Ô nhiễm từ nhà máy chế biến tinh bột sắn ở Yên Thành

Hoàng Dung, thông tín viên RFA 
2015-08-15  


Khoai mì tại một nhà máy chế biến tinh bột sắn. Ảnh minh họa. Photo courtesy of tuoitre.vn

Tình trạng ô nhiễm do doanh nghiệp gây nên lâu nay vẫn diễn ra tại Việt Nam. Hiện nay, ở huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An nhà máy chế biến tinh bột sắn ở xã Công Thành đang gây ra những mối nguy hiểm cho người dân, nhất là ô nhiễm về nguồn nước sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp. Người dân có khiếu nại nhưng chính quyền và công ty chưa giải quyết triệt để.

Tác hại do ô nhiễm

Nhà máy chế biến tinh bột Sắn ở xã Công Thành, huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An đã có mặt được hơn 12 năm nay, trong vòng 12 năm đó thì người dân xã Công Thành nói riêng cũng như người dân huyện Yên Thành nói chung phải chịu ảnh hưởng từ mùi hôi thối của nhà máy đó gây ra.

Khi chia sẻ những ảnh hưởng do nhà máy gây ra. Chị Hiền quê ở xã Công Thành, một gia đình bên cạnh nhà máy cho biết.

“Những tác hại do nhà máy gây ra là khói, bụi, bụi của sắn bay ra cũng rất ô nhiễm, 6 – 7 xóm đi ngược thì ảnh hưởng cái mùi, còn nguồn nước chảy đi xuống làm cho những người ở bên dưới chịu ảnh hưởng có một xóm có đến 4 người bị ung thư.

Một trường trung học ở sát con mương có nước nguồn chảy xuống thì các em ngồi học hưởng cái mùi từ sáng đến trưa từ trưa đến chiều toàn hưởng cái mùi nhà máy sắn bay vô, có nhiều em không chịu được nên rất đau đầu.
- Chị Hiền, xã Công Thành

Một trường trung học ở sát con mương có nước nguồn chảy xuống thì các em ngồi học hưởng cái mùi từ sáng đến trưa từ trưa đến chiều toàn hưởng cái mùi nhà máy sắn bay vô, có nhiều em không chịu được nên rất đau đầu. Có nhiều người qua đường thì cứ nguyền rủa xã này sao lại đưa nhà máy về đây gây ô nhiễm không cho dân làm được cái chi.

Còn bụi thì nó bay lút, những người làm ruộng cứ làm 1 buổi về thì đầu đau vang không chịu được. Những chất thải của nhà máy sắn họ đổ ở trên động đến khi mưa nó chảy tràn lan và ảnh hưởng đến cả huyện Yên Thành chứ không riêng xã Công Thành. Nếu con Cá có bắt nằm nơi nguồn nước đó nếu họ câu con cá đó về ăn cũng không ăn được, vì mùi hôi thối không ăn được, có bỏ gia vị kiểu nào cũng phải đổ.

Đã có 2 người chết bị ung thư do ảnh hưởng từ nhà máy sắn, đó là bà Nguyễn Thị Hương và ông Trần Khắc Hiến, 2 người này ở ngay nguồn nước thải ra của nhà máy, chắc chắn do nguồn nước thải chảy ra vì họ phải hít mùi hôi thối cả đêm cả ngày.”

Dì Long, một lao động làm trong nhà máy được 6 năm rồi cho biết:

“Dân dây cũng thiếu việc làm muốn đi làm cũng không có việc làm, nên đành phải xin vào nhà máy làm, không biết độc hại về sau như thế nào nhưng thấy khó khăn nên đi làm, mà đi làm về thì cổ khán tịt, đau nục người mà lương lại ít. Tăng ca cũng như không tăng ca làm ngày cũng như làm đêm cũng được từng đó tiền.”

Ý kiến của người dân

Trong 12 năm qua từ nhà máy được xây dựng đến nay, người dân họ đã phải chung với mùi hôi thối, và khói bụi, dân đã phải kêu lên chính quyền nhưng chính quyền chưa giải quyết cho dân.

