Wednesday, April 2, 2014

Cảnh sát Nhật học tiếng Việt: Nỗi đau tiếng dân tộc

Người Việt học tiếng nước ngoài là chuyện xưa rồi. Bây giờ, người nước ngoài thi đua nhau học tiếng Việt mới ghê chứ, đặc biệt toàn là cảnh sát học không mới thấy mình ...hãnh diện như thế nào rồi. Ấy cũng là do sự lãnh đạo tài tình & sáng suốt của đảng ta đo'.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Từ việc cảnh sát Nhật học tiếng Việt: Nỗi đau tiếng dân tộc

Bức thư của nghiên cứu sinh Ngô Quang Vinh gửi từ Đại học Hitotsubashi (Tokyo, Nhật Bản) đăng tải hôm 29/3 đã khiến dư luận dậy sóng. Cơn sóng tức giận, tủi hổ trước thông tin cảnh sát Nhật đã phải mở các lớp học tiếng Việt do số vụ người Việt ăn cắp đồ ở nước bạn tăng mạnh.

1. Bức thư của nghiên cứu sinh (NCS) Ngô Quang Vinh mở đầu: "Sáng nay, tôi lên trường gặp giáo sư, một người gắn bó và yêu Việt Nam từ những năm cuối thập niên 1970. Như thường lệ, trước khi bắt tay vào công việc, hai thầy trò chào hỏi và trao đổi với nhau vài câu đầu ngày bằng tiếng Việt.
Nhật Bản, ăn cắp, tiếng Việt, tiếng Nhật, trộm cắp, ý thức, văn hóa
Nghiên cứu sinh Ngô Quang Vinh (phải) cùng gia đình tại Nhật Bản
“Từ bản tin tối hôm qua đến nay, đài NHK và các đài khác của Nhật cứ đưa đi đưa lại tin bắt cô tiếp viên của Vietnam Airlines liên quan vào đường dây ăn cắp đồ ở Nhật, tôi và bà nhà tôi xem mà đau. Báo chí Nhật hết rùm beng nghi án quan chức JTC hối lộ, nay lại đưa đậm tin này. Mà cũng tại mấy bữa nay truyền thông chúng tôi không có tin hot nên những tin như thế này lại được chú ý đưa đậm...”, giọng thầy tôi nghèn nghẹn như trách móc các đơn vị truyền thông nước bạn".
Kế đó, NCS Ngô Quang Vinh cũng đưa ra thêm thông tin: "Trang Jiji Press vừa qua đưa thông tin rằng người Việt đứng đầu danh sách các vụ trộm cắp tại các cửa hàng, siêu thị. Số vụ phạm tội của người Việt ở Nhật Bản tăng đến 60% trong 9 năm qua (lên đến 1.118 người trong năm 2013)"
Trước thực trạng này “thay vì chỉ nhờ người Việt hỗ trợ ngôn ngữ, cảnh sát Nhật đã phải tiến đến mở liên tục các lớp học tiếng Việt cho nhân viên của mình”- ông Vinh cho biết.
2. Đây cũng không phải lần đầu, tiếng Việt được “xuất khẩu” một cách bất đắc dĩ. Trước đó, tiếng Việt cũng đã tràn ngập trong các siêu thị xứ Phù Tang qua tấm biển “Cấm ăn cắp vặt”. Rồi những dòng chữ tiếng Việt cũng len lỏi trên nhiều con phố ở Hàn Quốc với tấm biển: “Cấm vứt rác”. Còn ở Thái Lan, Singapore, những từ tiếng Việt xuất hiện nhiều nơi công cộng là: “Cấm lấy đồ thừa” (trong tiệc buffet)...
Hoàng tử Vương Quốc Anh William, ngôi sao bóng rổ Yao Ming và cầu thủ David Beckham cũng lần lượt học tiếng Việt. Mục đích của họ là phát thông điệp bảo vệ động vật tới Việt Nam, quốc gia tiêu thụ sản phẩm động vật hoang dã trái phép hàng đầu thế giới.
Nhật Bản, ăn cắp, tiếng Việt, tiếng Nhật, trộm cắp, ý thức, văn hóa
Cảnh báo viết bằng tiếng Việt ở một siêu thị Nhật Bản
3. Cũng cần nhắc lại, trong suốt dặm dài lịch sử trên dải đất hình chữ S, tiếng Việt đã trải bao phen ngặt nghèo để tồn tại, giữ sức sống cho dân tộc.
Trên tạp chí Nam Phong số 46 năm 1921 đăng bài viết của Phạm Quỳnh (người nổi tiếng với phát ngôn “tiếng ta còn thì nước ta còn”) về quá trình đấu tranh để gìn giữ tiếng Việt khi đất nước dưới sự cai trị của thực dân Pháp: “Gần đây tôi có vận động trong báo Tây – vì báo ta vô hiệu – để xin lấy chữ Quốc ngữ dạy các trường tiểu học và cho thi tốt nghiệp tiểu học bằng quốc ngữ…”
Còn nhà thơ Lưu Quang Vũ cũng từng kiêu hãnh trước ngôn ngữ dân tộc trong khói lửa chiến tranh: “Tiếng Việt ơi, tiếng Việt ân tình!”
Song ở thời điểm hiện tại, tiếng Việt còn “ân tình” không khi cảnh sát quốc gia khác bắt buộc phải học để xử lý tội phạm là người Việt?
Tiếng Việt có còn thiêng liêng không khi những dòng “cấm” bằng tiếng Việt xuất hiện ở một số nơi công cộng trên thế giới, để nhắc nhở những chủ nhân của thứ tiếng nói này phải biết tôn trọng những quy định chung?
