Wednesday, June 6, 2018

Dự luật an ninh mạng của VN tiếp tục gây quan ngại

Theo VOA-06/06/2018 
Dự luật an ninh mạng đang được bàn thảo của Việt Nam bị cho là nhắm đến hạn chế tự do trên internet

Dự luật an ninh mạng đang được bàn thảo của Việt Nam bị cho là nhắm đến hạn chế tự do trên internet
Việt Nam, một nước có khoảng 93 triệu dân, có tới 50 triệu người sử dụng Facebook và 64 triệu người truy cập internet ít nhất một lần mỗi tháng, đang nhắm đến thực thi một luật an ninh mạng mới.
Dự luật sẽ được thảo luận tại Quốc hội và có nhiều khả năng sẽ được thông qua. Nếu vậy, luật sẽ có hiệu lực từ ngày 15/6.
"Nhà chức trách tin rằng một luật mới, có trọng tâm hơn là cần thiết để xử lý các vấn đề an ninh công cộng, bao gồm cả thực tế là Việt Nam nằm trong số những quốc gia trên thế giới dễ bị tấn công trên mạng, căn cứ vào các nghiên cứu và thống kê", ông Trịnh Ngọc Tú và Waewpen Piemwichai, chuyên viên hãng Tilleke & Gibbins viết trong một bài blog gần đây.
Tuy nhiên nhiều nhà lập pháp và các nhà phân tích tin rằng một số điều khoản của dự luật là không cần thiết hoặc vênh với Luật An toàn Thông tin Mạng và Luật Công nghệ Thông tin hiện hành.
Chẳng hạn một số quy định trao cho chính phủ quyền kiểm soát lớn hơn đối với những hãng quốc tế khổng lồ về kỹ thuật số như Google và Facebook.
Các bản thảo trước đó của dự luật yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông và internet như Google và Facebook, phải đặt máy chủ của họ ở Việt Nam. Đòi hỏi đó đã bị hủy bỏ trong các bản thảo sau này, nhưng luật quy định rằng các nhà cung cấp dịch vụ nước ngoài phải có văn phòng đại diện, hoặc hiện diện ở Việt Nam và phải lưu trữ dữ liệu người dùng ở Việt Nam.
Quy định này đã gây quan ngại cho các nhà lập pháp, vận động hành lang và ngoại giao Mỹ.
Đại diện thương mại Mỹ Jeremy Gerrish nêu lên “mối quan ngại của Mỹ về đề án luật an ninh mạng của Việt Nam, bao gồm tác động của các yêu cầu về địa phương hóa và các hạn chế đối với các dịch vụ xuyên biên giới tới sự phát triển và tăng trưởng trong tương lai của nền kinh tế Việt Nam”, theo một tuyên bố của Đại sứ quán Mỹ ở Hà Nội.
Theo Hiệp hội Truyền thông Kỹ thuật số Việt Nam (VCDA), bản thảo mới nhất của dự luật an ninh mạng, nếu nó có hiệu lực, có thể làm giảm 1,7% GDP của Việt Nam và làm mất đi 3,1% đầu tư nước ngoài.
Dự luật còn cho phép chính phủ siết chặt quyền kiểm soát đối với người dùng trong nước đăng “những nội dung tuyên truyền chống chính phủ, có tính cách phỉ báng hay vu khống”.
Dự thảo luật cấm các nội dung có tính vu khống, “tuyên truyền chống nhà nước Việt Nam” và kích động các cuộc bạo loạn hoặc gây rối trật tự công cộng.
Nếu được thông qua, luật an ninh mạng mới sẽ quy định rằng các công ty truyền thông xã hội phải xóa nội dung vi phạm khỏi nền tảng của họ trong vòng 24 giờ, khi có yêu cầu của Bộ Thông tin-Truyền thông và Bộ Công an của Việt Nam.
(Asian Correspondent, The Straits Times)

