Wednesday, July 30, 2014

Cận Đông, thất bại lớn nhất của Obama ?


Gaza ngày 29/07/2014. Ảnh sau đợt oanh kích của không quân Israel.Reuters
FRI-Lê Vy
Chiến sự tại dải Gaza vẫn là đề làm tài hao tốn giấy mực của báo giới Pháp ra ngày hôm nay (29/07/2014). Các nỗ lực hòa giải nhằm chấm dứt xung đột giữa Israël và phe Hamas dường như vẫn dậm chân tại chỗ. Vòng xoáy bạo lực và những sự kiện bi thảm lại tiếp tục tại dải Gaza, khiến Libération phải tự hỏi, phải chăng hồ sơ Cận Đông là một thất bại lớn của Tổng thống Mỹ Obama ?

 Theo tờ báo, dường như Washington « hơi thiếu kiên nhẫn » và « thật sự bực tức» trước thái độ cố chấp của cả hai phe Hamas và Israël, sau một tuần nỗ lực ngoại giao dưới sự chủ trì của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry trong khu vực nhưng không mang lại kết quả gì.
Theo nhiều nguồn tin, Tổng thống Mỹ đã quyết định gọi điện cho Thủ tướng Israël Nétanyahou sau khi hay tin, kế hoạch ban đầu mà Washington đưa ra nhằm ngưng chiến trong vòng một tuần ít có cơ may được thực hiện. Libération nhận định, khủng hoảng hiện nay thực sự là thách thức cá nhân đối với Tổng thống Obama, vì ông đã không làm cho hồ sơ này tiến triển được sau sáu năm cầm quyền tại Nhà Trắng. Một nhà ngoại giao của Liên Hiệp Quốc nhận định : « Cuộc khủng hoảng Israël-Palestine là thất bại lớn nhất của chính sách ngoại giao Obama. Hiện nay, ông Obama còn một ít thời gian để có thể gây ảnh hưởng lên xung đột này. Tuy nhiên, tầm ảnh hưởng của ông cũng bị giới hạn, vì ông không có mối quan hệ tốt đẹp với Nétanyahou và sự việc càng ngày càng diễn biến phức tạp trên dải Gaza ».
Bài xã luận trên tờ Le Monde nhận thấy, Hoa Kỳ tiếp tục ủng hộ Israël, nhưng ngày càng bị chia rẽ hơn sau các vụ ném bom của Israël vào dải Gaza làm thiệt mạng nhiều thường dân vô tội. Nếu như 65% dân biểu thuộc đảng Cộng hòa ủng hộ Israël, thì 31% dân biểu thuộc đảng Dân chủ chống. Theo Le Monde, hình ảnh của những nạn nhân Palestine, đặc biệt là 4 trẻ em bị trúng tên lửa khi đang chơi trên bãi biển, đã làm tiêu tan sự ủng hộ mà người Mỹ vốn dành cho Israël.
Ngày lễ kết thúc mùa chay đẫm máu
Những ngày cuối cùng của tuần lễ ăn chay ramadan bị các cuộc oanh kích, ném bom liên hồi trên dải Gaza phá hỏng, theo nhật báo Cộng sản L’Humanité chạy tựa trên trang nhất : « Ngày lễ Aïd ( kết thúc mùa chay ramadan ) mang hương vị tro tàn ». Người dân tại dải Gaza nhận định, ngày lễ kết thúc mùa chay ramadan đẫm máu. Trên các trang của nhật báo l’Humanité, đại sứ Palestine không giấu giếm thất vọng trước việc Pháp bỏ phiếu trắng tại Liên Hiệp Quốc về đơn kiện mà Bộ trưởng Tư pháp Palestine đệ trình lên Tòa án Hình sự Quốc tế nhằm cáo buộc Israël phạm tội ác chiến tranh. Pháp cùng 17 quốc gia Châu Âu khác đã bỏ phiếu trắng về một nghị quyết của Liên Hiệp Quốc yêu cầu tôn trọng luật quốc tế trên các lãnh thổ Palestine đang bị chiếm đóng, nhưng đồng thời tổ chức một ủy ban điều tra về tội ác chiến tranh trên dải Gaza. Tuy nhiên, đại sứ Palestine cũng vui mừng vì sự ủng hộ của người dân Pháp đối với nạn nhân đã bỏ mạng dưới bom đạn.
