Tuesday, June 24, 2014

Học giả Trung Quốc nghi Việt - Nga thân mật, nhấp nhổm... lo

(Baodatviet.vn) - Học giả Trung Quốc nghi ngờ Moscow tích cực can dự vào Biển Đông, "phá vỡ" lợi ích cốt lõi của Trung Quốc!
Trung Quốc xuyên tạc quan hệ Việt - Nga

Tờ Thời báo Hoàn Cầu, một phụ bản của tờ Nhân dân Nhật báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc, dẫn nguồn tin từ hãng tin Itar-tass của Nga cho biết, trong cuộc phỏng vấn ngày 19/6, Đại sứ Việt Nam tại Moscow Phạm Xuân Sơn nói rằng Việt Nam và Nga vẫn đang thảo luận về việc thành lập một liên doanh cung cấp các dịch vụ bảo trì cho các phương tiện dân sự lẫn quân sự tại cảng Cam Ranh, đồng thời khẳng định 2 nước hiện đang hợp tác trong lĩnh vực thăm dò dầu khí và sản xuất trực thăng....
Bình luận về thông tin từ Itar-tass, học giả Trung Quốc Xu Liping nói với Thời báo Hoàn Cầu rằng Bắc Kinh sẽ không để yên cho Việt Nam mua vũ khí từ Mỹ hoặc để cho Nga kiềm chế Trung Quốc tại Biển Đông.
Nhật báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc còn dẫn nhận định được cho là của các chuyên gia giấu tên Nga xuyên tạc rằng Việt Nam đang cố “hâm nóng quan hệ” với Nga vì Việt Nam “không đủ khả năng tự đối đầu với Trung Quốc” trong tranh chấp chủ quyền quần đảo Hoàng Sa tại Biển Đông.