Phi công VN Airlines nghỉ việc hàng loạt, than lương thấp

Theo VOA-07/06/2018 
Hàng chục phi công Vietnam Airlines xin nghỉ trong những tháng qua vì "lương thấp"
Hàng chục phi công Vietnam Airlines xin nghỉ trong những tháng qua vì "lương thấp"
Hàng chục phi công hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines mới đây xin nghỉ việc với lý do họ thường xuyên làm việc dưới áp lưc song không được trả lương cao.
Báo chí Việt Nam dẫn lời các phi công cho hay họ không muốn làm việc trong môi trường nghề nghiệp không tốt và có sự phân biệt đối xử. Họ nói thêm rằng lương của hãng trả cho phi công Việt “quá thấp so với phi công nước ngoài cùng trình độ”.
Một phi công nói: “Người ta bảo rằng phi công giỏi nhất có thể nhận lương gần 300 triệu đồng/tháng. Không có chuyện đó. Họ nói dối về lương của chúng tôi trong cuộc gặp với chúng tôi”.
Vẫn phi công này cho biết thêm: “Họ nói cơ trưởng của Vietnam Airlines có thể được trả 270 triệu đồng/tháng, nhưng con số thực tế là 120 triệu. Ngay cả các phi công có số giờ bay tối đa cũng không bao giờ được trả cao như thế”.
Một phi công khác đã nghỉ việc xác nhận tại hãng hàng không quốc gia, cơ trưởng nhận lương 120 đến 130 triệu/tháng, cơ phó được trả 60-70 triệu đồng. Ông này đưa ra so sánh rằng cơ phó có thể được các hãng khác trả 150-160 triệu đồng/tháng.
Viên phi công nói thêm rằng ở Vietnam Airlines, phi công Việt và phi công nước ngoài nhận mức lương khác nhau. “Lương của người Việt chỉ bằng nửa người nước ngoài”, ông nói.
Lãnh đạo của Vietnam Airlines đã gặp các phi công hôm 30/5 để bàn về vấn đề này, theo báo chí. Hãng này và Bộ Giao thông-Vận tải vẫn chưa đưa ra tuyên bố chính thức.
Một báo cáo của Bộ Công thương cho thấy mức lương trả cho phi công của hãng hàng không quốc gia “tương đối cao” so với lãnh đạo cấp cao tại các tập đoàn lớn nhất ở Việt Nam.
Một cơ trưởng trong đội bay A321 cho báo chí biết khi ông làm việc hết công suất, lương của ông có thể lên đên 120 triệu, trong khi đó, các hãng khác trả 250 triệu cho cùng vị trí.
Cơ trưởng này nói: “Tôi muốn nghỉ, nhưng Vietnam Airlines bảo tôi phải trả tiền bồi thường là 1,9 tỉ đồng. Tôi đã bay cho Vietnam Airlines 12 năm”. Ông khẳng định rằng giữa hãng và phi công không ký kết điều khoản ràng buộc nào về việc bồi thường.
Tin tức hôm 5/6 cho hay một nhóm 16 phi công đã gửi đơn khiếu nại lên Bộ Giao thông-Vận tải để phản đối các đòi hỏi về bồi thường.
Trong một diễn biến khác, Vietnam Airlines báo cáo với bộ rằng từ ngày 1/6 hãng chính thức tăng lương cho phi công và giáo viên dạy lái máy bay.
Cơ trưởng lái máy bay B787 và A350 sẽ được nhận lương từ 205-246 triệu đồng, cơ phó 124-150 triệu/tháng, hãng cho hay.
Đối với các phi công lái A321, cơ trưởng sẽ được nhận 176-236 triệu đồng, cơ phó là 100-135 triệu.
Hãng nói thêm rằng dự kiến, năm 2019, mức lương phi công sẽ được tăng thêm 1-6 triệu đồng một tháng, tùy loại máy bay họ lái.
Vietnam Airlines cho biết với các mức lương mới, phi công Việt của hãng có thu nhập sau thuế bình quân bằng 70% phi công nước ngoài đang làm cho công ty.
Báo chí trích thông tin của Vietnam Airlines cho hay trong 3 năm, 2015-2017, có 223 phi công thôi việc. Riêng 5 tháng đầu năm 2018, có 33 phi công thôi việc và còn có khoảng gần 20 phi công nộp đơn xin nghỉ.
Tính đến 1/6, hãng này có 1.087 phi công, trong đó có 802 người Việt và 285 người nước ngoài.
(VietnamNet Bridge, VNExpress, Gia Đình và Xã Hội)

Tôi bị cướp: chúng xưng chúng là công an, không cần giấu giếm!


