RFA-2018-04-12
Khách du lịch chật kín bãi biển Sầm Sơn (Thanh Hóa) trong dịp 30/4 - 1/5 năm 2017.Courtesy of Zing.vn
Một bài viết của tác giả Mai Hương đăng trên mạng báo The Jakarta Post ngày 29 tháng 3 với nhan đề “Vietnam eyes tourism reform” đã đề cập đến những hậu quả cũng như khó khăn Việt Nam phải đối mặt khi ngành du lịch phát triển quá nhanh trong những năm gần đây.
Theo tác giả bài viết, ngành du lịch của Việt Nam trong những năm gần đây đang bùng nổ và nhanh chóng trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tác giả đưa ra dẫn chứng cho thấy năm ngoái, gần 13 triệu khách nước ngoài đến Việt Nam, mang đến nguồn lợi nhuận lên tới hơn 500 tỷ đồng (tương đương 22 tỷ USD), tăng 30% so với năm 2015 và 20 % so với năm trước đó 2016.
Trong thập niên qua, số lượng du khách quốc tế đến Việt Nam đã tăng gấp ba lần trong khi doanh thu tăng 9 lần. Việt Nam đứng thứ 6 trong 10 điểm du lịch phát triển nhanh nhất trên thế giới và được đánh giá là một trong những nước có thành tích phát triển du lịch tốt nhất ở châu Á vào năm 2017. Năm ngoái ngành công nghiệp không khói này đã đóng góp 7,5% vào GDP của quốc gia.
Vẫn theo tác giả Mai Hương, với những thành tựu ấn tượng như vậy, du lịch được xác định là một ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam vào năm 2020, giúp thúc đẩy sự phát triển của các ngành khác như xây dựng, bất động sản, kinh doanh, giáo dục và việc làm.
Năm ngoái Bộ Chính trị đã đưa ra một nghị quyết về phát triển du lịch, theo đó đã ghi nhận ngành du lịch đóng vai trò chủ chốt trong nền kinh tế lớn của Việt Nam.
Trước đà phát triển nhanh chóng như vậy, chính phủ Hà Nội hy vọng sẽ đón từ 17-20 triệu lượt khách nước ngoài và 82 triệu lượt khách du lịch trong nước vào năm 2020. Doanh thu du lịch dự kiến sẽ đạt 35 tỷ USD, đóng góp 10% vào GDP, đồng thời có thể tạo ra bốn triệu việc làm.
Theo tác giả, ngành du lịch Việt được dự báo sẽ tiếp tục duy trì được tốc độ phát triển mạnh mẽ trong vài năm tới nhờ chính sách hỗ trợ của Chính phủ, sự quyết tâm của chính quyền các tỉnh thành và sự phát triển năng động của cả doanh nghiệp và cộng đồng.
Thách thức đầu tiên là sự quá tải của khách du lịch tại các điểm du lịch. Điều này sẽ tác động đến tài nguyên và môi trường ở điểm du lịch đó.
- PGS.TS Phạm Trung Lương
Tuy nhiên, tác giả Mai Hương nhận định rằng tốc độ phát triển nhanh như vậy khiến VN phải đối mặt với nhiều thách thức, đòi hỏi quá trình tái cấu trúc ngành du lịch, nếu không VN có thể thất bại bởi chính sự phát triển quá mức này.
RFA nêu vấn đề này với PGS.TS Phạm Trung Lương, nguyên phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển du lịch, thuộc Tổng cục Du lịch Việt Nam. Ông Phạm Trung Lương cho biết phát triển du lịch mang lại rất nhiều lợi ích cho nền kinh tế của Việt Nam bấy lâu nay, nhưng nếu không được quản lý tốt, ngành này có thể mang lại rất nhiều hệ lụy:
Thách thức đầu tiên là sự quá tải của khách du lịch tại các điểm du lịch. Điều này sẽ tác động đến tài nguyên và môi trường ở điểm du lịch đó. Bên cạnh đó sự phát triển nhanh của các điểm du lịch cũng kéo theo nhiều vấn đề về xã hội như trộm cắp, ăn xin ăn mày,… Ngoài ra, nó còn ảnh hưởng đến đời sống của người dân bản địa ở đó bởi vì một điểm du lịch bao giờ cũng đi kèm theo chuyện giá cả tăng cao nên đời sống của người anh bị tác động.
Tình trạng quá tải ở các điểm du lịch nổi tiếng ở Việt Nam đặc biệt trong các dịp lễ, bấy lâu nay đã trở thành một vấn đề chưa có giải pháp hiệu quả từ cơ quan chức năng. Tình trạng này gây ra những hậu quả như cơ sở vật chất tại điểm đến xuống cấp nhanh chóng, rác thải bừa bãi, chặt chém giá cả, làm mất hình ảnh của một khu du lịch.
Ông Nguyễn Quý Phương, Cục trưởng Cục Quản lý Du lịch thuộc Tổng cục Du lịch Việt Nam cho biết số lượng khách đến Việt Nam tăng nhanh trong thời gian ngắn đang đặt ra nhiều áp lực lớn về cơ sở hạ tầng giao thông, nguồn nhân lực và năng lực quản lý điểm đến.