Đã đến lúc, ta không thể khoác chiếc áo “tự tôn dân tộc” mà nhảy dựng lên khi thấy ai đó nói điều không tốt về mình. Lại càng không thể lấp liếm “một con sâu làm rầu nồi canh” khi một bộ phận người Việt kém ý thức đã làm xấu đi hình ảnh của cả cộng đồng.
“Tiếng chẳng mất khi Loa thành đã mất”. Tiếng dân tộc còn đó, nhưng nay phải gánh chịu bao xót xa khi một bộ phận người nói tiếng Việt đã tự hủy hoại phẩm giá của mình …
Sáng nay, tôi lên trường gặp giáo sư, một người gắn bó và yêu Việt Nam từ những năm cuối thập niên 1970. Như thường lệ, trước khi bắt tay vào công việc, hai thầy trò chào hỏi và trao đổi với nhau vài câu đầu ngày bằng tiếng Việt.
“Từ bản tin tối hôm qua đến nay, đài NHK và các đài khác của Nhật cứ đưa đi đưa lại tin bắt cô tiếp viên của Vietnam Airlines liên quan vào đường dây ăn cắp đồ ở Nhật, tôi và bà nhà tôi xem mà đau. Rồi báo chí rùm beng nghi án quan chức JTC hối lộ, nay lại đưa đậm tin này. Mà cũng tại mấy bữa nay truyền thông chúng tôi không có “big news” nên những tin như thế này lại được chú ý đưa đậm...”, giọng thầy nghèn nghẹn như trách móc các đơn vị truyền thông nước bạn.
Những người hiểu và yêu Việt Nam như thầy xem bản tin thời sự đều chung tâm trạng như vợ chồng thầy. Vì yêu nên họ muốn bảo vệ hình ảnh Việt Nam. Dù bằng chứng lúc này đều chống lại hình ảnh người phụ nữ với chiếc áo dài thướt tha của hãng Hàng không quốc gia Việt Nam thì thầy vẫn một mực đổ lỗi tại... truyền thông Nhật Bản. Không bằng chứng nào thuyết phục được lý lẽ từ trái tim. “Thật tệ hại. Họ đang đánh đồng tất cả người Việt Nam”, thầy bảo.
Cũng cần nhắc lại, gần đây, ngoài “Phở”, chuyện “Việt Nam thắng Mỹ”, “cặp song sinh bị dính nhau Việt - Đức đã từng được điều trị tại Nhật Bản”..., người Nhật bắt đầu nói chuyện về Việt Nam, một đất nước xinh đẹp, văn hóa, ẩm thực ngon. Song những sự vụ gần đây khiến mọi thứ đảo chiều chóng mặt.
Số lượng người Việt ồ ạt vào Nhật Bản kéo theo vô vàn hệ lụy. Những hiện tượng như: Người Việt đi tàu trốn vé, ăn cắp vặt ở siêu thị, buôn tiền bất hợp pháp đã không còn là chuyện hiếm... Những vụ việc diễn ra nhiều đến mức thay vì chỉ nhờ người Việt hỗ trợ ngôn ngữ, cảnh sát Nhật đã phải tiến đến bước mở liên tục các lớp học tiếng Việt cho nhân viên của mình.
Trang Jiji Press vừa qua đưa thông tin rằng người Việt đứng đầu danh sách các vụ trộm cắp tại các cửa hàng, siêu thị, số vụ phạm tội của người Việt ở Nhật Bản tăng đến 60% trong 9 năm qua, lên đến 1.118 người trong năm 2013.
Ở một quốc gia duy tình như Việt Nam, những sai lầm trong ứng xử hay kể cả phạm pháp kiểu “trộm gà trộm chó” nhỏ lẻ thường dễ giải quyết bằng… tình cảm (hoặc trao đổi vật chất được bao bọc trong mỹ từ “tình cảm”). Những mối quan hệ chồng chéo, tâm lý ngại kiện tụng đưa đến những lần tặc lưỡi cho qua trên bàn nhậu. Điều này làm chúng ta dễ vỗ ngực tự hào rằng chúng ta vị tha, chúng ta đoàn kết...
Nhưng nước Nhật không thế. Nước Nhật không tin vào nước mắt của người sau khi bị bắt. Họ càng không chấp nhận giải quyết tay đôi, bỏ qua luật pháp. Chúng ta nên hiểu, một đất nước mà với tất cả người dân sự trung thực và liêm chính được tạo dựng ý thức ngay từ tấm bé thì phạm pháp khó lòng được xuê xoa, thông cảm.
Thông cảm sao khi kẻ tiếp tay cho nạn trộm cắp núp danh nhân viên hãng hàng không trong tà áo dài thướt tha như hình ảnh đại diện của một quốc gia (?!)
Thông cảm sao khi những vụ trộm nhỏ lẽ lại diễn ra đều đặn và có dấu hiệu có hệ thống (?!)
Nói chung, khi luật pháp là tối thượng, thông cảm là thứ viễn vông.
Những vụ việc như trên trong thời gian qua, tạm thời hiện nay chưa có ảnh hưởng tiêu cực nào đáng kể đến cuộc sống của người Việt tại Nhật. Nhưng nếu vì một chút lợi nhỏ trước mắt mà chúng ta không ý thức giữ gìn thì có nghĩa chúng ta đang dần khép lại cánh cửa bước tiếp của mình.
Và đến lúc ấy, hẳn nhiên, những người Việt ở Nhật đành về nước chờ đồng bào... thông cảm!
Ngô Quang Vinh
Nghiên cứu sinh, ĐH Hitotsubashi, Tokyo, Nhật Bản
(Theo Thể Thao & Văn Hóa)

No comments:

Post a Comment