Tuesday, August 16, 2016

Nhà cầm quyền từng thanh tra Formosa chỉ trong nửa ngày

Một góc nhà máy Formosa Hà Tĩnh. (Hình: báo Thanh Niên)
Một góc nhà máy Formosa Hà Tĩnh. (Hình: báo Thanh Niên)
HÀ NỘI (NV) – Khó tin nổi một dự án lớn như công ty gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh nhưng chỉ được nhà cầm quyền CSVN thanh tra trong vòng nửa ngày và chẳng bao lâu thì xảy ra thảm họa môi trường.
Báo Thanh Niên ngày 16 tháng 8 loan tin, trước khi thảm họa ô nhiễm môi trường xảy ra không lâu, đoàn thanh tra của Tổng Cục Môi Trường đã vào thanh tra công ty gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (Formosa) trong vỏn vẹn chỉ nửa ngày và đưa ra kết luận chung chung.
Theo kết luận nội dung biên bản thanh tra ngày 24 tháng 6 năm 2015 của đoàn thanh tra do ông Lương Duy Hanh, cục trưởng Cục Kiểm Soát Hoạt Ðộng Bảo Vệ Môi Trường, làm trưởng đoàn gồm nhiều thành phần là cán bộ thuộc Tổng Cục Môi Trường, Cục Kiểm Soát Hoạt Ðộng Bảo Vệ Môi Trường, cùng với đầy đủ các bên liên quan ở địa phương, được công bố tại Sở Tài Nguyên Môi Trường Hà Tĩnh, thì “dự án của Formosa đầu tư 3 hạng mục: nhà máy gang thép công suất 7.5 triệu tấn/năm, nhà máy điện công suất 650 MW và cảng Sơn Dương, bắt đầu từ 2008, dự kiến hoàn thành năm 2017 đã lập báo cáo đánh giá tác động môi trường và được phê duyệt.”
Vẫn theo biên bản thanh tra: “Formosa cũng đã thực hiện chương trình giám sát môi trường định kỳ theo quy định; đã được cấp phép xả thải vào nguồn nước; được Sở Tài Nguyên Hà Tĩnh cấp sổ ghi danh chủ nguồn chất thải nguy hại; đã kê khai và nộp phí bảo vệ môi trường đối với nước thải đến quý 1/2015; đã lập kế hoạch ứng phó sự cố tràn dầu cho nhà máy điện và gửi ủy ban tỉnh Hà Tĩnh nhưng chưa được phê duyệt, chưa lập kế hoạch ứng phó sự cố tràn dầu cho cảng Sơn Dương…”
Nội dung này trùng khớp với kết luận thanh tra của Tổng Cục Môi Trường ban hành ngày 22 tháng 1 năm 2016, do ông Nguyễn Văn Tài, tổng cục trưởng Tổng Cục Môi Trường ký ban hành dài 3 trang, bên dưới mỗi trang đều có chữ ký nháy của ông Lương Duy Hanh.
Tuy nhiên, chi tiết rất đáng chú ý là Formosa để xảy ra tràn dầu liên tiếp vào tháng 4 và tháng 5 năm 2015, nhưng trong nội dung biên bản thanh tra do ông Hanh làm trưởng đoàn cũng như kết luận thanh tra của Tổng Cục Môi Trường chỉ nhắc phớt qua.
Cụ thể: “Nơi lưu giữ phế liệu thuộc khu vực thi công cảng Sơn Dương, chất thải nguy hại để lẫn với chất thải thông thường, chưa ghi danh bao bì bằng kim loại, bao bì bằng nhựa nhiễm thành phần chất thải nguy hại trong sổ ghi danh chủ nguồn thải chất thải nguy hại…”
Một số chuyên gia về môi trường cho rằng, với những lỗi này, lẽ ra đoàn thanh tra phải kết luận đây là điểm vi phạm nghiêm trọng nhưng lại chỉ được đề cập chung chung, hời hợt. Hay chi tiết, tính đến thời điểm giữa năm 2015, Formosa đã tiêu thụ 9,000 tấn than, từ đó sẽ sinh ra lượng chất thải rắn rất lớn. Nhưng, đoàn thanh tra hoàn toàn không đề cập đến số chất thải được đưa đi đâu.
Ngay trong phần “Các yêu cầu đối với công ty,” kết luận thanh tra chỉ nêu chung chung “thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường…,” được các chuyên gia cho là thanh tra cho có, hình thức, không hiệu quả.
Theo kết luận thanh tra, về tình hình quản lý và xử lý chất thải, bảo vệ môi trường, “công ty đã xây dựng các công trình xử lý nước thải, chất thải. Sau khi có kết quả thanh tra, công ty đã khắc phục các tồn tại: phân loại chất thải nguy hại, khu vực lưu giữ tạm thời chất thải nguy hại của công ty đã được gắn biển cảnh báo, dán nhãn chất thải nguy hại theo quy định.”
Thế nhưng, sau khi thảm họa hủy hoại biển miền Trung xảy ra, nhiều bộ ngành, nhà khoa học được huy động vào cuộc đã tìm ra nguyên nhân do Formosa xả thải có chứa phenol và xyanua ra biển. Sau vụ bê bối ô nhiễm môi trường, đoàn thanh tra liên ngành đã phát hiện ra 53 vi phạm của Formosa.
“Trong đó, vi phạm nghiêm trọng nhất là tự ý thay đổi công nghệ luyện cốc từ dập cốc khô sang dập cốc ướt. Quá trình dập cốc ướt đã phát sinh chất độc được thải ra biển gây chết cá.”
Ðến nay, cơ quan chức năng đã tìm ra thủ phạm làm cá chết, thảm họa hủy hoại môi trường tại biển 4 tỉnh miền Trung và công ty gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (Formosa) cũng thừa nhận và cam kết bồi thường $500 triệu, nhưng trách nhiệm của những tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc kiểm tra, giám sát hoạt động của Formosa vẫn chưa được điều tra làm rõ. (Tr.N)

No comments:

Post a Comment