hành động đơn phương để củng cố tuyên bố chủ quyền trên biển Đông”.

Dẫu vậy, ông Hagel không nêu lên bất kỳ kế hoạch can thiệp quân sự trực tiếp nào của Mỹ đối với tình hình căng thẳng gia tăng, đồng thời nhấn mạnh quan điểm của Mỹ là không đứng về phe nào trong tranh chấp.

Đề cập thẳng thắn đến Trung Quốc, Bộ trưởng Hagel nói: “Tất cả các quốc gia trong khu vực, bao gồm Trung Quốc, có một lựa chọn là đoàn kết và tái cam kết xây dựng một trật tự khu vực ổn định, hoặc không tuân thủ cam kết và gây rủi ro với nên hòa bình và an ninh đã mang lại lợi ích cho hàng triệu người tại châu Á – Thái Bình Dương và hàng tỉ người dân thế giới”.

Bộ trưởng Quốc phòng các nước Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc tại Đối thoại Shangri-La ngày 31.5. Ảnh: Reuters

Khi các đồng minh của Mỹ trong khu vực tỏ ra hoài nghi về sự nghiêm túc của Mỹ trong chiến lược “xoay trục” sang châu Á, trong bối cảnh cuộc khủng hoảng ở Ukraine và đe dọa khủng bố ở Bắc Phi, và đặc biệt khi bài phát biểu về an ninh quốc gia của Tổng thống Barack Obama đầu tuần này không đề cập gì đến châu Á - Thái Bình Dương; Bộ trưởng Hagel trấn an: “Chính sách tái cân bằng không phải là mục tiêu, tầm nhìn hay lời hứa hẹn, đó là một thực tế”, đồng thời nêu lên một danh sách dài những động thái của Mỹ đã thực hiện như tăng cường binh sĩ, tàu thuyền, tài sản quân sự trong khu vực, cung cấp hệ thống tên lửa cho Nhật Bản, bán máy bay do thám hiện đại cho Hàn Quốc, tăng cường hợp tác quốc phòng với Úc, New Zealand và Ấn Độ.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ lưu ý rằng Mỹ đã có những biệp pháp quan trọng trong những năm gần đây để tăng cường lực lượng tại Thái Bình Dương, và sẽ tiếp tục các chính sách này trong tương lai, qua việc triển khai một tàu khu trục lớp Zumwalt mới và các máy bay trinh sát hiện đại tới khu vực.

Cũng tại diễn đàn, Bộ trưởng Hagel tiếp tục yêu cầu Trung Quốc ngưng các hoạt động gián điệp trên mạng chống lại nước Mỹ. Trước đó hai tuần, Mỹ cáo buộc 5 sĩ quan Trung Quốc xâm nhập hệ thống mạng của các công ty Mỹ để đánh cắp thông tin thương mại bí mật.