Ông Phương cho rằng những thiếu hụt về mặt cơ sở hạ tầng, đặc biệt là các sân bay quá tải sẽ khiến du khách mất nhiều thời gian do phải chờ đợi lâu trong khi thiếu nguồn nhân lực và năng lực quản lý các điểm đến sẽ ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ.
Trên thực tế, các sân bay ở các thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Huế và Đà Nẵng đang phải đối mặt với tình trạng quá tải.
Một nửa số người nước ngoài năm ngoái vào Việt Nam qua sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất. Sân bay này có sức chứa tối đa là 25 triệu hành khách mỗi năm, nhưng năm 2016 đã có đến 32 triệu lượt người đi qua.
Theo Chỉ số Năng lực Cạnh tranh Du lịch năm 2017 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, cơ sở hạ tầng dịch vụ du lịch của Việt Nam xếp thứ 113 trên tổng số 136 nền kinh tế.
PGS.TS Phạm Trung Lương đưa ra một số điều cơ bản nhất để giúp khắc phục những hệ lụy khi ngành du lịch VN phát triển quá nhanh chóng:
Không chỉ ở Việt Nam mà ở nhiều nước trên thế giới cũng vậy, điều đầu tiên là phải nâng cao năng lực quản lý của điểm đến. Quản lý ở đây không có nghĩa là mình đi soi mói, bắt bẻ này kia mà là hướng dẫn các cơ quan, doanh nghiệp phát triển theo nguyên tắc để đảm bảo sự phát triển bền vững và quản lý khách du lịch theo sức chứa của điểm đến. Ví dụ điểm này chỉ chứa được khoảng 100 khách thôi thì mình luôn luôn phải quản lý chứ không phải cứ chạy theo lợi ích về vật chất rồi tăng lên đến 1 ngàn hay 1 triệu khách.
Cũng theo TS Phạm Trung Lương, cần nâng cao nhận thức của khách du lịch về những việc họ được làm và không được làm, tránh ảnh hưởng đến tài nguyên thiên nhiên và đời sống xã hội của điểm đến trong đó bao gồm việc tôn trọng văn hóa của người bản xứ.
Lại chuyện khách Trung Quốc
Nhà báo Võ Văn Tạo ở Nha Trang, một người có thâm niên trong ngành du lịch cho biết khi ngành du lịch VN nở rộ như hiện nay kéo theo lượng khách nước ngoài cũng tăng nhanh chóng, trong đó phần lớn là khách Trung Quốc. Theo ông, nhiều đoàn Trung Quốc ồn ào, thiếu lịch sự, và thậm chí ăn uống tục tĩu. Điều này gây ra hệ lụy:
Những điều đó sẽ ảnh hưởng đến thuần phong mỹ tục của Việt Nam và trước mắt sẽ làm cho khách châu Âu, châu Mỹ sẽ rất phản ứng. Họ sẽ nói với nhau và tránh né không đến nữa. Như vậy sẽ gây thất thu cho ngành du lịch.
Chính quyền cứ thấy đông khách là họ mừng.
- Nhà báo Võ Văn Tạo
Tổng cục Du lịch cho biết gần nửa triệu khách Trung Quốc đến Việt Nam du lịch trong 3 tháng đầu năm 2018, chiếm lĩnh hầu như thị trường du lịch Việt Nam. Con số này tăng hơn 50% so với cùng kỳ năm ngoái.
Vấn nạn khách Trung Quốc tràn ngập gây nhiều tác hại cho ngành du lịch VN đã được truyền thông và cả người dân lên tiếng rất nhiều lần. Tuy nhiên cho đến nay khách du lịch từ quốc gia này tiếp tục tăng cao. RFA đã nhiều lần liên lạc với cơ quan chức năng về vấn đề này nhưng vì lý do nào đó họ đều né tránh trả lời. Một số hướng dẫn viên du lịch nói với chúng tôi đây là vấn đề nhạy cảm mà bản thân họ cũng e ngại khi lên tiếng.
Nhà báo Võ Văn Tạo nêu ra một trong những nguyên nhân vấn đề này chưa được giải quyết:
Chính quyền địa phương không quan tâm lắm. Những sở như Văn Hóa- Thể Thao- Du Lịch họ cũng không quan tâm lắm vì họ cứ thấy đông khách là họ mừng. Thực tế tôi biết mặc dù họ là quan chức nhưng họ cũng không hiểu biết về du lịch bao nhiêu đâu. Họ từ những ngành khác nhảy sang làm nên không có tầm nhìn.
Việt Nam đặt ra mục tiêu thu hút 16 triệu lượt khách du lịch quốc tế và 80 triệu lượt khách nội địa trong năm nay, tương đương doanh thu 620 ngàn tỷ đồng. Đây là mục tiêu được đánh giá hoàn toàn có thể thực hiện được. Tuy nhiên, những mặt trái của thành tựu này sẽ đặt ra nhiều thách thức cho cơ quan chức năng.
No comments:
Post a Comment