Friday, November 28, 2014

Dự án của Trung Quốc ở đèo Hải Vân chờ Thủ tướng

Nam Nguyên, phóng viên RFA 2014-11-28
vnexpress_nocredit.jpg
Dự án Trung Quốc trên đèo Hải Vân-Photo courtesy of vietnamnet

Tỉnh Thừa Thiên Huế thông báo dừng thực hiện dự án Trung Quốc trên đèo Hải Vân từ chiều ngày 26/11/2014. Quyết định này được đưa ra trước thời điểm Bộ Quốc phòng chuẩn bị báo cáo Thủ tướng về việc doanh nghiệp nước ngoài được cấp giấy phép đầu tư ở địa điểm có thể đe dọa an ninh quốc phòng.
Báo điện tử Một Thế Giới trích nguồn TTXVN đưa tin cho biết đây là một quyết định thống nhất giữa Ban quản lý Khu Kinh tế Chân Mây-Lăng Cô và nhà đầu tư Trung Quốc. Việc thực hiện Dự án khu du lịch nghỉ dưỡng quốc tế World Shine-Huế ở mũi Cửa Khẻm đèo Hải Vân sẽ dừng lại kể từ chiều 26/11/2014. Thông tin này chỉ vắn tắt là dừng thực hiện chứ không đề cập tới việc thu hồi giấy chứng nhận đầu tư mà Thừa Thiên-Huế đã cấp cho Công ty Trung Quốc Thế Diệu từ tháng 10/2013.
Trung tướng Nguyễn Quốc Thước, nguyên tư lệnh Quân khu 4 từ Hà Nội nhận định:
“Lúc nãy có tờ báo gọi điện đến cho tôi nói như thế này…tức là ông  Chủ tịch Thừa Thiên-Huế tuyên bố ngừng cái dự án này để chờ Thủ tướng quyết định. Tôi chưa có thông tin đầy đủ để bình luận, nhưng lâu nay nhiều lần tôi đã nói rằng, không thể giao cho bất cứ tổ chức nước ngoài nào vào hoạt động kinh tế trong khu vực có vị trí chiến lược quan trọng. Tôi đã nhiều lần nói như vậy nhất là đối với Trung Quốc hiện nay đang có rất nhiều vấn đề nóng bỏng ở Biển Đông thì lại càng không thể được.”
Trong quy định của Nhà nước...những khu vực nào liên quan đến nhạy cảm về quốc phòng an ninh thì tất cả những địa điểm đó nếu cần làm kinh tế...đều phải có ý kiến bên Quốc phòng và An ninh.
- Trung tướng Nguyễn Quốc Thước
Cuộc phỏng vấn qua điện thoại của chúng tôi với Trung tướng Nguyễn Quốc Thước sau đó có nhiều lúc bị nhiễu âm. Vị tướng nguyên Tư lệnh Quân khu 4 nói rằng, khu vực đèo Hải Vân rất hiểm trở liên quan đến vấn đề thống nhất đất nước Việt Nam. Nếu đối phương chiếm được khu vực đèo Hải Vân thì lãnh thổ Việt Nam bị cắt làm đôi, như vậy sự thống nhất toàn vẹn lãnh thổ Việt Nam sẽ bị đe dọa.
VnExpress bản tin trên mạng ngày 25/11 cho thấy nội bộ tỉnh Thừa Thiên-Huế đang có nhiều sự lủng củng, Chủ tịch tỉnh Nguyễn Cao luôn viện dẫn qui hoạch phát triển khu kinh tế Chân Mây-Lăng Cô bao gồm phần 200 ha mũi Cửa Khẻm trên đèo Hải Vân đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2008. Ngoài ra Chủ tịch Thừa Thiên-Huế còn đẩy trách nhiệm cho Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh, ông Nguyễn Cao nói rằng cấp phép đầu tư nước ngoài ở Mũi Cửa Khẻm đèo Hải Vân vì Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh đã thẩm định. Chủ tịch Thừa Thiên-Huế Nguyễn Cao nhấn mạnh với VnExpress: “Ai có ý kiến với việc đó rồi thì phải chịu trách nhiệm.”
