Ân xá Quốc tế lên tiếng cho những người bị bắt vì Formosa

Mặc Lâm, biên tập viên RFA 2016-11-09  

Tổ chức Ân xá Quốc tế công bố Bản Báo Cáo về tình trạng hành hạ, ngược đãi của các Tù Nhân Lương Tâm tại Việt Nam trong buổi họp báo trước đây ở trụ sở của Amesty International tại Paris. Ảnh minh họa. RFA 

Vi phạm trắng trợn nhân quyền

Vào ngày 8 tháng 11 Tổ chức Ân xá Quốc tế ra một thông báo cáo buộc nhà cầm quyền Việt Nam đã có động thái càn quét các nhà hoạt động khi họ lên tiếng về vấn đề Formosa. Việc bắt giữ, sách nhiễu cũng như áp lực lên từng người một được Tổ chức Ân Xá Quốc tế cho rằng đây là sự vi phạm trắng trợn nhân quyền vốn là mối quan tâm hàng đầu của thế giới đối với Việt Nam.

Tổ chức Ân xá Quốc tế đưa ra một danh sách khá đầy đủ những người bị bắt cũng như đang trong tầm nhắm của chính quyền qua các đe dọa trực tiếp hay gián tiếp bởi có hoạt động chống lại Formosa. Bản thông báo dẫn ra hình ảnh của một miền Trung đang sống trong tình trạng ô nhiễm môi trường trầm trọng khiến hơn 270 ngàn người thất nghiệp cùng hàng ngàn hộ dân khác đang bị đe dọa bởi ô nhiễm môi trường do nhà máy Formosa tạo ra.

Họ thu hết điện thoại trên bàn ăn họ cầm đi luôn. Họ bắt họ khống chế họ lôi anh Vịnh đi và lôi cả anh bạn của anh Vịnh. Sau khi họ lôi đi thì những người mặc sắc phục và thường phục lại kéo đến đông lắm.
-Bà Lê Thị Thập

Vụ bắt bớ mới nhất được Ân xá Quốc tế đưa ra vào ngày 6 tháng 11 năm 2016, ông Lưu Văn Vịnh, một nhà hoạt động dân chủ đã bị bắt cùng với một người bạn tại nhà và bị buộc tội “nhằm lật đổ chính quyền” theo điều 79 Bộ luật hình sự với án phạt có thể từ 5 năm tù giam cho tới chung thân hoặc tử hình.

Ông Vịnh quê ở Hải Dương chuyển vào sinh sống tại thành phố Hồ Chí Minh vào năm ngoái. Ông tham gia vào sinh hoạt chính trị với mục đích thành lập  “Liên minh Dân tộc Việt Nam tự quyết” mục tiêu đòi Đảng Cộng sản Việt Nam trao trả quyền lực cho nhân dân và phải trưng cầu dân ý đối với các vấn đề hệ trọng quốc gia.

Ông Vịnh từng biểu tình chống đối Formosa và hình ảnh của ông cầm biểu ngữ chống Formosa lưu lại trên trang Facebook riêng của ông cũng là bằng chứng mà an ninh buộc ông vào tội chống phá nhà nước.

Bà Lê Thị Thập, vợ của ông Vịnh cho chúng tôi biết chi tiết vụ an ninh vào nhà bắt giữ chồng bà:

“Cả nhà em đang ngồi ăn cơm với một anh bạn nữa anh ấy đến nhờ chồng em vẽ thiết kế cho nhà anh ấy chuẩn bị xây, tiện bữa nên em mời anh ấy ở lại dùng cơm với gia đình em. Khi cả nhà đang ngồi ăn như thế này thì tầm 12 giờ 30 đột nhiên có 4-5 người mặc thường phục xông vào khống chế và đánh, bắt anh Vịnh Lưu trước mặt mẹ con gia đình nhà em luôn và lôi anh ấy đi chứ lúc ấy chưa hề có một giấy thông báo nào cả.

Ông Lưu Văn Vịnh, một nhà hoạt động dân chủ đã bị bắt cùng với một người bạn tại nhà và bị buộc tội “nhằm lật đổ chính quyền” theo điều 79 Bộ luật hình sự. Courtesy photo

Họ thu hết điện thoại trên bàn ăn họ cầm đi luôn. Họ bắt họ khống chế họ lôi anh Vịnh đi và lôi cả anh bạn của anh Vịnh. Sau khi họ lôi đi thì những người mặc sắc phục và thường phục lại kéo đến đông lắm. Lúc ấy họ mới điện đi nơi khác họ giục đem lệnh bắt khẩn cấp và khám nhà đến. Gần hai tiếng sau họ mới có cái lệnh bắt và khám nhà. Khi ấy họ lại đưa anh Vịnh về khám nhà và đọc lệnh bắt.”