Đây là vết thương chân trái của cháu gái tôi 18 tháng tuổi
Vào lúc 4h30' chiều nay, 6/5/2018, nhân viên ngân hàng đến chuyển cho tôi một khoản tiền khá lớn của nhà hảo tâm gửi cho tù nhân lương tâm.
Tôi theo dõi thấy không có ai vào theo nên tôi bảo cậu nhân viên vào nhà. Nhận tiền xong, tôi vừa lên phòng ở tầng 2 thì khoảng trên dưới 10 tên, tất cả mặc thường phục ập vào nhà. Lúc này vợ tôi bế đứa cháu gái 18 tháng tuổi ngồi cửa nói chuyện với 1 người khác.
Vợ tôi gào lên nói anh đóng cửa lại và kêu to: Cướp! Cướp!
Ba tên bịt miệng bóp cổ vợ tôi không cho kêu. Vợ tôi tiếp tục hô cướp cướp thì chúng nói chúng tôi là công an, không được nói cướp.
Tôi lập tức đóng cửa phòng lại rồi bấm chốt khóa trong.
Một tên lên gõ cửa gọi Chú Thụy ơi. Tôi không trả lời, trong khi vợ tôi tiếp tục kêu, còn đứa cháu khóc ngằn ngặt.
Thấy không vào phòng được, chúng bỏ đi.
Trong khi xô xát và khống chế vợ tôi, cháu tôi bị chúng xô ngã. Một tên giẫm giày lên tay chân cháu nên bị xây xát ở tay và chân trái. Cháu đau và sợ quá khóc thét lên.
Nhờ sự phản ứng nhanh và bình tĩnh của chúng tôi nên chúng không thành công. Nếu chúng tôi chậm 5 giây hoặc chúng nhanh hơn 1 chút chắc chúng đã cướp được.
Nhận định: Chúng nhận được thông tin từ ngân hàng nên tổ chức cướp. Hoặc nghe qua điện thoại của nhân viên giao dịch.
Còn chúng là ai? Chúng xưng chúng là công an, không cần giấu giếm.
Chuyện theo dõi để cướp tiền do các nhà hảo tâm gửi cho TNLT từng xảy ra. Chúng hành động hết sức manh động. Trước Tết Nguyên đán năm nay, một lần nhân viên ngân hàng hẹn Ngô Duy Quyền đến giao tiền. Đến giờ hẹn thấy mật vụ quen và lạ lảng vảng quanh nơi ở nên Quyền không nhận và chúng tôi đề nghị nhà hảo tâm chuyển sang người nhận khác nên lần ấy chúng tôi được an toàn.
Một vài trường hợp khác cũng bị cướp tiền như chị Tươi vợ anh Vi Đức Hồi bị cướp tiền khi vừa ở ngân hàng ra. Một trường hợp bị cướp 300 USD khi vừa nhận từ nhân viên ngân hàng. Vì nạn nhân không đưa lên mạng nên không nêu tên ra ở đây. Ngô Duy Quyền từng bị cướp đi 660 USD và nhiều tài sản khác khi chúng xông vào nhà ngày 4/2/2016 nói là khám nhà. Nguyễn Thúy Hạnh cũng có lần sau khi nhận một khoản tiền khá lớn nhưng bọn cướp chậm chân 1 chút, chúng đến khi chị đã lên trên nhà, chúng chỉ bắt được cô giao tiền rồi xét hỏi.
Vì vậy, những người nhận tiền từ thiện cho TNLT, cho dân oan cần hết sức cẩn thận khi nhận tiền và khi mang tiền đi giao.

6/6/2018
Nguyễn Tường Thụy

Đặc khu 99 năm và cơn ác mộng mang tên ‘Trung Quốc’

Cát Linh, RFA-2018-06-05  
Vân Đồn - Quảng Ninh nhìn từ trên cao
Vân Đồn - Quảng Ninh nhìn từ trên cao- Screenshot from Youtube 
Lịch sử từ cổ chí kim
Trong 88 Điều của dự thảo này hoàn toàn không thể hiện những cơ chế, chính sách đặc biệt nào dành cho doanh nghiệp Trung Quốc, nhà đầu tư Trung Quốc hay quốc gia Trung Quốc nói chung. Đối tượng thuê đất được nhắc đến trong toàn bộ nội dung là: Nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.
Thế nhưng, nhìn lại sự phản đối của người Việt trong và cả ngoài nước đối với dự thảo luật này gần 1 tuần qua cho thấy, người Việt đang dồn sức ngăn cản cơn ác mộng 99 năm dân tộc Việt sẽ phải gánh chịu dưới những thể chế, quy định của nhà đầu tư nước ngoài đến từ đất nước có tên là Trung Quốc.
Phản ứng nhiều nhất của dân Việt Nam là ở điểm này, là người ta cho là Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc là những vị trí có tính chất chiến lược. Những chỗ ấy nếu để cho nước ngoài, mà nước ngoài là nói chung chung chứ người ta rất lo khả năng rất lớn nước ngoài chính là Tàu vào, đưa người của họ vào. - GS Nguyễn Đình Cống
Trên mạng xã hội đang lan truyền những khẩu hiệu như: “Cho Tàu Cộng thuê đất 99 năm là bán nước”; hay “Cộng sản Việt Nam ra sức bán nước cho Tàu khi cho Trung Quốc thuê đất Việt 99 năm”.
Còn đối với những nhân sỹ tri thức, các chuyên gia kinh tế, chính trị, xã hội, họ đưa ra những bài phân tích, bình luận về một mối nguy có tên “Trung Quốc” từ cổ chí kim.
Sau khi khẳng định với chúng tôi việc cho thuê đất 99 năm hay đặc khu kinh tế hoàn toàn không mang lại lợi ích cho dân tộc đất nước Việt Nam, Giáo sư Nguyễn Đình Cống phân tích về làn sóng phản đối Trung Quốc.
“Phản ứng nhiều nhất của dân Việt Nam là ở điểm này, là người ta cho là Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc là những vị trí có tính chất chiến lược. Những chỗ ấy nếu để cho nước ngoài, mà nước ngoài là nói chung chung chứ người ta rất lo khả năng rất lớn nước ngoài chính là Tàu vào, đưa người của họ vào.”
Trong bài viết của Giáo sư Tương Lai gửi cho chúng tôi, ông viện dẫn câu nói của Tướng Trần Hưng Đạo trong Hịch tướng sĩ, theo bản dịch “Việt Nam Sử lược” của dịch giả Trần Trọng Kim: “Khác nào đem thịt nuôi hổ đói – Giữ sao cho khỏi tai vạ về sau” và nói rằng: “Thành kính nhắc lại khuyến dụ của Đức Thánh Trần vào thời điểm này, lúc thế nước nghiêng ngả bởi hành động hung hãn của Trung Quốc xâm chiếm Biển Đông, dấn tới mưu toan uy hiếp chủ quyền lãnh hải và lãnh thổ của nước ta bằng trăm mưu nghìn kế thâm độc.”
Điều đó cho thấy ông đã khẳng định một quan điểm rằng: Cho thuê đất Đặc khu 99 năm chính là tạo điều kiện cho Trung Quốc chiếm dần lãnh thổ.
Phân tích thêm về vị trí chiến lược của 3 khu vực trong dự thảo Luật Đặc khu, Giáo sư Tương Lai nhắc đến lịch sử ngàn năm đô hộ giặc Tàu trên đất Việt:
“Vân Đồn án ngữ cửa ngõ phía Đông Bắc nhìn ra Vịnh Bắc Bộ chỉ cách Hải Nam của Trung Quốc 200 hải lý, một vị trí chiến lược ở cửa ngõ phía Đông Bắc mà xưa kia ông cha ta đã từng ngăn chặn quân xâm lược phương Bắc theo đường biển kéo vào nước ta: Ngô Quyền chống quân Nam Hán, Lý Thường Kiệt chống quân Tống, Trần Hưng Đạo chống quân Nguyên.”