Chị Hiền cho biết:

“Dân họ rất bức xúc lo cho đời sống của mình nhưng cán bộ của xóm được nhà máy cho mấy chục triệu về làm đường . Làm nữa thì cán bộ lấy mất nữa cán bộ không lên tiếng thì dân cắn răng chịu đựng. Cuộc họp nào dân cũng kêu cũng van nhưng chính quyền nói chúng tôi ghi nhận ý kiến của dân rồi cố gắng giải quyết, nhưng đến khi chuẩn bị làm nó đút cho cục bạc vậy thôi có làm gì mô. Dân cũng buộc họ (công ty) giải quyết về nước thải nhiều rồi họ cũng làm điôga rồi nhưng không mô vô cả vì do lượng nhiều quá nên Điôga không thể chứa hết được mùi không thể hết được, hằng ngày họ cũng phun thuốc khử nhưng cũng không hết được.”

Dì Long cho biết thêm:

“Chắc là không thể, vì số lượng họ làm lớn mà sức họ cũng có hạn, họ làm vậy có lẽ cũng hết khả năng, họ lấy bạt đậy, xây dựng hổ bioga cũng kiên cố chắc không trừ khử được vì họ làm nhiều vậy, chắc nước đó cũng ngấm đi lung tung. Dân rất bức xúc chắc đến mùa sắn cả dân xuống ngồi trước công nhà máy không cho nhà máy nhập sắn nữa để khỏi họ làm không dân chết. Những người cán bộ và ban xóm thì họ cho ăn hết rồi thì họ không dám đứng nên dân không ai dám đứng ra.”

Nhà máy sắn được xây dựng trên đất sản xuất nông nghiệp của người dân và những ai có đất trong khu vực này thì bắt buộc phải bán.

Chị Hiền nhớ lại “Nhà máy lấy từ đất ruộng và ai có đất trong khu vực đó thì buộc phải bán cho nhà máy.”

Chính quyền nói gì

Những người dân xung quanh cũng như các công nhân làm trong nhà máy cho biết là nhà máy có sử dụng các biện pháp để trừ khử nhưng k0hông thể vì số lượng quá lớn thì chúng tôi có liên lạc với ông Thành là giám đốc nhà máy nhưng ông Thành từ chối không hợp tác.

Qua trao đổi với ông Nguyễn Tiến Lợi chủ tịch huyện Yên Thành thì ông cho biết?:

“Nhà máy tinh bột sắn 1 năm 2 lần đều có cơ quan môi trường về đánh giá, có những thông số vượt mức chỉ tiêu thì anh em xử phạt yêu cầu khắc phục, còn những năm sau này các thông số đều ở mức cho phép. Con về giải pháp thì sau này họ đã xây dựng một cơ sở xử lý môi trường xử lý theo công nghệ Mỹ nay cơ bản chấp nhận được.”

Trong khi các em học sinh hằng ngày chịu ảnh hưởng của mùi hôi thối hay là những người trên địa bàn xã Công Thành liên tục gửi đơn kêu gọi chính quyền giải quyết, thì ông chủ tịch huyện lại cho biết:

Đến nay chưa có thông tin nào phản ánh đến các cháu bị đau đầu cả, còn lại thì chưa thấy đề xuất nào của nhân dân của xã về các hiện tượng liên quan đến cuộc sống.
- Chủ tịch huyện Yên Thành

“Đến nay chưa có thông tin nào phản ánh đến các cháu bị đau đầu cả, còn lại thì chưa thấy đề xuất nào của nhân dân của xã về các hiện tượng liên quan đến cuộc sống.”

Còn về 2 trường hợp bị chết do bệnh ung thư mà người dân cho là do ảnh hưởng phải nguồn nước tù nhà máy thì ông chủ tịch huyện cho biết thêm.

“Cái đó hiện nay chúng tôi chưa có một thông tin nào xác nhận cả, bệnh ung thư do nhiều nguyên nhân chứ không phải do cái đó”.

Về ý kiến người dân cho biết là có 2 người đã chết và 4 người đang bị ung thư là do ô nhiễm từ nhà máy sắn thì chúng tôi có liên hệ với giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Lân Dũng và ông có ý kiến:

“Nó không phải là ung thư mà là bệnh bụi Phổi, các bụi vào trong phế nang của Phổi nó thành bệnh bụi phổi, nhưng nó cũng nguy hiểm lắm, nó không liên quan đến ung thư nhưng nó có hại.”

Việc xây dựng nhà máy vừa tạo công ăn việc làm cho người dân cũng như để sản xuất phục vụ cho việc chăn nuôi, nhưng việc xử lý rác thải cũng như xử lý về nguồn nước để đảm bảo cho cuộc sống của người dân đang là một câu hỏi lớn mà công ty/ nhà máy phải trả lời.
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/contamination-by-yen-thanh-tapioca-plant-08152015085200.html/08152015-tinhbotsan.mp3