Gia Minh, PGĐ Ban Việt ngữ RFA 2016-04-21
Trung Quốc đưa thêm chiến đấu cơ tới đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa, hình ảnh vệ tinh của ImageSat International chụp được hôm mùng 7 tháng 4 và được các viên chức quốc phòng Hoa Kỳ chứng thực ngày hôm 12/4/2016. Screen capture
Biển Đông tiếp tục thu hút chú ý không chỉ của những quốc gia có tranh chấp chủ quyền trong khu vực mà có thể nói của cả thế giới. Một số động thái gần nhất trong khu vực và hàm ý của chúng được nhận định ra sao?
Trung - Mỹ “lời qua - tiếng lại”
Trung Quốc chính thức xác nhận vào ngày chủ nhật 17 tháng tư vừa qua về việc đưa máy bay quân sự ra đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa. Ngay lập tức sau đó, Hoa Kỳ lên tiếng.
Bắc Kinh cho rằng máy bay phản lực được đưa đến để làm nhiệm vụ nhân đạo cấp cứu đưa ba công nhân bị ốm về đảo Hải Nam. Tuy nhiên phát ngôn nhân Ngũ Giác Đài, đại úy Jeff Davis, trong văn bản trả lời hãng thông tấn CNN thắc mắc sao Trung Quốc lại sử dụng máy bay quân sự cho một dịch vụ dân sự như thế.
Ngay sau đó Bộ Quốc Phòng Trung Quốc lên tiếng phản bác cho rằng trong trường hợp có công dân cần cấp cứu trên đất Hoa Kỳ thì phía Mỹ có sử dụng máy bay quân sự không. Ngoài ra Bộ Quốc phòng Trung Quốc nhắc lại Bắc Kinh có chủ quyền không thể tranh cãi tại khu vực Biển Đông và Hoa Kỳ không được quyền bình luận gì về hoạt động xây dựng những công trình của Bắc Kinh tại đó.
Chuyện lời qua tiếng lại đối với việc Trung Quốc đưa máy bay chiến đấu ra đá Chữ Thập nơi có đường băng mới xây dựng diễn ra chẳng bao lâu sau khi bộ trưởng quốc phòng Hoa Kỳ Ash Carter công du Philippines nhân đợt diễn tập quân sự hỗn hợp thường niên giữa đôi bên, rồi lên thăm tàu sân bay USS John C Stennis vào lúc đang có mặt ở Biển Đông.
Tôi nghĩ chuyện Trung Quốc tìm mọi cách và mọi hoạt động để thực hiện cho được, bằng được chính sách chiến lược của họ là khống chế và độc chiến Biển Đông. Dùng Biển Đông để vươn lên trở thành một siêu cường quốc tế trong việc cạnh tranh với vị trí siêu cường của Hoa Kỳ.
-TS Trần Công Trục
Trong khoản cùng thời gian, phía Trung Quốc loan tin phó chủ tịch quân ủy trung ương Phạm Trường Long cũng có chuyến thăm đến khu vực Trường Sa; cũng như Bắc Kinh tiến hành thử nghiệm hỏa tiển đạn đạo tầm xa tại Biển Đông.
Giáo sư Ngô Vĩnh Long, Khoa Sử- Đại học Maine ở Hoa Kỳ có nhận định về những hoạt động liên tục lâu nay của Trung Quốc tại khu vực Biển Đông như sau:
“Đã từ lâu rồi Trung Quốc muốn quân sự hóa cả Biển Đông. Kể từ khi chiếm được đảo Phú Lâm thì họ cho rằng có thể chặn được Mỹ và các nước khác. Đó là yết hầu của Biển Đông; nhưng sau này khi tham vọng của họ ‘lớn lên’, họ đánh chiếm thêm các đảo ở Trường Sa nữa. Thế nhưng rồi họ thấy vẫn chưa đủ nên đánh thêm Scaborough. Họ chặn hết tất cả những đường từ phía nam lên phía bắc.”
Tiến sĩ Trần Công Trục, một nhà nghiên cứu Biển Đông tại Việt Nam cũng có ý kiến:
“Tôi nghĩ chuyện Trung Quốc tìm mọi cách và mọi hoạt động để thực hiện cho được, bằng được chính sách chiến lược của họ là khống chế và độc chiến Biển Đông. Dùng Biển Đông để vươn lên trở thành một siêu cường quốc tế trong việc cạnh tranh với vị trí siêu cường của Hoa Kỳ. Đó là điều không bao giờ thay đổi. Điều đó thể hiện qua những điều họ đã làm trong thực tế. Và cho đến bây giờ, mặc dù họ có những tiến bộ ngoại giao, những hoạt động ngoại giao; họ nói với thế giới họ rất ‘thiện chí, rất biết điều, làm này nọ …’; nhưng trong thực tế họ hoàn toàn ngược lại. Đó là điều mà không ai mà có thể nhầm tưởng nữa. Chính những động thái vừa rồi càng chứng tỏ Trung Quốc quyết tâm thực hiện, rút ngắn khoảng cách để họ có thể thực hiện tiến lên làm chủ Biển Đông theo chiến lược của họ.”
Thêm phương tiện, vũ khí
Ngoài những diễn tiến như vừa nêu, hai phía Mỹ - Trung còn có nhiều hoạt động khác như Hoa Kỳ thông báo cùng Philippines tuần tra chung thường xuyên hơn tại Biển Đông. Washington cung cấp cho Manila khinh khí cầu trinh sát có gắn radar giúp thu thập thông tin và phát hiện biến động ở Biển Đông.
Đảo nhân tạo do Trung Quốc xây dựng ở Biển Đông, ảnh minh họa chụp hôm 15/5/2014.