Cùng bản tin này, VnExpress trích lời Trung tướng Lê Chiêm, Tư lệnh quân khu 5 cho biết đoàn kiểm tra Bộ Quốc phòng quan sát thực địa hôm 21/11/2014 đã xác định, khu vực Cửa Khẻm (nơi núi Hải Vân vươn xa nhất ra Vịnh Đà Nẵng) mà phía Thừa Thiên-Huế cấp phép xây dựng cho nhà đầu tư là điểm trọng yếu về quân sự, đúng như ý kiến ban đầu của Quân khu 5 và Quân Khu 4 cũng đồng ý như vậy. Vẫn theo VnExpress, tướng Lê Chiêm nhấn mạnh: “quá trình cấp phép dự án, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Thừa Thiên-Huế đã nhất trí ẩu”.
Làm thế nào để không còn tình trạng các địa phương cấp phép đầu tư bất chấp ý kiến của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an ở các vị trí chiến lược ảnh hưởng an ninh Quốc phòng. Trung tướng Nguyễn Quốc Thước, nguyên tư lệnh Quân khu 4 phát biểu:
“Trong quy định của Nhà nước, lúc tôi đang làm Tư lệnh Quân khu 4 và tôi được biết rằng những khu vực nào liên quan đến nhạy cảm về quốc phòng an ninh thì tất cả những địa điểm đó nếu cần làm kinh tế, chưa nói đến kinh tế có yếu tố nước ngoài đều phải có ý kiến bên Quốc phòng và An ninh. Đó là qui định từ lâu để bảo đảm an ninh quốc gia đã khẳng định như vậy, còn việc tổ chức hay đơn vị nào, địa phương nào mà làm không đúng như vậy là vi phạm qui định của Nhà nước Việt Nam. Qua bài học này tôi mong rằng tất cả các địa phương những chỗ đang cần tập trung phát triển kinh tế phải luôn luôn nhớ rằng quốc phòng là vấn đề tối thượng, vì nếu không có quốc phòng an ninh quốc gia giữ được chủ quyền thì làm kinh tế sẽ không có ý nghĩa gì cả.”
Dự án Trung Quốc trên đèo Hải Vân mang tên Khu Du lịch nghỉ dưỡng Quốc tế World Shine diện tích 200 ha, tổng vốn đầu tư 250 triệu USD được Chính quyền Thừa Thiên-Huế cấp phép cho Công ty Trung Quốc Thế Diệu từ tháng 10/2013. Tuy nhiên phản biện xã hội và sự tiếp tay của báo chí đã giúp phơi bày một dự án tiềm ẩn những nguy cơ về an ninh quốc phòng rất rõ rệt. GSTS Chu Hảo, nguyên Thứ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ nhận định:
“Tôi nghĩ đây là vấn đề thực thi những chủ trương, chính sách đã được ban hành khá là đầy đủ và cũng tương đối chặt chẽ. Tuy nhiên việc thực thi đó rất là kém bởi vì sự kiểm tra, giám sát và sự minh bạch thông tin không được tốt. Chứ không phải là chưa có khung pháp lý để xử lý việc này.”
Liệu có ảnh hưởng môi trường đầu tư?
Thông tin về dự án Trung Quốc trên đèo Hải Vân không đến được với người dân và chính quyền Đà Nẵng. Do vậy phải một năm sau ngày Thừa Thiên-Huế cấp giấy phép đầu tư cho Công ty Trung Quốc Thế Diệu, thì Chính quyền Đà Nẵng mới có phản ứng và từ đó các nhà phản biện và báo chí mới vào cuộc. Quốc hội là cơ quan có vai trò giám sát cũng không biết gì về dự án Cửa Khẻm cho đến khi dư luận báo chí nóng lên về vấn đề này.
VnExpress ngày 25/11 trích lời ông Nguyễn Kim Khoa Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng An ninh của Quốc hội nhận định: “Cửa Khẻm là vị trí hết sức quan trọng về phòng thủ của Quân khu 4, Quân khu 5 cũng như thế trận phòng thủ của cả nước. Nếu địa phương cấp phép không đúng thì trách nhiệm thuộc về chính quyền do không nắm rõ và không thực hiện đúng thủ tục, qui trình. Nhưng cũng phải kể đến thiếu sót của cơ quan tham mưu, đó là Bộ Chỉ huy quân sự cấp tỉnh và Công an tỉnh hay Bộ Chỉ huy biên phòng tỉnh.”
