Nhóm phóng viên tường trình từ VN
Theo RFA-2016-04-29
Giống như nghề buôn lậu và cửu vạn, nghề buôn đồng Yuan Trung Quốc qua lại ở các cửa khẩu phía Bắc là một nghề ăn nên làm ra. Và khi nghề này phát triển theo hướng không chính ngạch một cách bạo phát, các dịch vụ đen do người Trung Quốc nắm chủ chốt cũng phát triển tỉ lệ. Câu chuyện buôn đồng Yuan Trung Quốc ở một số cửa khẩu Đông Bắc và Tây Bắc Việt Nam trong thời gian gần đây cho thấy mức độ chi phối của đồng Yuan trong khu vực này lớn đến mức độ nào và mối nguy của nó là khó lường trước được.
Chợ nhân dân tệ…
Một người chuyên buôn đồng Yuan ở các cửa khẩu vùng Đông Bắc Việt Nam, xưng tên Kính, chia sẻ:
“Ở đây đổi bao nhiêu cũng có, ra tiệm vàng đổi cũng được, bởi ngân hàng đổi mất mấy giá. Đổi ở đây an toàn lắm, không sợ gì cả. Thích thì em dẫn đến chợ đổi tiền đổi, đổi kiểu gì cũng được, đổi bao nhiêu cũng có…”
Ở đây đổi bao nhiêu cũng có, ra tiệm vàng đổi cũng được, bởi ngân hàng đổi mất mấy giá. Đổi ở đây an toàn lắm, không sợ gì cả. Thích thì em dẫn đến chợ đổi tiền đổi, đổi kiểu gì cũng được, đổi bao nhiêu cũng có…
-Ông Kính
Theo ông Kính, việc mua bán đồng Yuan tại các cửa khẩu Đông Bắc diễn ra khá thuận lợi mặc dù nhà nước Việt Nam không cho phép tư nhân được buôn bán ngoại tệ. Nhưng sự nhạy bén và không có cơ chế nào ràng buộc trong việc trao đổi, vay mượn đồng Yuan của giới buôn tiền tư nhân đã nhanh chóng thu hút khách hành. Và mặc dù bị nhà nước cấm nhưng các hoạt động này diễn ra tương đối công khai.
Ông Kính nói rằng nếu như ở miền Nam, đồng Mỹ Kim thông dụng bao nhiêu thì tại các tỉnh phía Bắc giáp giới Trung Quốc, đồng Yuan phổ thông bấy nhiêu. Và thật khó khăn cho bất kỳ người nào mang đồng Mỹ Kim đến trao đổi, mua bán tại các tỉnh này. Hầu hết các tiệm vàng, ngân hàng và các nhà kinh doanh ngầm đều mặc định đồng ngoại tệ ở nơi đây chỉ là đồng Yuan của Trung Quốc.
Giải thích cho chuyện kỳ cục này, ông Kính nói rằng không phải bởi đồng Yuan mới được đưa vào rổ tiền tệ quốc tế mà nó trở nên quan trọng đối với khu vực phía Bắc Việt Nam. Mà chính quá trình lưu thông hành hóa tại các cửa khẩu này chộn rộn và trương phình trong vòng hai mươi năm nay đã giúp cho đồng Yuan chiếm ngôi hoàng đế phía Bắc Việt Nam.
Cửa khẩu Chi Ma, Lạng Sơn. RFA PHOTO.
Bởi hầu hết các ngân hàng Việt Nam ở đây đều có số lượng đồng Yuan khổng lồ để đáp ứng nhu cầu vay mượn của khách hàng. Và hầu hết những nhà buôn ngoại tệ ở đây đều có gốc gác trong ngành ngân hàng, thậm chí là những quan chức quản lý ngân hàng. Bởi chính họ mới đủ khả năng cho vay vài triệu đến vài chục triệu Yuan trong vòng một tuần.
Chuyện vay vài triệu Yuan tại ngân hàng phải qua rất nhiều công đoạn và không bao giờ vay trực tiếp đồng Yuan được mà vay đồng Việt Nam, sau đó qui đổi ra đồng Yuan theo luật định. Những thủ tục rườm rà cũng như lãi suất và sự chênh lệch giá làm cho khách hàng ngán ngẫm chuyện vay ngân hàng và chuyển sang vay tư nhân.
Lúc này, chính những người thân của giới quan chức ngân hàng hoặc chính các công chức ngân hàng lại đứng ra cho vay theo kiểu thế giới ngầm với mức lãi suất cao. Và với dân buôn lậu, lãi suất cao không phải là vấn đề đáng quan tâm mà lấy kịp số lượng tiền mong muốn để đưa được hàng về kịp thời, nhanh chóng lấy lãi mới là vấn đề chính. Nghề cho vay đồng Yuan tư nhân đắt hàng là nhờ yếu tố này.
