Wednesday, December 7, 2016

Thủy điện gây thảm họa cho dân miền Trung

Ông Võ Thanh Tuấn, huyện Tuy Phước, Bình Định, buồn rầu ngồi trên nóc trang trại bị ngập chìm trong lũ, khiến đàn vịt thịt 600 con của gia đình ông trôi mất. (Hình: Tuổi Trẻ)
ĐÀ NẴNG (NV) – “Các công trình thủy điện đang gây ra những tác động tiêu cực, ảnh hưởng đến môi trường xã hội, khiến cho tình hình lũ lụt càng thêm trầm trọng…” là lời tố cáo tại buổi hội thảo ngày 6 Tháng Mười Hai, 2016.
Tại cuộc hội thảo “Vì sự phát triển thủy điện bền vững khu vực miền Trung-Tây Nguyên” tổ chức ở Đà Nẵng ngày nói trên được tờ báo điện tử Giáo Dục Việt Nam tường thuật, ông Huỳnh Phước, phó chủ tịch liên hiệp các hội khoa học kỹ thuật Đà Nẵng tố cáo rằng, gần 10 năm qua, việc đầu tư hệ thống thủy điện dày đặc ở khu vực miền Trung-Tây Nguyên đã gây nên những thiệt hại về môi trường, kinh tế-xã hội.
Trong đó, rõ ràng nhất là tình trạng ngập lụt vùng hạ du do các thủy điện vận hành xả lũ không đúng quy trình. Nhiều hồ chứa xả lũ ào ạt, không báo trước khiến người dân trở tay không kịp, bị nước dâng lên cuốn trôi hết tài sản, đồ đạc.
Lên tiếng trong cuộc hội thảo, bà Tiến Sĩ Quách Thị Xuân của trung tâm tư vấn phát triển bền vững (Viện Nghiên Cứu Phát Triển Kinh Tế-Xã Hội Đà Nẵng) nêu ra những con số cho thấy, việc xây dựng các đập thủy điện đã phá hủy hàng ngàn hecta rừng tự nhiên. Tổng diện tích rừng chuyển mục đích sử dụng phục vụ cho thủy điện là gần 1,390 hecta (do lòng hồ chiếm chỗ). Ngoài ra, hơn 9,292 hecta “biến mất” để phục vụ làm đất tái định cư và đất sản xuất cây lương thực hàng năm.
Khi lập dự án, các nhà đầu tư thủy điện hoặc là Bộ Công Thương Nhà Nước Trung Ương nếu là dự án lớn, hoặc của các địa phương nếu là các dự án nhỏ, đều cam kết trồng lại rừng. Tuy nhiên, bà Xuân nói các cam kết chỉ là lời nói dối.
Bà Xuân dẫn chứng, tính đến cuối năm 2014, cả tỉnh Quảng Nam chỉ mới thực hiện trồng rừng thay thế vỏn vẹn 24/700 hecta (tương đương 3.4% kế hoạch năm). Bốn nhà máy thủy điện “nợ” diện tích trồng lại rừng lớn nhất là: Sông Bung 2 (còn 426 hecta chưa trồng), Sông Tranh 2 (314 hecta), Sông Bung 4 (hơn 206 hecta) và Sông Bung 5 (106 hecta). Đó là không kể đến những vùng rừng đầu nguồn bị phá thêm “ngoài kế hoạch” để lấy gỗ bán kiếm lời.
Cuộc hội thảo về thủy điện hại dân diễn ra trong khi các đập thủy điện từ Quảng Bình đến Phú Yên theo nhau xả lũ gây lũ lụt kinh hoàng, nhà sập, cầu trôi, người chết, mùa màng, tài sản thiệt hại hàng ngàn tỉ đồng. Không những vậy, cả các hồ thủy lợi cũng xả lũ theo lại càng làm tình hình ngập lụt thêm thê thảm.
Hà Tĩnh thì có đập thủy điện Hố Hô (giữa hai tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình) là đập nhỏ nhưng có 4 đập thủy điện đang xả lũ với lưu lượng lớn gồm Hương Điền xả 726 m3/s, Bình Điền (Thừa Thiên – Huế) xả 764 m3/s, Sông Tranh 2 (Quảng Nam) xả 748 m3/s và Sông Hinh (Phú Yên) xả 1,000m3/s.
Thành phố Huế và bảy huyện, thành phố của Thừa Thiên-Huế bị ngập. Theo tờ Tuổi Trẻ, Cuối chiều 7 Tháng Mười Hai, 2016, tất cả các huyện, thị xã, thành phố của tỉnh Bình Định đều bị ngập lụt, lũ chia cắt. Nhiều nhà dân ở các huyện Tuy Phước, Hoài Nhơn ngập sâu 1-1.5m nước. Dự báo ngày 8 Tháng Mười Hai, ở Bình Định còn có mưa to đến rất to, lũ các sông tiếp tục lên. Từ đầu Tháng Mười Một, 2016 đến nay, toàn tỉnh Bình Định đã có 12 người chết, một người mất tích do mưa lũ.
Chiều ngày 3 Tháng Mười Một, ông Võ Đăng Thuận, phó Phòng Giáo Dục và Đào Tạo huyện Nam Trà My (Quảng Nam) cho biết, do ảnh hưởng của đợt lũ vừa qua khiến toàn bộ huyện này bị cô lập, nhiều điểm trường phải sơ tán giáo viên đi tránh lũ.
Cuối tuần qua, Chi Cục Phòng, Chống Thiên Tai khu vực miền Trung -Tây Nguyên tại Đà Nẵng cho biết, hiện nhiều hồ chứa thủy lợi và thủy điện ở các tỉnh miền Trung-Tây Nguyên đang đồng loạt xả lũ.
Các hồ thủy lợi, thủy điện trên lưu vực sông Hương (tỉnh Thừa Thiên Huế) như: A Lưới, Hương Điền, Bình Điền, Trả Trạch và trên trên lưu vực sông Vu Gia-Thu Bồn (Quảng Nam) như: Sông Bung 4, Đăk Mi 4, Sông Tranh 2 đều xả lũ. Thủy điện An Khê-Ka Nak trên lưu vực sông Ba “xả lũ điều tiết” theo quy trình vận hành.
Vì lũ lụt đang diễn ra nên chưa thấy có những thống kê về thiệt hại mà người ta tin rằng rất lớn, khó tránh khỏi thiếu đói ở nhiều nơi cần được cứu trợ khẩn cấp.
Hồi Tháng Mười, hồ thủy điện nhỏ Hố Hô ở Hà Tĩnh xả lũ làm ngập lụt một vùng rộng lớn của hai tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình. Sự thiệt hại ước lượng khoảng 1,000 tỷ đồng trong khi mỗi năm, công ty thủy điện Hố Hôi chỉ nộp được cho ngân sách hơn một tỷ đồng và chỉ cấp điện được cho dân số một huyện ở địa phương. (TN)

No comments:

Post a Comment