Thật là đáng xấu hổ

Fb. Ngô Nhật Đăng|

Tiến sỹ Paul Jobin có một nghiên cứu độc lập và tự bỏ tiền về thảm họa môi trường Formosa, được thực hiện từ ngày 29/11 tới 04/2/2018 tại các địa phương bị ảnh hưởng là Hà Tĩnh, Quảng Bình và Nghệ An. Ông đã trình bày chi tiết tại tọa đàm bàn tròn do Đại học Paris 7 – Diderot và Viện Ngôn ngữ và Văn minh Á Đông tổ chức hôm 29/3/2018 tại Paris.
Trả lời phỏng vấn của BBC tiếng Việt, ông nói :

“Tới nay, chính quyền Việt Nam nói là Formosa đã chi trả 500 triệu đô-la tiền đền bù, một điều có vẻ như là một khoản tiền lớn. Nhưng trong khảo sát của tôi, nhiều người chưa nhận được đền bù gì cả, và với những người nhận được thì cho là khoản đền bù chẳng có nghĩa lý gì cả, khiến cho tôi phải đặt ra câu hỏi có thực Formosa đã thực sự trả đền bù 500 triệu đô-la qua chính phủ Việt Nam hay chưa? Tôi muốn nói là liệu chúng ta đã có bằng chứng gì hay chưa về giao dịch trả tiền này? Chúng ta có bằng chứng hóa đơn giao dịch Formosa trả tiền này chưa? Quý vị nhìn thấy chưa? Tôi thì chưa nhìn thấy.

Formosa Plastic nói vì họ đã trả một khoản tiền đền bù nào đó, họ đã hoàn tất việc chịu trách nhiệm. Tôi nghĩ là trách nhiệm của họ phải vượt quá rất nhiều số tiền này, nếu hải sản, cá vẫn còn nhiễm độc, tôi nghĩ rằng những thiệt hại kinh tế của Việt Nam còn lớn hơn rất nhiều số tiền 500 triệu đô-la này. Tôi không phải là một luật sư để nói về các khía cạnh pháp lý, nhưng nếu quý vị hỏi tôi về khía cạnh đạo đức và từ quan điểm này, tôi có thể nói là về mặt đạo đức mà nói, Formosa vẫn còn phải chịu trách nhiệm rất nhiều nữa vì gây ra thảm họa này….. Một lần nữa, vì tôi không phải là chuyên gia về Việt Nam, nhưng có thể nói với cấp độ của thảm họa Formosa gây ra ở Việt Nam, chúng ta phải nghĩ tới những thảm họa ở cấp độ lớn như Chernobyl hay Fukushima. Trong thảm họa Fukushima ở Nhật Bản, chính quyền Nhật cũng bị chỉ trích vì phản ứng chậm, phản ứng không đủ v.v…, nhưng ít nhất, họ đã không đàn áp tàn nhẫn những nạn nhân của vụ thảm họa. Đã có những cuộc biểu tình lớn, rất lớn ở Nhật Bản, sau vụ Fukushima, đòi chấm dứt sử dụng các lò phản ứng điện hạt nhân, cảnh sát Nhật đã không tàn ác đối với người dân Nhật biểu tình, đúng không?

..Tôi đã gặp một người đàn ông ngoài 50 tuổi ( ở VN), ông đi biểu tình và bị đánh trọng thương vào đầu và bây giờ không thể làm việc được, ông ấy là người kiếm ăn nuôi cả nhà, bây giờ ông không thể làm được bất cứ việc gì để giúp gia đình. Đó là điều tồi tệ nhất mà chính quyền (VN) đã làm để đáp lại yêu cầu hỗ trợ nhu cầu tối thiểu của các nạn nhân thảm họa”.

Một người Pháp, tự bỏ tiền túi, vào Việt Nam bằng visa du lịch 3 tháng, đi điều tra về thảm họa Formosa, lần đầu tiên ông đến Việt Nam và thấy yêu đất nước này, thấy hoảng sợ, đau xót trước việc biển bị đầu độc.

Còn chúng ta, những người Việt lại không thấy mình có liên quan, không thấy xấu hổ.

Thật là đáng xấu hổ./.