VIỆT NAM – Đó là kết quả thống kê về năng suất lao động của người Việt trong năm 2016. Khoảng cách giữa thành quả lao động của người Việt với người Singapore càng ngày càng xa.
Dựa trên số lượng sản phẩm (GDP) được tạo ra trên một đơn vị, hoặc trên mỗi giờ lao động, Tổ Chức Lao Động Quốc Tế (ILO) tính toán năng suất lao động của một quốc gia. Nói cách khác, năng suất lao động của một quốc gia phụ thuộc vào hiệu quả sử dụng lao động, kết hợp với các yếu tố khác như máy móc, công nghệ mà một công nhân của quốc gia đó sử dụng.
Theo tính toán của Tổ Chức Lao Động Quốc Tế (ILO), năm 2013, năng suất lao động của 15 người Việt mới bằng một người Singapore. Ba năm sau, 2016, trung bình, mỗi người Việt làm ra 84.5 triệu đồng/năm (khoảng $3.853), so với 2015 thì tăng 5.31% nhưng đối chiếu với Singapore thì khoảng cách về thành quả lao động lại giãn ra lớn hơn: 23/1!
Tổ Chức Năng Suất Châu Á cũng đã từng công bố một thống kê mà theo đó, năng suất lao động của người Việt thấp hơn hai lần so với năng suất lao động trung bình của khu vực ASEAN.
Hồi năm ngoái, Bộ Kế Hoạch-Đầu Tư Việt Nam từng công bố một báo cáo về thực trạng “năng suất lao động của Việt Nam.”
Theo đó, nếu tốc độ tăng trưởng năng suất lao động của Việt Nam và các quốc gia ASEAN vẫn như giai đoạn 2007 – 2012 thì 2038 Việt Nam mới bằng Philipines, 2069 mới bằng Thái Lan và… 2079 mới bằng Singapore.
Đáng chú ý là nếu so với Trung Quốc thì năng suất lao động của Việt Nam còn thua sút nhiều hơn cả về khoảng cách tương đối và tuyệt đối.
Khoảng cách tương đối về năng suất lao động giữa Trung Quốc và Việt Nam tăng từ 1.3 lần hồi 1994 lên 2.8 lần vào năm 2013. Khoảng cách tuyệt đối tăng từ $771 lên $9,545.
Bộ Kế Hoạch-Đầu Tư Việt Nam giải thích, lý do chính dẫn tới sự thua sút trầm trọng về năng suất lao động giữa Việt Nam và các quốc gia trong vùng là quy mô kinh tế Việt Nam quá nhỏ. GDP của Việt Nam luôn luôn “đội sổ.”
Năng suất lao động của Việt Nam thấp không phải là vấn đề mới.
Ông Nguyễn Quân, bộ trưởng Khoa Học-Công Nghệ Việt Nam từng cảnh báo, Việt Nam không thể phát triển khi năng suất lao động quá thấp. Theo ông Quân năng suất lao động của Việt Nam thấp là vì chính sách chứ không phải do người Việt quá tệ.
Ông Quân từng phân tích, hiện có khoảng 40 triệu người Việt làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp, mỗi năm làm ra khoảng 43 triệu tấn gạo, xuất cảng khoảng 7 triệu đến 8 triệu tấn. Trung bình, một lao động trong lĩnh vực nông nghiệp chỉ có thể làm ra khoảng một tấn gạo/năm, giá xuất cảng khoảng $400, chỉ bằng 1/1,000 so với một người làm việc tại khu công nghệ cao Tân Trúc của Đài Loan.
Năm 2003, khu công nghệ cao Tân Trúc của Đài Loan sử dụng 100,000 lao động nhưng khi xuất cảng, sản phẩm do họ làm ra giúp Đài Loan thu về $43 tỷ. Tính ra mỗi lao động ở Khu công nghệ cao Tân Trúc làm ra được số sản phẩm trị giá hơn $400,000.
Sau khi nêu một số ví dụ tương tự, ông Quân nhấn mạnh, nếu không thay đổi cơ cấu kinh tế, không nâng cao tỷ trọng của giá trị sản xuất công nghiệp trong GDP thì Việt Nam không thể tăng được năng suất lao động và không khá nổi.
Ông Quân cảnh báo, trong ba năm từ 2011 đến 2013, tốc độ tăng năng suất lao động của Việt Nam chỉ khoảng 3%/ năm, trong khi GDP vẫn ở mức khoảng 5%. Nghĩa là năng suất lao động tăng chậm hơn cả tốc độ tăng GDP. Nếu không có chính sách thích hợp, năng suất lao động sẽ kéo tăng trưởng GDP xuống.
Theo một số chuyên gia, trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu càng ngày càng khốc liệt, năng suất lao động là vấn đề sống còn của một nền kinh tế. Trong khi nhiều quốc gia đã điều chỉnh chiến lược phát triển kinh tế và chọn việc tăng năng suất lao động là ưu tiên hàng đầu, từ đó hoạch định – thực hiện các chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp thì Việt Nam vẫn kiên trì với “kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa,” dồn toàn bộ nguồn lực cho các tập đoàn, doanh nghiệp nhà nước.
Cho đến nay, thay vì hoạch định chính sách để tăng năng lực cạnh tranh qua việc tăng năng suất lao động thì chính quyền Việt Nam vẫn chủ trương cạnh tranh bằng yếu tố lương nhân công thấp. (G.Đ)
No comments:
Post a Comment