Chiến lược thôn tính từ 3 đặc khu

Đó là câu chuyện từ lịch sử ngàn năm trước. Với hiện tại, cũng theo phân tích của Giáo sư Tương Lai: “Vân Phong gần với quân cảng Cam Ranh, cảng quân sự có giá trị nhất trên Biển Đông có vị trí chiến lược án ngữ cửa ngõ Miền Trung nhìn ra Biển Đông và được xem là “một pháo đài khó công, dễ thủ”.
Vịnh Vân Phong là vùng bờ biển Việt Nam gần nhất với các tuyến đường biển quốc tế; nằm ngay trên ngã ba đường hàng hải quốc tế. Từ Vân Phong vượt Thái Bình Dương là quãng đường ngắn nhất so với Hongkong và Singapore, có tiềm năng trở thành cảng biển lớn đầu tiên trên tuyến đường từ Châu Âu qua Châu Á.
Mối nguy của việc 3 đặc khu có thể biến thành các lãnh thổ của Trung Quốc ở Việt Nam là rất lớn. Chính vì vậy ngay những người dân bình thường ở Việt Nam cũng bày tỏ lo lắng. - Bà Phạm Chi Lan
Thêm một thực tế, Trung Quốc chưa bao giờ ngừng động thái thể hiện chủ quyền ở Biển Đông. Sự bành trướng quân sự của Trung Quốc ở các đảo đang tranh chấp là một chủ đề chưa bao giờ vắng mặt trên các nghị trường quốc tế.
Khu vực thứ hai của Việt Nam, Phú Quốc, đảo lớn nhất nằm trên vịnh Thái Lan, cửa ngõ phía cực Nam nhìn ra Ấn Độ Dương trong tầm nhìn chiến lược Indo-Pacific, cách vùng Sihanoukville và Bokor của Campuchia mấy chục cây số. Sihanoukville đã trở thành Đặc khu kinh tế công nghiệp của Trung Quốc từ năm 2010, trở thành một biểu tượng cho quan hệ hợp tác giữa Campuchia và Trung Quốc. Sự thành công này đặt viên gạch mở đường cho việc xây dựng SEZ thứ hai của Trung Quốc tại Kampong Speu vào tháng 10/2016, về nông nghiệp.
Từ đây có thể dễ dàng nhận thấy nếu Trung Quốc là “nhà đầu tư nước ngoài” thuê đất 99 năm ở Phú Quốc, thì Phú Quốc, Sihanoukville và Trung Quốc là một tam giác chiến lược kinh tế mang lại lợi nhuận khổng lồ cho bên thuê đất.
Đối với Việt Nam, sự có mặt của Trung Quốc trong Việt Nam là một vấn đề đã xảy ra và chưa có dấu hiệu dừng lại. Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan khẳng định Trung Quốc chưa bao giờ che dấu tham vọng đối với Việt Nam trong rất nhiều năm qua, từ cuộc chiến tranh biên giới 1979, cuộc chiếm đảo Gạc Ma và các đảo khác.
Bà trả lời trước công luận về nỗi lo sợ thêm ngàn năm thôn tính của người Trung Quốc:
“Đây cũng chính là điều trăn trở của “Hầu hết mọi người đều cho rằng đưa ra Luật Đặc khu này nhất là với điều kiện 99 năm thì có thể biến 3 đặc khu của Việt Nam thành vùng lãnh thổ trên thực tế của nước láng giềng Trung Quốc, một đất nước có rất nhiều tham vọng về lãnh thổ, cũng như có nhu cầu về di dân của họ đi khắp nơi để đỡ gánh nặng dân số trên đất nước của họ.”
Thêm vào đó là nền kinh tế Việt Nam hiện đang phụ thuộc rất lớn vào Trung Quốc về nguồn cung cũng như xuất khẩu các sản phẩm của Việt Nam.
“Mối nguy của việc 3 đặc khu có thể biến thành các lãnh thổ của Trung Quốc ở Việt Nam là rất lớn. Chính vì vậy ngay những người dân bình thường ở Việt Nam cũng bày tỏ lo lắng.”
Mối nguy của việc 3 đặc khu có thể biến thành các lãnh thổ của Trung Quốc ở Việt Nam là rất lớn. Chính vì vậy ngay những người dân bình thường ở Việt Nam cũng bày tỏ lo lắng. - Bà Phạm Chi Lan
Giáo sư Nguyễn Đình Cống cho biết lý do vì sao ông và người dân Việt Nam lo ngại sự có mặt của Trung Quốc nếu thông qua Luật Đặc khu 99 năm:
“Người ta  theo dõi thì thấy hiện nay Tàu đã chiếm rất nhiều chỗ rồi. Đèo Ngang; rồi ở Hà Tĩnh, Formosa nhá, đó là yết hầu, từ Hải Nam vào 1 tí thôi; rồi Đà Nẵng, là 1 nơi cũng rất quan trọng; rồi Bauxite ở Tây Nguyên, Tàu đã chiếm. Bây giờ lại mở thêm 3 chỗ ấy cho Tàu nó vào thì người ta thấy cái nguy hiểm bị Tàu o ép rất nhiều.”
Không phải ngẫu nhiên mà dư luận đang truyền nhau những câu hát trong ca khúc “Gia tài của Mẹ” của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn:
“Một ngàn năm đô hộ giặc Tàu
Một trăm năm đô hộ giặc Tây
20 năm nội chiến từng ngày…”
Có lẽ đối với người dân Việt, cơn ác mộng đô hộ mang tên “Trung Quốc” vẫn còn đó chưa thể nguôi.
Phần 1: Đặc khu kinh tế và 99 năm: Bài toán lỗi thời