Cũng trên VnExpress, Đại biểu Quốc hội đơn vị Quảng Nam ông Phạm Trường Dân nói tới khả năng thu hồi dự án Trung Quốc trên đèo Hải Vân. Vị đại biểu nói nguyên văn: “ Trường hợp thu hồi dự án, về nguyên tắc phải bồi thường cho doanh nghiệp. Người làm sai phải bị xử lý, nhất định không được dùng ngân sách quốc gia cho việc bồi thường. Trước đó theo báo điện tử Một Thế Giới, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế Nguyễn Cao cho biết đang chờ chỉ đạo của Thủ tướng nếu Thủ tướng quyết định thu hồi dự án thì Thừa Thiên-Huế sẽ chấp hành. Tuy vậy ông Cao nhấn mạnh, việc thu hồi dự án sẽ ảnh hưởng đến môi trường đầu tư, tổn thất cho các bên.
Đối với vấn đề thu hồi giấy phép đầu tư nước ngoài có thể ảnh hưởng môi trường đầu tư nói chung, TS Nguyễn Quang A nhà phản biện độc lập từ Hà Nội nhận định:
“Điều đó không cần phải quan ngại lắm. Hiện nay Việt Nam để cho các đối tác nước ngoài đầu tư vào Việt Nam hơi dễ dãi, những dự án mà ô nhiễm môi trường, tiêu tốn năng lượng, có thể lên đến nhiều tỷ đô la. Vì cách quản lý không được cẩn trọng cho nên người ta chạy theo điều gọi là trải thảm đỏ mà không cân nhắc kỹ, thí dụ dự án thép ở Vũng Áng rồi hàng loạt dự án lọc dầu ở Việt Nam.
Việt Nam phải cấm ngặt và thậm chí là đuổi thẳng cánh và điều này không ảnh hưởng gì đến đầu tư nước ngoài thực sự của những người không muốn lợi dụng những kẽ hở của Việt Nam hay lạm dụng những điều đó để mưu lợi cho mình.
- TS Nguyễn Quang A
Việt Nam nếu mà dễ dãi với đầu tư nước ngoài thì Việt Nam sẽ trở thành bãi rác của những nơi mà người ta trốn thuế môi trường để sang Việt Nam tha hồ gây ô nhiễm, không những gây ô nhiễm mà còn thu lời bộn mang về. Tôi nghĩ rằng với những đầu tư như thế thì Việt Nam không cần phải trải thảm đỏ.
Việt Nam phải cấm ngặt và thậm chí là đuổi thẳng cánh và điều này không ảnh hưởng gì đến đầu tư nước ngoài thực sự của những người không muốn lợi dụng những kẽ hở của Việt Nam hay lạm dụng những điều đó để mưu lợi cho mình. Đấy là chưa nói đến chuyện về an ninh quốc gia.”
Từ chỗ biện giải là việc cấp giấy chứng nhận đầu tư dự án Trung Quốc trên đèo Hải Vân là hoàn toàn đúng qui trình, nay Chính quyền Thừa Thiên-Huế chấp nhận dừng thực hiện dự án từ chiều 26/11/2014. Thừa Thiên-Huế lý giải cách nào cũng khó thuyết phục vì đã cấp phép đầu tư ở vị trí chiến lược không cần ý kiến Bộ Quốc phòng và Bộ Công an. Từ chỗ dừng thực hiện sẽ có thể tiến tới thu hồi giấy phép đầu tư.
Các nhà phản biện cho rằng, qua tình hình này Chính quyền Thừa Thiên-Huế đã học được bài học là, không thể bưng bít thông tin cũng như không thể phát triển kinh tế bằng mọi giá, đặc biệt là không thể bỏ qua yếu tố an ninh quốc phòng.

No comments:

Post a Comment