Trong khi đó, tờ Đa Chiều (của người Hoa ở hải ngoại) ngày 22/6 đăng bình luận của Khâu Lâm, một nhà báo, nhà bình luận thời sự Trung Quốc cho rằng, trong lúc căng thẳng Việt - Trung trên Biển Đông đang hồi gay cấn, Nga đã bắt đầu can dự vào Biển Đông.
Điều này thể hiện rõ nét nhất là việc gần đây Nga thường xuyên "chống lưng" cho Việt Nam, giúp Việt Nam tự tin hơn trong việc đương đầu với Trung Quốc.
Khâu Lâm cho rằng, trong khi giữa Bắc Kinh và Moscow có rất nhiều lợi ích tương đồng trong chiến lược toàn cầu, nhưng quan hệ Nga và Trung Quốc mãi vẫn không thể đạt đến ngưỡng "tâm ý tương thông".
Nguyên nhân suy cho cùng, theo ông Lâm là vì Nga vừa muốn phát triển quan hệ đối tác chiến lược với Trung Quốc để chống Mỹ bá quyền thế giới, đồng thời Moscow lại tích cực can dự vào Biển Đông, "chống lưng" cho Việt Nam không ngừng "phá vỡ" (cái gọi là) lợi ích cốt lõi của Trung Quốc?!
Ngày 17/6 vừa qua, đoàn chiến hạm Nga gồm tàu chống ngầm cỡ lớn Nguyên soái Shaposhnikov, tàu chở dầu Irkut và tàu cứu hộ Alatau đã ghé thăm không chính thức cảng Cam Ranh.
Ngày 17/6 vừa qua, đoàn chiến hạm Nga gồm tàu chống ngầm cỡ lớn Nguyên soái Shaposhnikov, tàu chở dầu Irkut và tàu cứu hộ Alatau đã ghé thăm không chính thức cảng Cam Ranh.
Khâu Lâm bình luận: Việt Nam chủ trương giải quyết vấn đề Biển Đông thông qua các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, bao gồm UNCLOS, còn Nga duy trì lập trường khách quan trong căng thẳng lãnh thổ giữa Trung Quốc với Việt Nam.
Theo Khâu Lâm, mục đích của Nga về cái gọi là "can dự vào tình hình Biển Đông" một mặt là để "kiềm chế Trung Quốc", mặt khác Moscow muốn có tiếng nói lớn hơn ở Biển Đông cùng với Trung Quốc để cạnh tranh ảnh hưởng với Mỹ trong khu vực?!
Khâu Lâm cũng viện dẫn phát biểu của Đại sứ Việt Nam tại Liên bang Nga Phạm Xuân Sơn nói hôm 16/9 “chỉ cần tuân thủ các hiệp định cần thiết, tàu chiến nước ngoài có thể truy cập khu vực cảng Cam Ranh”.
Trong bài viết của mình, Khâu Lâm coi việc Nga và Việt Nam vừa mới ký kết hiệp định hợp tác khai thác khí đốt thiên nhiên giữa tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam với Tập đoàn Dầu khí Zarubezhneft là "bằng chứng" Nga - Việt trao đổi lợi ích, để Nga giúp Việt Nam đối phó với Trung Quốc trên Biển Đông”.
Khâu Lâm cho rằng, nói một cách khách quan thì 15 - 20 năm nữa, địa vị của Nga trong mắt Việt Nam luôn quan trọng hơn Trung Quốc, bởi Nga giúp Việt Nam trang bị vũ khí đầy đủ, hầu như đáp ứng những gì Việt Nam yêu cầu và điều đó là một nước cờ đáng tin cậy của Việt Nam trên Biển Đông.
Học giả Trung Quốc kết luận, việc Nga muốn can dự vào Biển Đông cho thấy Moscow đã ngày càng không "nể mặt" Bắc Kinh. Khâu Lâm tuyên bố, trước đây ông ta luôn cho rằng Nga chỉ muốn bán vũ khí (cho Việt Nam) để kiếm ngoại tệ, nhưng thực tế không đơn giản như vậy, Nga còn muốn có một đồng minh quân sự - chính trị trong khu vực.
Trong khi mức độ căng thẳng trên Biển Đông vẫn tiếp tục gia tăng. Mỹ đã lên tiếng chỉ trích Trung Quốc và bày tỏ sự ủng hộ đối với Việt Nam, đồng thời thắt chặt liên minh quân sự với Philippines.
Tuy nhiên, Nga - đối tác chiến lược của Trung Quốc - đến nay vẫn chưa lên tiếng bày tỏ lập trường trong vấn đề tranh chấp trên Biển Đông, và không có tín hiệu nào cho thấy sự ủng hộ đối với hành vi của Trung Quốc.
Điều này có thể ít nhiều khiến Trung Quốc “khó chịu”. Thậm chí, ngay cả trong tranh chấp Trung-Nhật đối với quần đảo Điếu Nga/Senkaku trên biển Hoa Đông, Nga cũng có một lập trường không rõ ràng.
Lý do Nga không ủng hộ Trung Quốc ở Biển Đông
Mới đây, tạp chí The Diplomat cũng phân tích, có những yếu tố chiến lược và chính trị khiến Moscow không hậu thuẫn Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông.
Không ai biết chắc tàu ngầm KILO Việt Nam được trang bị loại tên lửa Klub nào của Nga, không ai biết tàu ngầm KILO Việt Nam tấn công vào đất liền bao nhiêu km. Chỉ có Nga và Việt Nam biết.
Không ai biết chắc tàu ngầm KILO Việt Nam được trang bị loại tên lửa Klub nào của Nga, không ai biết tàu ngầm KILO Việt Nam tấn công vào đất liền bao nhiêu km. Chỉ có Nga và Việt Nam biết.
Thứ nhất, quan hệ Trung-Nga khác với quan hệ Mỹ-Philippines. Trung Quốc và Nga không phải là đồng minh của nhau. Không hề có một thỏa thuận liên minh nào giữa hai nước như hiệp ước an ninh giữa Mỹ và Philippines hay giữa Mỹ với Nhật Bản.
Trong quan hệ liên minh, mỗi bên có nghĩa vụ bắt buộc phải có sự ủng hộ về chính trị và thậm chí là quân sự dành cho đối tác. Trong quan hệ quốc tế, đây là mức độ cao nhất của quan hệ song phương.
Quan hệ Trung-Nga đã có một số đặc điểm của một mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, nhưng hai nước không hề bị ràng buộc bởi các nghĩa vụ bắt buộc phải ủng hộ không gian quốc tế và lợi ích quốc gia của bên kia.