Bao giờ sạch nhóm lợi ích ở VN?

RFA-2018-06-06 
Bộ trưởng Thông tin truyền thông Trương Minh Tuấn
 Bộ trưởng Thông tin truyền thông Trương Minh Tuấn-Quochoi.vn
Thêm một nhóm lợi ích
Ủy ban Kiểm tra Trung ương mới công bố các sai phạm trong vụ Tổng công ty Viễn thông Mobifone của Nhà nước mua 95% cổ phần của công ty cổ phần nghe nhìn Toàn Cầu AVG tư nhân, trong đó nêu rõ trách nhiệm của nguyên Bộ trưởng và đương kim Bộ trưởng Thông tin Truyền thông.
Theo kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, hai nhân vật chịu trách nhiệm lớn nhất trong vụ việc này là ông Nguyễn Bắc Son, nguyên Bộ trưởng TT&TT nhiệm kỳ 2011-2016, và ông Trương Minh Tuấn, Bộ trưởng Bộ TT&TT.
Ngoài ra còn có ông Phạm Hồng Hải, thứ trưởng Bộ này, ông Phạm Đình Trọng, Vụ trưởng Vụ quản lý Doanh nghiệp, cũng thuộc Bộ TT&TT.
Phía Mobifone có ông Lê Nam Trà, Chủ tịch HĐTV. Ông Cao Duy Hải, Tổng giám đốc Mobifone.
Những vi phạm của các ông Nguyễn Bắc Son, ông Trương Minh Tuấn, ông Phạm Đình Trọng, ông Lê Nam Trà, Cao Duy Hải bị cho là rất nghiêm trọng. Còn vi phạm của ông Phạm Hồng Hải là nghiêm trọng.
Mobifone mua 95% cổ phần của AVG với giá gần 9.000 tỷ đồng bị đánh giá là quá cao so với giá trị thực của AVG. Giới quan sát cho rằng đây là hành vi cố tình trục lợi, có biểu hiện của nhóm lợi ích tham nhũng bằng cách khai khống giá trị của AVG và dùng tiền của Nhà nước chi trả.
Cũng đồng tình rằng đây là một ví dụ điển hình về lợi ích nhóm, TS. Nguyễn Quang A, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển phân tích:
Một nhóm lợi ích khổng lồ nhất, to nhất là Đảng Cộng sản VN. Bộ TT&TT cũng là một nhóm lợi ích rất lớn. Bộ Công an cũng là nhóm lợi ích rất lớn. Rồi các công ty tư nhân cấu kết với chính quyền cũng là những nhóm lợi ích rất lớn.
Những nhóm này cấu kết với nhau để làm ăn, có những lúc không cấu kết và gằm ghè nhau.
Vụ Mobifone mua AVG chỉ là một ví dụ trong rất nhiều trường hợp các nhóm lợi ích cấu kết với nhau để tham nhũng. Các dự án thu phí đường bộ BOT cũng được cho là một điển hình của các nhóm lợi ích lộng hành ở Việt Nam. Và gần đây nhất là vụ quy hoạch đô thị Thủ Thiêm cũng được các đại biểu Quốc hội nói thẳng là có lợi ích nhóm trong việc điều chỉnh quy hoạch để trục lợi.
Một nhóm lợi ích khổng lồ nhất, to nhất là Đảng Cộng sản VN
- TS.Nguyễn Quang A