Truyền thông Bắc Kinh cho biết từ ngày 7 tháng tư vừa qua, Trung Quốc cũng tiến hành tập trận tại khu vực Biển Đông với phương pháp mới như thực tập trong môi trường điện tử.
Trên đảo Phú Lâm mà Trung Quốc gọi là Vĩnh Hưng thuộc Hoàng Sa, hình ảnh vệ tinh mới nhất được hãng Fox News công bố vào ngày 13 tháng tư thì một phi đội 16 chiến đấu cơ J-11 của Trung Quốc được đưa đến đảo này. Trên đảo còn có hệ thống radar và dàn phóng tên lửa đất đối không.
Nhận định của giáo sư Ngô Vĩnh Long về việc Trung Quốc tăng cường xây dựng căn cứ và đưa các loại vũ khí đến những nơi được cải tạo, xây dựng ở Biển Đông như sau:
“Một khi thấy có cớ là họ làm tới, làm tới bởi vì đứng về mặt lịch sử và luật pháp mà nói thì họ (Trung Quốc) không có gì có thể biện minh cho sự chiếm đóng của họ được hết. thành ra họ phải dùng sự có mặt về quân sự của họ. Tất nhiên họ phải đưa vũ khí, đưa máy bay quân sự đến (để) họ cho đó là một sự đã rồi. Thành ra khi ‘sự đã rồi’ thì thế giới phải đương đầu với họ mà họ nghĩ thế giới không dám! Đây có thể gọi là một ‘game of chicken’, một cách nói ‘tao ngang như vậy thì làm gì tao!’
Thế nhưng theo tôi nghĩ về lâu về dài, vấn đề này sẽ bất lợi cho Trung Quốc vì đến một lúc nào đó thế giới cũng phải nghĩ cách đương đầu với Trung Quốc như thế nào.”
Khả năng đụng độ
Chuyên gia Carlyle Thayer thuộc Học viện Quốc Phòng Úc, từ khi tình hình Biển Đông trở nên căng thẳng, từng đưa ra hình ảnh so sánh khu vực như một chiếc bồn tắm, những vũ khí thả xuống đó như đồ chơi thì thế nào chúng cũng đụng nhau.
Tôi nghĩ Trung Quốc có làm gì thì làm trước chứ không phải sau khi có phán quyết (của tòa). Nếu làm sau thì có vẻ thách đố luật pháp quốc tế quá; cho nên làm trước như là một sự đã rồi.
-GS Ngô Vĩnh Long
Một số ý chuyên gia đưa ra nhận định nếu trong thời gian tới khi Tòa Trọng tại Thường trực Liên Hiệp Quốc tại La Haye đưa ra phán quyết cho vụ kiện đường đứt khúc 9 đoạn và bất lợi nghiêng về phía Trung Quốc thì Bắc Kinh sẽ cho tuyên bố vùng nhận dạng phòng không tại khu vực Biển Đông.
Tuy nhiên theo người chuyên nghiên cứu vấn đề Biển Đông như giáo sư Ngô Vĩnh Long, thì Bắc Kinh chắc hẳn sẽ ra tay trước khi có phán quyết của tòa quốc tế:
“Tôi nghĩ Trung Quốc có làm gì thì làm trước chứ không phải sau khi có phán quyết (của tòa). Nếu làm sau thì có vẻ thách đố luật pháp quốc tế quá; cho nên làm trước như là một sự đã rồi. Cho nên từ đây đến khi có phán quyết, Trung Quốc sẽ gia tăng sự hiện diện của họ tại Trường Sa; cũng như đưa vũ khí thêm vào Hoàng Sa để đe dọa. Nhưng tôi nghĩ sau khi có phán quyết rồi thì thế cờ sẽ thay đổi.
Đặc biệt Việt Nam sau khi có phán quyết sẽ ủng hộ phán quyết và ủng hộ Philippines, rồi cùng Philippines lên tiếng mạnh thì Trung Quốc phải giữ gìn một chút chứ nếu Trung Quốc thách thức quá thì sẽ bất lợi cho Trung Quốc.”
Truyền thông Trung Quốc vào ngày 18 và 19 tháng tư vừa qua loan tin về chuyến thăm Nga của ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị. Hai quan chức đứng đầu ngành ngoại giao của chính quyền Mátxcơva và Bắc Kinh lặp lại kêu gọi không quốc tế hóa tranh chấp tại khu vực Biển Đông. Tờ South China Morning Post nói rõ là Bắc Kinh tìm kiếm sự ủng hộ của Nga trong việc chống lại phán quyết của tòa án quốc tế về vụ Philippines kiện đường đứt khúc 9 đoạn của Trung Quốc trên Biển Đông.
Trong cùng thời gian, quốc vụ khanh phụ trách vấn đề Đông Á của Bộ Ngoại giao Anh, ông Hugo Swire, lên tiếng cho rằng Trung Quốc cần phải tuân thủ phán quyết của tòa quốc tế trong vụ bị Philippines kiện. Theo ông này thì đây là cơ hội để Manila và Bắc Kinh tái tục đối thoại về tranh chấp tại khu vực Biển Đông.
Có thể nói không phải đến lúc này mà kể từ khi vẽ ra bản đồ đường đứt khúc 9 đoạn hối năm 1947 Trung Quốc thể hiện rõ mưu đồ chiếm Biển Đông. Những động thái ngày càng trở nên quyết đoán khi nền kinh tế của Hoa Lục vươn lên vị trí hạng nhì thế giới chỉ sau Hoa Kỳ. Mọi động thái liên tục của Bắc Kinh trong thời gian qua theo giới chuyên gia đang là nỗ lực muốn chứng tỏ khả năng quân sự mạnh như khả năng kinh tế mà Trung Quốc đã tạo ra được cho đến lúc này.
No comments:
Post a Comment