Tuesday, November 28, 2023

Vì sao CSVN coi Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất là ‘khắc tinh’?

Nguyễn Huy Vũ



Lãnh đạo cộng sản đã nhìn thấy kinh nghiệm rõ ràng rằng một giáo hội Phật giáo có tổ chức, mạnh mẽ, và độc lập đã làm điêu đứng chính quyền Việt Nam Cộng Hòa như thế nào và họ không muốn lặp lại sai lầm này một lần nữa.

Miền Nam thất thủ vào năm 1975 đánh dấu sự kết thúc của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất khi các lãnh đạo của tổ chức này lần lượt bị bỏ tù, có người phải chết trong tù. Hòa thượng Thích Tuệ Sỹ cũng bị chung số phận. Ông bị bắt đi tù cải tạo từ 1978 đến 1981, và sau đó bị bắt lại vào năm 1984, bị kêu án tử hình sau giảm xuống chung thân và phóng thích vào năm 1998 dưới áp lực của quốc tế. Tổng cộng là 17 năm tù. Ông từng là một giáo sư của Viện Đại học Vạn Hạnh, Phó Viện trưởng Viện Hoá đạo, và sau đó là Chánh Thư ký kiêm Xử lý Thường vụ Viện Tăng thống của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất.

Chính trị là nghệ thuật dẫn dắt quần chúng. Khi một lãnh đạo có quần chúng đi theo, ông ta nghiễm nhiên trở thành một người có ảnh hưởng chính trị.

Với một đa số dân chúng theo đạo Phật, việc một giáo hội được hình thành quy tụ tất cả các lãnh đạo tôn giáo ngồi lại với nhau để thực hiện những chương trình và chính sách riêng, nằm ngoài sự quản lý và kiểm soát của chính quyền, vô hình chung tự nó biến thành một thế lực chính trị cạnh tranh ảnh hưởng trực tiếp với chính quyền sở tại.

Các chính quyền từ thời Hậu Lê cho tới thời Pháp kiểm soát được Phật giáo vì chính quyền mạnh. Ngược lại, các chính quyền thời Ngô Đình Diệm và Nguyễn Văn Thiệu yếu hơn hẳn và do đó không thể kiểm soát được các tổ chức Phật giáo. Riêng với chính quyền cộng sản, những lãnh đạo cộng sản có thừa sức mạnh và sự cứng rắn, họ đã ngay lập tức đặt Phật giáo dưới sự kiểm soát của mình bằng cách xoá sổ Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất và các tổ chức ngoại vi của nó, lập nên một giáo hội Phật giáo do họ kiểm soát mà trong đó có một số các thành viên lãnh đạo của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất tham gia.

Các lãnh đạo cộng sản đã nhìn thấy kinh nghiệm rõ ràng rằng một giáo hội Phật giáo có tổ chức, mạnh mẽ, và độc lập đã làm điêu đứng chính quyền Việt Nam Cộng Hòa như thế nào và họ không muốn lặp lại sai lầm này một lần nữa.

Tuy vậy, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất sau đó vẫn còn tồn tại, dù ít ảnh hưởng hơn và với một số lượng nhỏ hơn các cơ sở và tín đồ.

Phật giáo, sau 2.000 năm hoà mình cùng dân tộc, nó đã trở thành một phần văn hóa của dân tộc. Một giáo hội có thể thịnh có thể suy, nhưng ngày nào còn người Việt thì ngày đó hẳn còn Phật giáo Việt Nam.

Trong tương lai, sẽ tốt hơn nếu Việt Nam có những hệ phái Phật giáo khác nhau cùng tồn tại, song song với cả những tôn giáo khác. Những hệ phái khác nhau của Phật giáo sẽ phải tự thay đổi trong cách nghiên cứu, giảng dạy, thực hành, và cạnh tranh với nhau. Tất cả những điều đó sẽ giúp làm giàu hơn văn hoá của dân tộc.

Những hệ phái với các giáo hội đủ nhỏ và khiêm tốn để không phải gây ra một sự đe dọa tiềm tàng nào về mặt chính trị đối với nhà cầm quyền. Lúc đó nó sẽ được tự do hơn trong các hoạt động tôn giáo và thiện nguyện của mình.

Chính quyền với danh nghĩa là tổ chức đại diện cho tiếng nói và lợi ích của quốc gia phải chịu trách nhiệm chính trong việc giải quyết các vấn đề về an sinh và phúc lợi cho người dân. Ngoài lý do chính danh và trách nhiệm, đó cũng là bởi vì chính quyền có đầy đủ nguồn lực để giải quyết.

Báo Đất Việt đang hiện diện trên Facebook tại đây.

No comments:

Post a Comment