Thể chế nuôi lớn nhóm lợi ích

Chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành cho rằng bản chất của nhóm lợi ích là một điều tất yếu của bất kỳ xã hội nào, một hiện tượng hiển nhiên của một nền kinh tế. Tức là, một nhóm người hay nhóm doanh nghiệp hợp tác làm ăn với nhau để cùng có lợi. Tuy nhiên, ở VN, cứ nhắc tới nhóm lợi ích, người dân thường có ác cảm, chuyên gia Bùi Kiến Thành giải thích:
Thường thường ở VN nhóm lợi ích đi đôi với nhóm có quyền lực. Mà nhân dân đã nhìn những người có quyền lực và lợi ích là những quan tham. Những nhóm lợi ích bâu vào đó để trục lợi thì dân chúng làm sao mà thích được.
Tiến sĩ Nguyễn Quang A cho rằng chính thể chế chính trị ở VN đã tạo điều kiện cho sự trỗi dậy của các nhóm lợi ích tham nhũng:
Rất đáng tiếc, VN không cho phép các lực lượng đối lập hợp pháp, ví dụ các đảng chính trị khác hoạt động một cách hợp pháp để luôn săm soi Đảng Cộng sản VN. Nếu ông làm điều gì bậy bạ thì tôi sẽ vung hết những bậy bạ của ông ra cho dân biết, và đến đợt bầu cử tiếp thì dân không bầu cho các ông nữa. Chúng tôi kéo các ông xuống, để chúng tôi được phiếu chúng tôi lên thay các ông. Lúc đó, các ông lại ở thế đối lập hợp pháp và lại săm soi chúng tôi.
Đó là một cơ chế dân chủ rất hùng mạnh để nó làm cho các nhóm lợi ích bớt hoành hành hơn.
Khác với phần đông các quốc gia trên thế giới, VN theo chế độ Cộng sản do một đảng duy nhất lãnh đạo. Chế độ này bị nhiều nhà bất đồng chính kiến chỉ trích là mầm mống gây ra nhiều tai họa trong xã hội, và lợi ích nhóm là một ví dụ.
Giới lãnh đạo ở VN, từ ông Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến bà Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đều nhiều lần nhắc đến tình trạng nhóm lợi ích cấu kết để tham nhũng. Tuy nhiên hiện tại tình trạng này vẫn tiếp tục xảy ra trong xã hội, mà nhiều vụ việc được phanh phui là nhờ phản ứng từ dư luận, điển hình như các dự án BOT.
Chuyên gia Bùi Kiến Thành cho rằng việc xóa bỏ các nhóm lợi ích ở VN nói thì dễ chứ làm thì khó, bởi môi trường VN vốn tạo thuận lợi cho các nhóm này phát triển:
Nếu trong xã hội mà công tác cán bộ không làm được tốt, những cán bộ có chức có quyền bị tha hóa, xa đọa, tham nhũng, chính là môi trường để các nhóm lợi ích phát triển mạnh hơn. Mà đồng tiền nó phá nhân nghĩa!
Nghị quyết Trung ương 4 của Đảng Cộng sản VN đã nêu ra từ Trung ương đến địa phương, từ các bộ các ngành tới các làng xã đều bị tha hóa hết, thì đó là một quốc nạn. Dựa trên cái đó mà phát huy ra các nhóm lợi ích.
những cán bộ có chức có quyền bị tha hóa, xa đọa, tham nhũng, chính là môi trường để các nhóm lợi ích phát triển mạnh hơn.
- chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành
Tình trạng cán bộ tha hóa được chính báo chí trong nước phanh phui thường xuyên. Từ cấp thấp nhất là làng xã đã xảy ra tình trạng tham nhũng vặt của dân qua các thủ tục hành chính, hay những vụ cả họ làm quan xã, quan huyện. Cho đến cấp trung ương, với những vụ tham nhũng lên đến hàng ngàn tỷ đồng mà đối tượng vi phạm người thì là thành viên Bộ Chính trị, kẻ thì là lãnh đạo doanh nghiệp lớn của Nhà nước.
Theo Tiến sĩ Nguyễn Quang A, để giảm tình trạng lợi ích nhóm lộng quyền trục lợi thì phải có sự thay đổi cơ bản nhất từ thể chế:
Chỉ có cách là phải minh bạch, phải công khai, nhất là phải có báo chí độc lập. Người dân phải có quyền được nói và phải có nền luật trị được gọi là rule of law, tức là luật là trên hết, ai cũng phải theo kể cả ông Tổng Bí thư của Đảng Cộng sản, lẫn Đảng Cộng sản VN, cũng như Bộ Chính trị của Đảng CSVN. Chứ không phải để các ông ấy ngồi chôm hổm trên luật.
Ông cũng nói thêm rằng pháp luật VN phải công nhận các lực lượng đối lập để họ nêu ra những sai phạm của cơ quan chức năng nhằm sửa đổi cho một xã hội tốt đẹp hơn, chứ không phải cứ hễ họ lên tiếng là bị gọi là bọn phản động và bị trừng trị theo luật

