(Baodatviet) - Với diện tích, cơ ngơi mà quan chức được thuê với giá thực tế ngoài xã hội thì ai cũng biết gấp chục lần cũng còn khiêm tốn.
Không cứ Bộ trưởng là thuê nhà công vụ
Xuất phát từ những bất cập thực tế, câu chuyện cựu Chủ tịch thành phố Hà Nội 8 năm không trả được nhà công vụ do vướng mắc cơ chế hay quan chức thì được thuê nhà giá “bèo”khiến dư luận bất bình, bức xúc, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cho biết, Luật Nhà ở sửa đổi có quy định cụ thể về đối tượng, quyền cũng như nghĩa vụ của người thuê nhà ở công vụ. Theo đó, cán bộ sau 3 tháng rời vị trí công tác phải trả lại nhà, nếu không trả sẽ bị cưỡng chế thu hồi.
Điểm sáng trong điều khoản mới này, theo ông Nam là đã có phương pháp tính giá nhà nước cho thuê đối với nhà công vụ. Mức giá được áp dụng là 14.000 – 18.000 đ/m2/tháng. Như vậy, một người thuê căn hộ 150m2 (tiêu chuẩn với Bộ trưởng) thì cũng tốn 2 triệu đồng/tháng. Phù hợp so với mức lương 14 triệu đồng của Bộ trưởng.
Bày tỏ quan điểm cá nhân, TS Lê Hồng Sơn (Cục Kiểm tra văn bản - Bộ Tư pháp) cho rằng: "Nói như Thứ trưởng Bộ Xây dựng cũng là một cách nói, một cách tính toán. Tuy nhiên, đây cũng chỉ là một dạng bao biện, không thể hiện đúng bản chất, thực chất của giá thuê nhà".
Ông Sơn đồng ý là không thể tính giá thuê nhà công vụ cho quan chức thuộc diện được thuê như giá thuê ngoài xã hội. Nhưng, cách tính và phân tích như ông Nam, theo ông là thiếu sức thuyết phục.
Biệt thự số 12 Nguyễn Chế Nghĩa nhìn từ trên cao. Ảnh: VNN |
"Ai cũng biết, lương Bộ trưởng và thu nhập thực tế của Bộ trưởng chênh lệch rất nhiều lần. Lương chỉ là hình thức trên sổ lương, thu nhập thực tế ngoài lương còn nhiều khoản khác hiện nay chưa ai quản được.
Tôi cũng như nhiều người dám khẳng định không Bộ trưởng nào có mức thu nhập dưới mức 20 triệu/tháng. Thực tế còn hơn thế nhiều", ông Sơn nói.
Theo ông Sơn, nói thuê nhà công vụ giá 2 triệu là phù hợp với mức lương của Bộ trưởng thì không ai tin và cũng ít người đồng thuận. Đó chỉ là cách nói, phân tích đối chiếu với mức lương thể hiện trên sổ lương của Bộ trưởng. Còn thực thế, nếu tính giá thành và giá thuê của một diện tích nhà công vụ giao cho Bộ trưởng để phù hợp với thu nhập thì phải mức tính khác không thể vài triệu cho 1 trăm rưỡi m2 mà phải gấp nhiều lần, cá biệt, có thể gấp dăm, bảy lần và hơn nữa. Căn cứ vào những diện tích, cơ ngơi mà quan chức được thuê với giá thực tế ngoài xã hội thì ai cũng biết gấp chục lần cũng còn là rất khiêm tốn.
Hơn nữa, theo ông Sơn cũng không nên tạo ra chính sách Bộ trưởng nào cũng thuê nhà công vụ. Nhà công vụ cần phải và chỉ dành cho người không có nhà ở thực sự do quá trình luân chuyển, điều động, ở xa gia đình.
Về trường hợp biệt thự 12 Nguyễn Chế Nghĩa với giá thuê thấp đến mức phi lý, phản cảm, theo ông Sơn, đây là sự bất hợp lý trong cơ chế, chính sách giá thuê nhà do chính Nhà nước đặt ra, là một sự bao cấp trá hình, bất công quá đáng mà người dân không thể chấp nhận. Cũng không thể bao biện vì là người có công lao, có đóng góp cho thành phố thì được ưu ái hơn người dân.
TS Lê Hồng Sơn thẳng thắn: "Không ai phủ nhận công lao, đóng góp của ông Nghiên với thành phố. Nhưng nếu so sánh trong xã hội thì còn tầng tầng, lớp lớp người có công lao lớn hơn ông Nghiên nhiều, thậm chí hi sinh cả xương máu, tính mạng của mình cho đất nước này, chế độ này, thành phố này. Chấp nhận ưu tiên, ưu đãi nhưng cũng nên vừa phải, hợp lý".
