-
Phiên thảo luận của các học giả tại hội thảo. Ảnh do Ban tổ chức cung cấp
Sáng nay 20.6, tại TP Đà Nẵng đã khai mạc Hội thảo quốc tế “Hoàng Sa - Trường Sa: Sự thật lịch sử”, do đại học Đà Nẵng và đại học Phạm Văn Đồng phối hợp tổ chức. Hội thảo diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc leo thang căng thẳng trên vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam.
Phát biểu tại lễ khai mạc, PGS.TS Phạm Đăng Phước, hiệu trưởng đại học Phạm Văn Đồng cho biết: “Hội thảo quốc tế Hoàng Sa - Trường Sa: Sự thật lịch sử lần này cho thấy chủ đề đang tiếp tục nhận được sự quan tâm của đông đảo học giả, nhà nghiên cứu trong và ngoài nước; đồng thời thể hiện các ý kiến đóng góp đối với xu thế chung của Đông Nam Á và thế giới đều hướng tới sự phát triển hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung trên biển Đông.
“Hành động của Trung Quốc là một bước leo thang mới vi phạm luật pháp quốc tế, Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, làm thay đổi nguyên trạng ở biển Đông, vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông”, PGS.TS Phạm Đăng Phước nhấn mạnh.
Bằng những chứng cứ, tư liệu lịch sử, khoa học... GS. Carlyle A. Thayer, nguyên GS Học viện Quốc phòng Úc, chuyên gia về Việt Nam và Đông Nam Á khẳng định: Nếu chúng ta tính từ lịch sử xa xưa tới thế kỷ 17 và thế kỷ 18, rõ ràng thấy rằng Việt Nam có cơ sở đáng kể về yêu sách của mình đối với quần đảo Hoàng Sa. Trong thế kỷ 17, chúa Nguyễn đã ra lệnh cho các quan chức trong triều thu nạp thủy thủ cho từ 5 đến 18 thuyền, tạo nên đội Hoàng sa. Đội Hoàng Sa hoạt động ở quần đảo Hoàng sa khoảng 5 tháng để đánh cá, vẽ bản đồ, khảo sát và lấy hàng hóa từ các tàu buôn bị chìm.
Các vị vua triều Nguyễn tiếp tục duy trì đội Hoàng Sa. Vua Gia Long đã chính thức chiếm hữu quần đảo Hoàng Sa từ năm 1816. Dưới thời của người kế vị, vua Minh Mạng, đội Hoàng Sa lại tiếp tục khảo sát và vẽ bản đồ quần đảo, xây dựng một miếu thờ năm 1835, dựng một bia đá khắc lên yêu sách lãnh thổ của vương quốc An Nam...
Bản tuyên bố cuối cùng của Hội nghị Geneva 1954 đã tạm thời chia cắt Việt Nam thành hai khu vực dọc theo vĩ tuyến 17. Quần đảo Hoàng Sa nằm dưới vĩ tuyến này do vậy nó thuộc quyền kiểm soát của Việt Nam Cộng hòa. Năm 1956, Việt Nam Cộng hòa phản đối sự chiếm đóng của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đối với các đảo thuộc nhóm An Vĩnh.
Cũng năm đó, Việt Nam Cộng hòa thay thế các lực lượng Pháp trên quần đảo Hoàng sa, Bộ Khai khoáng khoa học và Công nghiệp nhỏ tiến hành một cuộc khảo sát đối với 4 đảo thuộc quần đảo Hoàng Sa. Quả quyết của Bateman là không có chuyện Việt Nam Dân chủ Cộng hòa thừa nhận chủ quyền của Trung Quốc đối với quần đảo Hoàng Sa năm 1958.
Bức thư của Thủ tướng Phạm Văn Đồng gửi Trung Quốc không đề cập tới quần đảo Hoàng Sa (hay là quần đảo Trường Sa), cũng như không hề thừa nhận chủ quyền của Trung Quốc đối với quần đảo Hoàng Sa...
Ông cho rằng: Tranh chấp hiện nay về chủ quyền trong các vùng biển xung quanh quần đảo Hoàng Sa chỉ có thể giải quyết dựa trên luật pháp quốc tế bao gồm UNCLOS. Việt Nam cần tranh luận mạnh mẽ điểm này trong các trao đổi cấp chính phủ với Trung Quốc.
Việt Nam nên vận động Hiệp hội các nước Đông Nam Á tỏ ra mạnh hơn trong việc ủng hộ việc giải quyết tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế và không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực...
Việc Trung Quốc khẳng định "chủ quyền không tranh cãi" đối với biển Đông và sự quả quyết về chủ quyền gần đây mang tính xâm lược không lường trước. Và việc sử dụng tàu quân sự, máy bay của Trung Quốc hiện nay là trở ngại chính cho việc quản lý các giá trị chung trên biển Đông. Dựa trên sự phát triển này, các nước ASEAN nên dự thảo và phê chuẩn một Hiệp ước về Quy tắc ứng xử cho các lợi ích biển chung của Đông Nam Á...