Đề án đặc khu của Việt Nam: Ảo tưởng thành công

Nguyễn Anh Tuấn Theo RFA-2018-06-06  
Thâm Quyến, Trung Quốc vào năm 2007
 Thâm Quyến, Trung Quốc vào năm 2007-AFP
Mô tả vẻ hào nhoáng của Thâm Quyến để bảo vệ đề án đặc khu của Việt Nam thật không thỏa đáng, bởi lẽ không lý giải được vì sao trong hơn 4300 đặc khu trên toàn thế giới tính đến thời điểm này, mà rất nhiều trong số đó được truyền cảm hứng từ thành công của Thâm Quyến, trường hợp thành công không phải chiếm đa số, trong khi con số đặc khu phải vật lột trong tình trạng “bỏ thì thương, vương thì tội” (white elephants/voi trắng) gây lãng phí nguồn lực quốc gia thì không hề nhỏ.
Bởi vậy cần một cách tiếp cận khác: Chỉ ra các điều kiện cần thiết để có một chương trình đặc khu thành công theo kinh nghiệm quốc tế, từ đó so sánh với đề án đặc khu của Việt Nam để ước lượng khả năng thành công của đề án này trước khi lựa chọn một thái độ đối với nó.
Hai học giả Douglas Zeng (TQ, World Bank), Hyung-Gon Jeong (HQ, KIEP) - là những người có nhiều kinh nghiệm nghiên cứu về đặc khu, trong một báo cáo có tên Thúc đẩy Tăng trưởng Năng động và Sáng tạo ở Châu Á: Trường hợp Đặc khu Kinh tế và Trung tâm Kinh doanh ấn bản bởi Viện Chính sách Kinh tế Quốc tế Hàn Quốc (KIEP) năm 2016, sau khi phân tích các trường hợp đặc khu thành công ở Trung Quốc, Hàn Quốc, Hong Kong, Singapore, Dubai đã chỉ ra 10 điều kiện/yếu tố để một chương trình đặc khu có thể thành công,
như là bài học cho các nước đang phát triển. [1] Khuôn khổ bài viết có hạn nên không thể phân tích đối chiếu chi tiết từng vùng đặc khu Vân Đồn, Vân Phong và Phú Quốc, mà chỉ điểm qua các điều kiện/yếu tố này, và dựa trên đó đưa ra những nhận định về đề án đặc khu của Việt Nam.
Đầu tiên, chìa khóa cho một chương trình đặc khu thành công đến từ cách tiếp cận “toàn thể chuỗi giá trị” (whole of value chain). Nôm na là xem quốc gia ấy nằm ở đâu trong chuỗi giá trị toàn cầu, muốn tiến lên vị trí nào cao hơn, và chương trình đặc khu sẽ đóng vai trò gì trong tiến trình ấy. Như Việt Nam chẳng hạn, đang ở phân khúc thấp nhất của chuỗi giá trị toàn cầu với một nền kinh tế phụ thuộc vào lãnh vực sản xuất lấy gia công thâm dụng lao động (hàng điện tử, dệt may...) làm chủ lực, thì chương trình đặc khu này sẽ giúp nâng tầm nền kinh tế quốc gia thế nào khi những nơi được chọn đều nằm xa các vùng động lực kinh tế, và lại quá chú trọng tới những lãnh vực tách biệt như casino, nghỉ dưỡng…?
Điều kiện thứ hai là một khuôn khổ thế chế hiệu quả vốn đòi hỏi cao về tính minh bạch, dễ đoán định, và khả năng tránh được những rủi ro như can thiệp chính trị hoặc đầu cơ đất đai. Trong bối cảnh các nhóm lợi ích bè phái hoành hành ở Việt Nam, chương trình đặc khu đang được giới thiệu chưa đưa ra bất kỳ giải pháp nào ngăn chặn hiện tượng này, nếu như không muốn nói là còn đang hợp thức hóa nó. Nạn đầu cơ đất đai một thời gian dài ở cả 3 địa phương, tệ hơn, còn gợi ý rằng chương trình đặc khu của chính phủ đã thất bại ngay cả khi chưa bắt đầu.
Môi trường kinh doanh hấp dẫn là điều kiện thứ ba cho một dự án đặc khu thành công, và cũng là điểm mà các viên chức chính phủ Việt Nam tỏ ra tự tin nhất khi mà họ thường xuyên đề cập tới mức thuế suất thấp trong đề án của mình. Tuy nhiên, trong bối cảnh đang tồn tại hàng ngàn đặc khu khắp thế giới, miễn giảm thuế (fiscal incentives) không còn đủ hấp dẫn vì đã trở nên quá bình thường. Vậy thì câu hỏi là nếu Singapre nổi bật với chính quyền trong sạch và minh bạch, Hong Kong thừa hưởng di sản thông luật Anh với hệ thống tư pháp độc lập, Hàn Quốc tạo ấn tượng về năng lực bộ máy, Trung Quốc với danh mục đầu tư chọn-bỏ (negative list), thì chương trình đặc khu của Việt Nam có gì đặc biệt để chào hàng các nhà đầu tư tầm cỡ quốc tế?