Bên cạnh đó, việc trao đổi đồng Yuan bên ngoài ngân hàng cũng là phép toán ngược so với đồng Mỹ Kim. Thường thì các điểm trao đổi Mỹ Kim không phải của nhà nước luôn đổi cao hơn so với ngân hàng. Ví dụ như ngân hàng mua vào một đô la thành 22.000 Việt Nam đồng thì bên ngoài mua với giá 22.200 đồng. Trong khi đó, đồng Yuan ở ngân hàng luôn mua vào thấp hơn so với bên ngoài và bán ra cao hơn so với bên ngoài. Chính vì vậy mà dân buôn lậu chỉ trao đổi tiền tệ với những kênh không phải nhà nước.
Đồng Yuan đã thống lĩnh cửa khẩu phía Bắc?
Một người tên Ngãi, chuyên buôn bán ngoại tệ và cho vay nặng lãi ở Hà Giang, chia sẻ:
“Nó giỏi lắm, nó thâm nhập vào loại gì bán được nó cũng bán, nó tuồn vào hết, đầu nó có sỏi rồi mà. Đường bộ, đường biển, đường hàng không nó đưa được vào tất. Người Việt Nam mình khổ nên hàng gì rẻ thì dùng. Nó đổi tiền khắp các cửa khẩu, nhiều lắm, thì người mình qua nó đổi, rồi nó qua mình thì đổi tiền mình…”
Nó giỏi lắm, nó thâm nhập vào loại gì bán được nó cũng bán, nó tuồn vào hết, đầu nó có sỏi rồi mà. Đường bộ, đường biển, đường hàng không nó đưa được vào tất. Người Việt Nam mình khổ nên hàng gì rẻ thì dùng…
-Ông Ngãi
Theo ông Ngãi, việc đồng Yuan thống lĩnh trên đất Bắc không phải mới xảy ra trong thời gian gần đây. Và việc một số chính khách Trung Quốc yêu cầu cho đồng Yuan được lưu thông ở những khu kinh tế Trung Quốc tại Việt Nam cũng chẳng có gì lạ. Bởi một khi trong thực tế, đồng Yuan đã chi phối thị trường phía Bắc quá nặng nề thì có cho phép hay không cho phép nó lưu thông thì cũng như nhau.
Bởi ngay từ đầu, việc nhà nước Việt Nam ưu tiên hàng hóa Trung Quốc lưu thông tại Việt Nam bằng mức thuế thấp nhất có thể và sự để ngỏ hàng loạt hàng hóa độc hại, không rõ nguồn gốc của Trung Quốc tuồn vào Việt Nam cũng như số lượng cửa khẩu Việt Trung ngày càng nhiều ở phía Bắc đã là nền tảng tốt nhất để đồng Yuan làm mưa làm bão trên đất Bắc.
Ông Ngãi cho rằng dù nói như thế nào chăng nữa thì cái triết lý “đồng tiền đi liền khúc ruột” vẫn không bao giờ cũ đối với người Việt Nam. Điều đó cũng có nghĩa rằng một khi đồng Yuan của Trung Quốc làm chúa xứ trên đất Bắc thì văn hóa, nếp sống cũng như con người Trung Quốc cũng có thể làm chúa xứ nơi này.
Một đất nước, không có gì đáng sợ hơn là chuyện đồng tiền của nước đang có ý đồ xâm lược trắng trợn từ lãnh thổ đến lãnh hải đã thống lĩnh thị trường đất nước đó. Việt Nam đang mắc kẹt trong tình trạng này. Đáng sợ hơn là nơi gần trung tâm đầu não quốc gia, hay nói cách khác là gần thủ đô lại là nơi mà đồng tiền của kẻ bành trướng đang chiếm vị trí số một.
Và ông Ngãi cũng bày tỏ nỗi lo khi đồng Yuan đã bắt đầu nhuộm máu và nước mắt của người Việt Nam ngay trên đất nước Việt Nam. Bởi vì không ngoại trừ những đường dây buôn bán ma túy, buôn bán vũ khí và buôn bán nội tạng, buôn bán trẻ em, phụ nữ… đều là khách hàng lớn của các ông chủ buôn ngoại tệ Việt Nam – Trung Quốc.
Bởi hiện tại, có những đường dây chuyên mua đồng Yuan trong các chợ, họ có thể mua từ vài triệu Yuan đến cả tỉ Yuan trong một ngày với giá tương đối cao và bán lại cho một số tay trùm người Trung Quốc với giá cao hơn giá qui định của ngân hàng. Ông Ngãi cho rằng chỉ có những đường dây rửa tiền, chuyên làm sạch những đồng tiền mờ ám qua lại trên các cửa khẩu Việt – Trung mới có thể mua đồng Yuan theo kiểu không giống ai như vậy.
Như để kết thúc câu chuyện, ông Ngãi cho rằng việc mất nước hay không bây giờ không cần bàn luận đâu cho xa xôi mà hãy nhìn vào cách sử dụng đồng Yuan trên các cửa khẩu Việt Nam – Trung Quốc. Và việc tiêu xài đồng Yuan này bao gồm cả giới quan chức, công chức ngân hàng. Có thể nói mọi chuyện xem như đã an bài trong ván cờ tiền tệ!
Nhóm phóng viên tường trình từ Việt Nam.
No comments:
Post a Comment