Người mà bà Thập nói mời cơm với gia đình là anh Nguyễn Văn Đức Độ hiện bị giam chung với ông Lưu Văn Vịnh tại số 4 Phan Đăng Lưu Phú Nhuận.

Hai người khác chung vụ với ông Vịnh được Ân xá Quốc tế đưa ra là Đỗ Phi Trường và Đoàn Tuấn. Hai người này bị bắt trước ông Vịnh một ngày.

Một nhân vật quen thuộc và rất nổi tiếng trên mạng xã hội là Bác sĩ Hồ Hải đã bị công an thành phố phối hợp với công an Quận Thủ Đức bắt giam vào ngày 2 tháng 11 với tội danh vi phạm điều 88 Bộ luật hình sự. Ông Hải có những bài viết chống lại Formosa cũng như hô hào phong trào bất tuân dân sự nhằm phản đối chính quyền trước các vụ đàn áp và không có trách nhiệm đối với thảm họa do Formosa gây ra.

Ngăn cản nỗ lực lên tiếng vì môi trường

Trước đó một tháng, vào ngày 10 tháng 10 năm 2016, blogger Mẹ Nấm tức Nguyễn Ngọc Như Quỳnh đã bị công an Khánh Hòa giam giữ cùng với tội danh vi phạm điều 88 Bộ luật hình sự. Cho tới hôm nay, sau 1 tháng bị giam giữ gia đình của người blogger nổi tiếng này vẫn không được phép gặp mặt con gái. Bà Tuyết Lan, mẹ ruột của Như Quỳnh cho chúng tôi biết:

Anh Vịnh lo việc Formosa với cả những người dân oan. Nói chung là anh ấy nhiệt tình kêu gọi giúp đỡ mọi người. Anh ấy cũng thường tham gia kết hợp với mọi người hô hào để nói lên tiếng nói của mình yêu cầu quyền tự do cho mọi người.
-Bà Lê Thị Thập

“Cho tới hôm nay con tôi bị bắt vào ngày 10 thì ngày mai là đúng một tháng. Tôi không biết tin tức gì của con tôi hết họ chỉ trả lời rằng con tôi vẫn ổn và họ nói miệng với tôi là không được mướn luật sư theo điều 58. Văn phòng của luật sư Nguyễn Thành Luân yêu cầu được có mặt theo điều 46 thì họ không thèm trả lời luôn. Luật sư Luân hồi giờ họ đều như thế mặc dù luật sư Luân đã thông báo cụ thể rằng họ đã vi phạm điều 46 vì từ chối luật sư nhưng mà họ không trả lời. Họ không nghe không thấy không biết. Bây giờ luật ở trong tay của họ chúng tôi biết làm sao bây giờ?

Cái điều làm cho chúng tôi đau khổ nhất là con tôi bị bắt để lại một đứa con 4 tuổi và một đứa 10 tuổi. Tôi nghĩ đó là một sự khủng bố tinh thần anh ạ.”

Tất cả các vụ bắt giữ này đều liên quan đến hành động chống lại Formosa, khi dân chúng tại các tỉnh Miền Trung liên tiếp có các cuộc biểu tình đòi Formosa phải rời khỏi Việt Nam.

Bà Lê Thị Thập nói về mối quan tâm của chồng bà trước khi bị bắt như sau:

“Anh Vịnh lo việc Formosa với cả những người dân oan. Nói chung là anh ấy nhiệt tình kêu gọi giúp đỡ mọi người. Anh ấy cũng thường tham gia kết hợp với mọi người hô hào để nói lên tiếng nói của mình yêu cầu quyền tự do cho mọi người.”

Tổ chức Ân Xá Quốc tế cũng cho biết nhiều người khác tuy chưa bị bắt nhưng chính quyền Việt Nam theo chính sách hù dọa, sách nhiễu họ nhằm ngăn cản nỗ lực lên tiếng chống lại nhà máy Formosa cũng là mối lo ngại hàng đầu hiện nay đối với các tổ chức nhân quyển quốc tế.

http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/amnesty-international-vn-crackdown-on-hr-amidst-formosa-related-activism-11092016122817.html/vml110916.mp3