Theo ông Patrick M. Cronin từ Trung tâm Nghiên cứu an ninh Mỹ mới - CNAS; Trung Quốc đang ngày càng trở lên quyết đoán đối với yêu ách của họ trên biển Đông. Những bức ảnh chụp hồi tháng 3 và gần đây được lưu hành cho thấy Trung Quốc đang tiến hành cải tạo đảo Gạc Ma trong quần đảo Trường Sa.
Đảo Gạc Ma cũng chính là nơi Trung Quốc và Việt Nam có đụng độ hải quân tháng 3 năm 1988. Và đầu tháng 5 này Trung Quốc đã di chuyển giàn khoan vào sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Tàu Trung Quốc đâm vào tàu cá và tàu bảo vệ bờ biển của Việt Nam.
Hai hành động trên ở biển Đông cùng phản ánh những động thái trơ tráo trên Biển Đông và là một phần của những tính toán kỹ lưỡng của Bắc Kinh... Liên quan đến khu vực châu Á và biển Đông, Mỹ tìm cách nâng cao vai trò của Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS), một khuôn mẫu lập quy toàn cầu cần điều chỉnh việc sử dụng biển và đại dương, và ủng hộ một bộ quy tắc ứng xử trên biển Đông.
Nói chung, Mỹ ủng hộ luật pháp quốc tế, như cố gắng của Philippines kiện ra trước tòa trọng tài thường nhằm giúp xác định các cơ sở pháp lý của UNCLOS đối với yêu sách của Trung Quốc ở biển Đông. Nước Mỹ cũng chống lại bất kỳ cố gắng nào nhằm giải quyết tranh chấp bằng vũ lực hay cưỡng ép...
Sau khi phân tích kỹ càng về những giải pháp trong vấn đề tranh chấp tại biển Đông, GS. Jerome A. Cohen, Chủ tịch Viện Luật pháp Mỹ - Châu Á, Đại học Luật New York cho rằng: Quan điểm chống lại sự tham gia của các cơ chế pháp lý của Trung Quốc đang tạo điều kiện cho các nước láng giềng tăng cường hợp tác phòng thủ với nhau, cũng như tìm kiếm sự ủng hộ lớn hơn từ các nước lớn ngoài khu vực.
Tình hình này đi ngược lại với các mục tiêu của ngoại giao chuyên nghiệp Trung Quốc và tạo ra căng thẳng đầy nguy hiểm đang tăng lên trong khu vực. Bắc Kinh nên cân nhắc lại sự thù địch của họ đối với các phán quyết của các cơ chế trọng tài công bằng và học cách được hưởng lợi từ những khả năng đó...
Trong sáng 20.6, tại phiên thảo luận thứ nhất, các học giả bàn về sự thật tranh chấp tại hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và những tác động đối với hòa bình, an ninh khu vực; đồng thời hướng tới một khu vực hòa bình, an ninh…
Trong tham luận “Mối liên hệ của Học thuyết Stimson ở Đông Á thế kỷ 21: Sự không công nhận như một biện pháp thách thức Trung Quốc gia tăng xâm chiếm biển Đông”, học giả Renato De Castro, Đại học De La Salle, Philippines nhận định: Trung Quốc là tác nhân chính trong việc gây ra căng thẳng trên biển Đông, nhưng phía Trung Quốc lại luôn hô hào tự nhận mình là “nạn nhân” và ra sức cáo buộc các quốc gia khác là Việt Nam và Philippines gây ra và áp dụng các biện pháp “phản ứng”, “phòng thủ” để “đối phó” lại hòng độc chiếm biển Đông…
Kết thúc phiên thảo luận thứ nhất, phiên thảo luận thứ hai diễn ra trong buổi chiều 20.6, các học giả bàn về triển vọng giải quyết tranh chấp Hoàng Sa - Trường Sa trên cơ sở luật pháp quốc tế, các nội dung chính gồm: Cung cấp các bằng chứng lịch sử, pháp lý về chủ quyền hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa; giải quyết tranh chấp Hoàng Sa, Trường Sa theo luật pháp quốc tế, do các chuyên gia trong nước và quốc tế trình bày.
Hội thảo bế mạc vào chiều nay (20.6). Vào ngày mai, 21.6, các đại biểu sẽ tham dự buổi tọa đàm về sự kiện Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng biển chủ quyền Việt Nam.
Phiên thảo luận của các học giả tại hội thảo. Ảnh do Ban tổ chức cung cấp
Tham dự hội thảo có gần 100 đại biểu gồm các học giả quốc tế và Việt Nam, học giả người Việt Nam ở nước ngoài, các chuyên gia nghiên cứu đầu ngành thuộc các trường đại học, viện nghiên cứu nổi tiếng trên thế giới… với 34 tham luận được trình bày.
Cùng ngày, tại bảo tàng Đà Nẵng trưng bày các tư liệu, hiện vật lần đầu tiên được công bố khẳng định việc Việt Nam đã xác lập thực thi chủ quyền đối với 2 quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa.
Nguyên Phi - TTXVN
No comments:
Post a Comment