Dù quan hệ Trung-Nga có tốt đẹp đến đâu, thì mối quan hệ này cũng không ảnh hưởng tới chính sách cơ bản của Trung Quốc ở Biển Đông và biển Hoa Đông.
Thực tế là, quan hệ Trung-Nga được dựa căn bản trên các lợi ích chung. Trung Quốc không thể nhầm lẫn về đặc điểm quan hệ Trung-Nga và kỳ vọng quá nhiều từ Nga trong vấn đề biển Đông.
Thứ hai, Nga có quan hệ tốt đẹp với quốc gia ven Biển Đông và “không việc gì” phải đối đầu với Đông Nam Á chỉ vì lợi ích của Trung Quốc. Như đã nói ở trên, Nga không “mặn mà” với việc công khai ủng hộ Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông. Một trong những lý do quan trọng nhất dẫn tới thái độ này của Nga là vì Nga có quan hệ tốt đẹp với nhiều nước Đông Nam Á.
Trong quan hệ với Việt Nam, có một lĩnh vực hợp tác đặc biệt quan trọng là quốc phòng, đã kéo dài từ thời Thế chiến thứ hai cho tới ngày nay. Nhiều vũ khí của Việt Nam được nhập từ Nga, trong đó phải kể tới tàu ngầm Kilo. Ngoài ra, trong nửa sau của năm nay, Nga sẽ cung cấp máy bay chiến đấu Su-30MK2 cho Việt Nam.
Bên cạnh đó, Nga cũng có quan hệ tốt đẹp với Philippines. Chẳng hạn, hai năm trước, ba tàu Hải quân Nga, bao gồm tàu khu trục chống tàu ngầm Admiral Panteleyev đã có chuyến thăm cảng Manila kéo dài ba ngày. Theo phía Nga, chuyến thăm này giúp cải thiện quan hệ giữa Moscow với Manila.
Thứ ba, Nga không cần thiết phải tìm kiếm sự đối đầu trực tiếp với Mỹ trong vấn đề Biển Đông. Hiện tại, trọng tâm của Nga đang nằm ở châu Âu, nhất là khi cuộc khủng hoảng Ukraine đã khiến cuộc đối đầu giữa Nga với phương Tây thêm căng thẳng. Vấn đề này sẽ không dễ được giải quyết trong ngắn hạn. Bởi thế, Nga không có mong muốn hay khả năng để đối đầu Mỹ ở Biển Đông.
Bên cạnh đó, tranh chấp trên Biển Đông không thực sự là xung đột giữa Trung Quốc với Mỹ. Những tranh chấp này xuất phát từ bất đồng giữa các quốc gia cạnh biển Đông về lịch sử và nguyên trạng các quyền hàng hải.
Trong các tranh chấp này, nước Mỹ chỉ là một nhân tố có ảnh hưởng, không phải là nhân tố quyết định tương lai của tình hình. Trong bối cảnh như vậy, là một quốc gia đứng ngoài, Nga càng thiếu động cơ để ủng hộ Trung Quốc và chỉ trích nước Mỹ.
Và thứ tư, sự phát triển của Trung Quốc trên thực tế đã gây một số lo ngại đối với Nga. Đối với phương Tây, tranh chấp giữa Trung Quốc và các nước Đông Nam Á trên Biển Đông có thể sẽ giúp hạn chế một phần “sự bành trướng” của Trung Quốc sang các khu vực khác.
Đã có nhiều ý kiến từ Nga cho rằng, sự phát triển của Trung Quốc sẽ dẫn tới việc vùng Viễn Đông của Nga dần bị người Trung Quốc “chiếm” mất.

Minh Nhung  (Tổng hợp)

No comments:

Post a Comment