VIỆT NAM (NV) – Giao thông trên quốc lộ 1, đoạn chạy ngang cầu Bến Thủy tiếp tục tắc nghẽn. Chính quyền địa phương bó tay vì chưa tìm ra cách ứng phó với cách phản kháng mới.
Suốt từ đầu Tháng Tư đến nay, quốc lộ 1 liên tục bị tắc vì hàng trăm xe hơi qua lại trạm thu phí đặt tại cầu Bến Thủy dùng toàn tiền lẻ (chủ yếu là giấy bạc loại… 200 đồng, 500 đồng) để trả phí giao thông (tối thiểu là 40.000 đồng/xe/lượt qua lại).
Cầu Bến Thủy nằm tại đoạn tiếp giáp giữa hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh.
Đến nay vẫn chưa rõ tại sao Cienco 4 (một doanh nghiệp nhà nước thuộc Bộ Giao thông – Vận tải Việt Nam, đồng thời là “nhà đầu tư” nâng cấp – mở rộng đoạn quốc lộ 1 gần cầu Bến Thủy) lại được phép đặt trạm thu phí ở các đầu cầu Bến Thủy, sau khi cầu được tách đôi cho hai hướng lưu thông khác nhau và xây lại bằng công quỹ.
Lúc đầu, dân chúng các địa phương quanh khu vực cầu Bến Thủy (gồm cả những người cư trú ở Nghệ An lẫn Hà Tĩnh) chỉ kiến nghị giới hữu trách xem lại việc cho phép Cienco 4 đặt trạm thu phí ở các đầu cầu Bến Thủy bởi điều đó khiến họ phải trả phí giao thông với mức quá cao, ngay cả khi không hề đi lại trên đoạn quốc lộ 1 mà Cienco 4 đã nâng cấp – mở rộng. Tuy nhiên kiến nghị không được xem xét.
Đó cũng là lý do thỉnh thoảng, dân chúng địa phương lại dùng xe chặn phía trước các đoạn dẫn vào cầu Bến Thủy, hoặc ngay giữa cầu, làm giao thông xuyên Việt bị nghẽn. Đã có một số xe bị tạm giữ, bị phạt vì “cản trở giao thông”, một số cá nhân đối diện với nguy cơ bị khởi tố do “gây rối trật tự công cộng”…
Các vụ chặn cầu Bến Thủy, cũng như biểu tình phản đối nhiều trạm thu phí khác trên toàn Việt Nam trong năm 2015 và 2016 đã buộc chính quyền Việt Nam phải tổ chức kiểm toán những dự án cầu đường thực hiện theo hình thức BOT (xây dựng – khai thác – chuyển giao).
Tháng Hai vừa qua, Kiểm toán Việt Nam loan báo, dù chỉ mới kiểm tra 27 dự án cầu đường nhưng đã phát giác dự án nào cũng được phép thu phí dài hơn mức cần thiết. Tổng thời gian mà cơ quan này tính toán và đề nghị cắt bỏ, không cho các chủ đầu tư thu phí cộng lại chừng… 100 năm. Kiểm toán Việt Nam nói thêm, 27 dự án đầu tư cầu đường đều là chỉ định nhà thầu chứ không tổ chức đấu thầu để lựa chọn nhà thầu. Do vậy, các yếu tố để quyết định thời gian mà chủ đầu tư được phép thu phí như: Tỉ lệ vốn của chủ đầu tư, tỉ lế vốn đi vay, lãi suất đối với vốn đi vay, chi phí quản lý, lợi nhuận,… đều mập mờ và không hợp lý.
Theo Kiểm toán Việt Nam, sự mập mờ và không hợp lý còn thể hiện ở chỗ nhiều trạm thu phí cầu đường được đặt bên ngoài dự án, thành ra không sử dụng cầu đường, các loại phương tiện vẫn bị buộc phải trả phí. Đa số dự án cầu đường mà Kiểm toán Việt Nam đã kiểm tra đều buộc các loại phương tiện trả chung một mức phí, bất kể những phương tiện đó di chuyển trên công trình cầu đường dài hay ngắn.
Sau khi kết quả kiểm toán vừa kể được công bố, giữa tháng 3, Cienco 4 bắt đầu thoái bộ, chứng tỏ “thiện chí” bằng cách yêu cầu chính quyền hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh thống kê số lượng xe bốn bánh, đồng thời yêu cầu chủ các loại xe bốn bánh cư trú quanh khu vực cầu Bến Thủy phải “cam kết không tham gia giao thông trên các tuyến của dự án BOT mà Cienco 4 đầu tư”, nếu muốn được Cienco 4 hỗ trợ.
Bị dân chúng chửi như tát nước, vài ngày sau, Cienco 4 thu hồi các tờ cam kết.
Kể từ đầu tháng này, dân chúng hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh bắt đầu dùng giải pháp mới để trị Cienco 4 và ép hệ thống công quyền Việt Nam phải giải quyết việc Cienco 4 đặt trạm thu phí ở các đầu cầu Bến Thủy: Hàng trăm chiếc xe bốn chỗ nối đuôi nhau bò đến các trạm thu phí. Khi tới lượt trả phí, tất cả tài xế đều dùng tiền lẻ. Tuy không bị chặn nhưng đoạn quốc lộ qua cầu Bến Thủy vẫn nghẽn trầm trọng.
Ngày 3 tháng 4 một Phó Thủ tướng Việt Nam yêu cầu phải giải quyết ngay những “tồn đọng” khiến giao thông trên quốc lộ 1, đoạn ngang qua cầu Bến Thủy bị gián đoạn. Đến lúc đó, một lãnh đạo của Bộ Giao thông – Vận tải Việt Nam mới xác nhận với phóng viên của tờ Người Lao Động, trạm thu phí ở các đầu cầu Bến Thủy bị đặt nhầm chỗ và sẽ giải quyết trong năm nay cùng với trạm thu phí của bốn dự án cầu đường khác.
Ngày 4 tháng 4, Cienco 4 xuống thang: Loan báo từ 15 tháng 4 sẽ giảm 50% phí sử dụng cầu đường.
Tuy nhiên những nỗ lực của giới lãnh đao Bộ Giao thông – Vận tải Việt Nam và Cienco 4 không được dân chúng chấp nhận. Trong vài ngày gần đây, giao thông trên quốc lộ 1 tiếp tục bị nghẽn. Công an bó tay không thể can thiệp khi xe cộ thi nhau bò qua trạm và thi nhau dùng tiền lẻ trả phí. Cienco 4 tăng gấp đôi nhân viên để đếm tiền lẻ mà vẫn không xuể. Đáng lưu ý là ngoài các xe bốn chỗ, các xe hai bánh gắn máy ở Nghệ An, Hà Tĩnh cũng bắt đầu tham gia phản kháng.
Bà Đặng Thị Anh Phương, một giáo viên ngụ ở huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh, nhấn mạnh với phóng viên của báo điện tử Soha rằng, dân chúng phản kháng không phải vì Cienco 4 thu phí cao mà là thu phí sai. Do vậy, họ không chấp nhận chuyện giảm 50% phí.
Nhiều người dân khác tham gia “vây cầu Bến Thủy” bằng xe hai bánh gắn máy thì bảo với phóng viên tờ Thanh Niên rằng, tuy không dùng xe bốn chỗ, không phải trả phí nhưng họ vẫn bị ảnh hưởng vì trạm thu phí làm giá cả leo thang. (G.Đ)
No comments:
Post a Comment