Lệch chuẩn, khó chấp nhận
Theo ông Sơn, với nhận thức xã hội và “quan trí” hiện nay thì những lình xình trong quản lý nhà công vụ là không thể chấp nhận được. Ở đây đang ẩn chứa nhiều vấn đề đó là sự mất chuẩn, lệch chuẩn, buông lỏng quản lý của cơ quan, người có trách nhiệm. Đây cũng là một biểu hiện của cơ hội, thực dụng, lợi ích cá nhân, tham nhũng, lãng phí đang có chiều hướng phát triển trong một bộ phận không nhỏ cán bộ công chức có chức, có quyền.
Thực tiễn đang đòi hỏi và người dân đang bức xúc nên QH đã đưa vào Luật Nhà ở mới quy định về “nhà công vụ”. Đây là việc làm kịp thời, rất đáng hoan nghênh. Tuy nhiên, để những quy định này đi vào thực tế đúng với mục đích, tính chất và cơ chế quản lý loại nhà này, cần phải có thêm các quy định chi tiết, cụ thể của Chính phủ, và các bộ, ngành có liên quan.
Trước hết, phải xác định rõ “Ai” và “khi nào” được tham gia vào cơ chế ở nhà công vụ và cơ chế chính sách cụ thể đối với người thuê nhà công vụ như thế nào. Ở đây phải chống các khuynh hướng: Thứ nhất là, đối tượng ở nhà công vụ quá rộng, tràn lan mà cần phải được xác định chính xác, đích đáng, không để tình trạng bao cấp trá hình.
Ông Sơn cho rằng, nhà công vụ phải từ nhu cầu thực sự và thực tế dành cho những quan chức do điều kiện phân công, luân chuyển mà không có nhà hoặc phải xa gia đình. Thứ hai, việc xác lập cơ chế quản lý cũng như giá thuê nhà thực sự công bằng, công khai, minh bạch, có xem xét yếu tố giá thị trường, không thể bao cấp giá thuê như các ví dụ nêu trên.
Còn một biểu hiện nữa của bao cấp trá hình: nói là nhà công vụ nhưng thực sự là khối tài sản lớn, nhà biệt thự, chung cư cao cấp có giá nhiều tỉ, hàng chục tỉ, dân ai cũng biết, dành cho một số cán bộ cao cấp. Việc cấp nhà công vụ cho họ gần như cho không một khối tài sản rất lớn hoặc với chi phí giá thuê cực thấp.
Về lình xình hiện nay mà dư luận nói nhiều là việc trả hay không trả nhà công vụ, ông Sơn phân tích, người thuộc diện phải trả nhà công vụ cũng có hai loại, có loại sẵn sàng và thiện chí để trả nhà công vụ nếu có cơ chế rõ ràng, minh bạch và thông báo đấy đủ cho người đó ta. Đây là người không tham lam, sân si, không ỷ lại, lạm dụng. Một loại khác là “giả ngu”, giả ngây thơ, khờ khạo, tưởng là thế nọ thế kia thực chất là không muốn trả nhà công vụ, muốn chiếm dụng, chiếm đoạt tài sản công để kiếm lợi.
Tiếp theo, cơ chế cũng phải định rõ, trong thời gian ở nhà công vụ, người được sử dụng phải có quyền hạn và nghĩa vụ, trách nhiệm gì. Đặc biệt ở đây là vấn đề giá thuê nhà. Và khi nào thì họ buộc phải trả nhà công vụ. Cần phải có một hệ thống quy chuẩn cụ thể, chi tiết để tránh những việc làm sai trái, vi phạm.
Trong thực tế cũng như trong lý lẽ của một số quan chức, người ta vẫn muốn dành cơ chế bao cấp nhà dưới dạng nhà công vụ cho một số đối tượng trong bộ máy nhà nước, trong hệ thống chính trị. Theo ông Sơn, điều này rất không nên. Phải bỏ cho được chế độ bao cấp. Phải có cơ chế công bằng, công khai, minh bạch ở đây.
Theo ông Sơn, có hiện tượng lạm dụng, xin nhà công vụ cho những người không đủ điều kiện, người ta không sử dụng mà cho người thân ở hoặc cho thuê kiếm lợi riêng khiến dư luận và người dân bức xúc, bất bình.
"Nhà công vụ cũng được xây dựng từ ngân sách nhà nước, từ tiển thuế của dân. Đó là tài sản nhà nước.
Quan trọng là cần phải có cơ chế rõ ràng, minh bạch và kiên quyết không để biến tướng, không để lạm dụng, không để tham nhũng, lãng phí diễn biến trong vấn đề này" - ông Sơn kết luận.
Vũ Lan
No comments:
Post a Comment