Tổng thống François Hollande và vụ rơi máy bay AH5017
Dĩ nhiên là các nhật báo vẫn tiếp tục bình luận về công tác điều tra sau vụ chuyến bay AH5017 rơi. Tuy nhiên, nhật báo thiên hữu Le Figaro tập trung phân tích hành động Tổng thống François Hollande sau tai nạn này. Một tai nạn đã cướp đi sinh mạng của 54 công dân Pháp và Tổng thống Pháp nhiệt tình lên tuyến đầu, phát biểu trước công chúng nhiều lần, làm che khuất đi vai trò của những nhân vật khác có liên quan như Thủ tướng Manuel Valls, Ngoại trưởng Laurent Fabius, mặc dù họ cũng không im lặng về thảm kịch này. Một bộ trưởng phân tích : « Ông Hollande làm như vậy để thể hiện vai trò của một vị tổng thống, một người đứng đầu quốc gia. Nếu ông không làm như vậy thì người ta sẽ trách ông ».
Các nhà tư vấn cho điện Elysée đã so sánh với các vị tiền nhiệm như sau : Jaques Chirac đã đến Fort-de-France để tưởng niệm 152 nạn nhân của vụ rơi máy bay hãng West Caribbean Airways tại Venezuela vào năm 2005 và đã yêu cầu treo cờ rủ. Nicolas Sarkozy cũng từng dự lễ tưởng niệm nạn nhân chuyến bay Paris-Rio sau khi bị mất tích vào năm 2009, nhưng không ra lệnh treo cờ rủ. Tổng thống François Hollande muốn chứng tỏ là mình không bị chê trách vào đâu được, cả về hành động lẫn cảm xúc.
Như một lãnh đạo quân đội, chính ông đã điều động phương tiện quân sự đến nơi xảy ra tai nạn tại Mali. Cũng chính ông đã ra lệnh treo cờ rủ trong ba ngày kể từ thứ hai. Ông cũng đã gặp gia đình các nạn nhân hôm thứ bảy tại Bộ Ngoại giao. Cuối cùng, chính ông đã chủ trì các cuộc họp về vụ tai nạn này 5 ngày gần đây.
Le Figaro mỉa mai, hành động thái quá của ông Hollande có lẽ cũng khơi dậy một số câu hỏi. Nhà xã hội học Denis Muzet phân tích, đây chính là một chiến lược của tổng thống mà có lẽ ông Hollande đã bắt chước từ người tiền nhiệm Sarkozy. Phản ứng của ông là không cân xứng. Thế nhưng, người Pháp cũng không ngốc nghếch tin vào động thái đó. Dân Pháp đang bị tác động bởi khủng hoảng và những khó khăn kinh tế, đó là mối bận tâm hàng đầu của họ. Theo đánh giá của chuyên gia về dư luận Jérôme Sainte-Marie, phản ứng của tổng thống về vụ tai nạn có thể gây nên một số suy luận tiêu cực trong công chúng như : tổng thống chẳng có điều gì cấp bách hơn để làm, ông đang muốn che mắt dân Pháp về con số thất nghiệp bằng cách cuống cuồng lo lắng điều tra tai nạn máy bay để đánh lạc hướng dân Pháp. Hơn nữa, thảm kịch AH5017 cũng không thuộc lĩnh vực chính trị.
Quân đội Ukraina chiếm lại khu vực gần nơi xảy ra tai nạn MH17
