Thủ tướng Việt Nam thăm Malaysia. (Hình: AP)
Tại cuộc họp báo cùng với ông Najib Razak, thủ tướng Malaysia, ông Nguyễn Tấn Dũng, thủ tướng Việt Nam cho biết, cả Việt Nam lẫn Mã Lai cùng chia sẻ sự lo ngại sâu sắc trước những diễn biến gần đây tại Biển Đông, như bồi đắp các bãi đá thành đảo nhân tạo, xây dựng với quy mô lớn trên các đảo. Những diễn biến này trái với luật pháp quốc tế cũng như các thỏa thuận khu vực, làm xói mòn lòng tin, ảnh hưởng nghiêm trọng tới hòa bình, an ninh và sự ổn định trong khu vực.
Ông Dũng khẳng định, Việt Nam và Mã Lai tin rằng, duy trì hòa bình, an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông là quan trọng. Các bên có liên quan cần thực hiện đầy đủ và hiệu quả tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).
Ông Razak, thủ tướng Malaysia, tuyên bố, Mã Lai và Việt Nam “sẽ hợp tác chặt chẽ để duy trì sự thống nhất cũng như trọng tâm hoạt động của ASEAN, bảo đảm sự tuân thủ toàn diện đối với DOC.” Ông Najib nói thêm, Việt Nam và Mã Lai đã đồng ý thiết lập một đường dây nóng và gia tăng hợp tác để tuần tra chung trên biển.
Tuy nằm trong nhóm các quốc gia thuộc khối ASEAN có tranh chấp với Trung Quốc về chủ quyền tại Biển Đông (Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei) nhưng trước đây, Malaysia chỉ nói xa, nói gần về tranh chấp này.
Kể từ khi nộp hồ sơ khởi kiện yêu sách chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông (tháng 1 năm 2013), Philippines liên tục vận động ba thành viên còn lại trong khối ASEAN cùng tham gia nêu lập trường chung nhưng đến nay, trừ Việt Nam, thỉnh thoảng trực tiếp chỉ trích tham vọng của Trung Quốc, Malaysia và Brunei vẫn chọn thái độ “tọa sơn quan hổ đấu.”
Mãi tới tháng 3 vừa qua, Malaysia mới bày tỏ sự tán thành nhận định, Trung Quốc đang gây căng thẳng tại Biển Đông qua việc bồi đắp các bãi đá thành đảo nhân tạo rồi biến các đảo nhân tạo thành một chuỗi căn cứ quân sự nhằm khống chế Biển Đông.
Tuy nhiên hồi giữa tháng 4, với tư cách chủ tịch ASEAN, khi soạn thảo tuyên bố chung của Hội Nghị Thượng Đỉnh ASEAN lần thứ 26, Malaysia vẫn tránh chỉ trích Trung Quốc trực diện. Tuyên bố chung của Hội Nghị Thượng Đỉnh ASEAN lần thứ 26 chỉ tiếp tục kêu gọi các bên có liên quan “tự kiềm chế” chứ không trực tiếp xác định Trung Quốc là nguồn gốc gây ra tình trạng căng thẳng càng lúc càng cao do hàng loạt hành động càn rỡ tại Biển Đông.
Cũng vào thời điểm vừa kể, ông Anifah Aman, ngoại trưởng Malaysia, kêu gọi Trung Quốc hợp tác với ASEAN, gia tăng tốc độ đàm phán về Bộ Quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC), nhằm giảm bớt những hành động gây căng thẳng trong khu vực Đông Nam Á. Ông Aman cho biết, Malaysia sẽ tận dụng vai trò chủ tịch ASEAN để thúc đẩy việc sớm đạt được COC giữa ASEAN và Trung Quốc chứ không nói gì thêm.
Tới thượng tuần tháng 6, lần đầu tiên Malaysia lên tiếng phản đối Trung Quốc vì tàu hải cảnh Trung Quốc thả neo tại Luconia Shoals. Luconia Shoals là một vùng biển gồm nhiều đảo nhỏ và rạn san hô, nằm sâu bên trong vùng đặc quyền kinh tế của Malaysia. Luconia Shoals cách lục địa Trung Quốc khoảng 2,000 cây số nhưng chỉ cách đảo Borneo của Malaysia khoảng 150 cây số.
Tuần trước, với tư cách chủ nhà, trong diễn văn khai mạc Hội Nghị Ngoại Trưởng ASEAN 48, Ông Anifah Aman, ngoại trưởng Mã Lai vẫn đề cập đến Biển Đông. Thậm chí còn nhấn mạnh, ASEAN có thể và cần phải đóng vai trò quan trọng trong việc tìm ra một giải pháp nhằm giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông một cách ôn hòa. Phớt lờ yêu cầu của Trung Quốc về việc không nêu vấn đề Biển Đông tại cuộc họp của các ngoại trưởng khu vực.
Giới quan sát thời sự tin rằng, những phản ứng gần đây của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là những tuyên bố mạnh mẽ của Hoa Kỳ, Nhật, Úc, Liên Âu (EU), Nam Hàn về việc sẽ thực hiện tất cả các biện pháp cần thiết để duy trì quyền tự do lưu thông cả trên biển lẫn trên không ở khu vực Biển Đông, cũng như những hứa hẹn rõ ràng về việc trợ giúp để các thành viên ASEAN cùng tham gia đã giúp Malaysia tự tin hơn. (G.Đ)
08-09- 2015 2:57:44 PM
No comments:
Post a Comment