Nhật báo Công giáo La Croix hôm nay quan tâm đến tình hình tại miền Đông Ukraina. Theo tờ báo, quân đội Kiev sẵn sàng bao vây Donetsk, tại khu vực hiện do phe ly khai kiểm soát. Các cuộc giao tranh đã cản trở các nhà điều tra vào nơi chiếc MH17 bị bắn rơi. Washington cáo buộc Nga đã oanh kích vùng này từ bên kia biên giới.
Mỹ ghi nhận, Nga đã gia tăng hoạt động quân sự. Hoa kỳ cho biết đang nắm trong tay chứng cứ về việc Nga cung cấp một lượng vũ khí lớn cho phiến quân. Hôm qua, họ đã công bố ảnh vệ tinh chụp được cho thấy Nga tham gia trực tiếp vào cuộc chiến bằng cách oanh kíck vào quân đội Ukraina từ bên kia biên giới.
Cáo buộc này cộng với những cáo buộc liên quan về việc bắn hạ chiếc MH17 càng cho thấy rõ khả năng tăng cường các biện pháp trừng phạt lên Nga. Châu Âu sẽ thông báo vào ngày hôm nay danh sách những nhân vật Nga sẽ bị phong tỏa tài sản và bị cấm visa nhập cảnh. Hiện danh sách này đã có 87 người.
Cuộc chiến đã làm 1 129 người thiệt mạng từ những ngày đầu nổ ra xung đột, theo một bản báo cáo của Liên Hiệp Quốc. Con số tử vong này bao gồm cả 298 nạn nhân của chuyến MH17 xấu số bị bắn rơi. Một số thi thể đã được hồi hương về Hà Lan, nhưng một số khác vẫn còn kẹt tại hiện trường tai nạn do giới điều tra không vào được địa điểm đang xảy ra xung đột.
La Croix nhận định, trong lúc quân đội Ukraina đang thắng thế tại miền Đông Ukraina thì đất nước lại rơi vào khủng hoảng chính trị nghiêm trọng. Thủ tướng Arseni Iatseniouk đã từ chức hôm thứ sáu vừa qua.
Brazil: thu hoạch cà phê vụ mùa 2015 làm rung chuyển thị trường
Liên quan đến Châu Mỹ, nhật báo kinh tế Les Echos có bài viết : « Brazil: thu hoạch cà phê vụ mùa 2015 làm rung chuyển thị trường ». Đây là lần đầu tiên kể từ năm 2009, đất nước xuất khẩu cà phê hàng đầu thế giới dự kiến chỉ thu hoạch được 40 triệu bao cà phê (60 ký /bao), theo thông báo của Hội đồng cà phê hôm thứ sáu (CNC).
Les Echos cho biết, phía Đông-Nam Brazil, là vùng đất chuyên trồng để xuất khẩu cà phê arabica, lại gặp nạn hạn hán chưa từng thấy từ 80 năm nay, theo tổ chức dự báo thời tiết quốc gia. Gần ba tháng không có mưa nên tại một số vùng, cây suy yếu và khó có thể giữ được trái cho mùa tới. Sau đó, mưa lại rơi vào mùa xuân làm cho các chuyên gia lo ngại hoa trổ sớm. Hơn nữa, bệnh rỉ sắt lá, bệnh nấm tấn công vào lá, cũng có thể gây ra thiệt hại cho vụ mùa. Chủ tịch Hội đồng cà phê (CNC) nhận định : « Chúng tôi sẽ thu hoạch vừa đủ để cung ứng cho thị trường nhưng lượng dự trữ sẽ suy giảm đi, vì hai vụ mùa thất thu ».
Theo Les Echos, năm tới, lượng cung ứng cà phê arabica có thể thấp hơn nhu cầu ngày càng tăng khá nhanh của thế giới về loại thức uống này (tăng 5%/năm). Giới chuyên gia có những dự báo khác nhau về vụ mùa năm tới.

No comments:

Post a Comment