Yếu tố thứ tư là lập kế hoạch, thiết kế và vận hành chương trình đặc khu một cách cẩn trọng, bắt đầu ngay từ nhu cầu của nền kinh tế. Ngoại trừ một vài cái tên đã gom đất trước ở ba địa phương, có bao nhiêu doanh nghiệp Việt Nam hiện tại mong chờ đặc khu? Hay điều họ thực sư cần là chính phủ đẩy nhanh hơn việc cắt giảm thủ tục hành chính vốn đã và đang hành hạ họ hàng thập kỷ vừa qua? Thêm nữa, dĩ nhiên các viên chức chính phủ sẽ luôn cho rằng họ đã chuẩn bị chu đáo cho đề án này, song thực tiễn thất bại ở các khu kinh tế trước đó (vốn cũng được xếp là một loại đặc khu) thật khó để dư luận không hoài nghi về triển vọng của đề án lần này.
‘Có bột mới gột nên hồ’ - Đội ngũ lao động chất lượng cao là điều kiện thứ năm quyết định thành công của chương trình đặc khu. Và đây cũng là điểm mà đề án của Việt Nam yếu nhất. Trong khi Hong Kong - cảng thị sầm uất Á Đông với truyền thống pháp trị Tây phương trăm năm dễ dàng thu hút chuyên gia khắp nơi trên thế giới, Singapore tự tin với hệ thống giáo dục vượt trội ở châu Á, đủ sức cung ứng nguồn nhân lực chất lượng toàn cầu, Trung Quốc trông cậy vào Hoa Kiều lúc chập chững làm đặc khu, thì Việt Nam có gì? Một hệ thống giáo dục lạc hậu bởi giáo điều ý thức hệ mà điển hình là chương trình giáo dục chính trị marxist bắt buộc bậc đại học; đã thế lại chẳng thể khai thác được nguồn lực kiều dân như Trung Quốc khi mà hồ sơ hòa giải dân tộc vẫn đang bế tắc.
Điều kiện thứ sáu là tiếp thu công nghệ và sáng tạo không ngừng. Đề án đặc khu của Việt Nam đúng là có mang kỳ vọng thu hút được những dự án công nghệ cao, song như đã nói ở điểm 1, vì không đặt trong tương quan với thực trạng nền kinh tế hiện nay, kỳ vọng này khả năng cao chỉ là một ảo vọng.
Vị trí chiến lược và khả năng kết nối tạo thành điều kiện thứ bảy cho thành công của đặc khu. Đúng là cả ba vị trí được chọn có một số thuận lợi, nhưng nếu so với các trường hợp điển hình thành công trên thế giới như Thâm Quyến, Thượng Hải (TQ), Masan (Hàn Quốc), Singapore, Hong Kong thì khó có thể nói là vượt trội? Cả ba vị trí đó có nằm trên tuyến thương mại hàng hải quốc tế nào không? Có gần thị trường quốc tế rộng lớn nào không? Có được hậu thuẫn bởi thị trường hoặc tổ hợp công nghiệp nội địa nào không? Hoàn toàn không.
Yếu tố thứ tám là liên kết với nền kinh tế quốc gia. Những trường hợp đặc khu thành công đều chứng tỏ được khả năng kết nối các nhà đầu tư quốc tế với các doanh nghiệp địa phương, giúp lan tỏa ảnh hưởng tích cực cho toàn bộ nền kinh tế. Trong khi đó, 30 năm thu hút hơn 170 tỷ USD đầu tư nước ngoài (FDI) nhưng với trọng tâm đặt sai chỗ, Việt Nam đã thất bại trong việc xây dựng nền công nghiệp hỗ trợ tạo đà cho nền sản xuất quốc nội, thì làm sao có thể tin rằng chính phủ lần này sẽ thành công với 3 địa điểm vừa tách biệt về mặt địa lý, vừa khác biệt với phần còn lại của nền kinh tế.
Sự hài hòa giữa phát triển công nghiệp và phát triển xã hội/đô thị là điều kiện thứ chín góp phần cho thành công của đặc khu. Đó phải là những đô thị đáng sống với môi trường trong sạch, hạ tầng phát triển và chi phí cư trú không quá đắt đỏ (ít nhất là giai đoạn ban đầu). Với trường hợp Việt Nam, thực tiễn đầu cơ đất đai và phá hoại môi trường thời gian vừa qua, đặc biệt là ở Phú Quốc, Vân Đồn đang khiến khả năng xây dựng những đô thị đáng sống như trên trở nên xa vời.
Cuối cùng, chương trình đặc khu thành công cần một cơ chế đánh giá hiệu quả khách quan để biết khi nào nên tiếp tục hay dừng lại. Với số tiền khổng lồ dự kiến lấy từ ngân sách quốc gia đầu tư cho các đặc khu, quả thật rất thiếu sót khi đề án hoàn toàn vắng bóng một cơ chế đánh giá như thế để có thể rút ra kịp thời trong trường hợp không thành công như mong đợi.
Tóm lại, xét trên cả 10 điều kiện/yếu tố góp phần vào thành công của một đặc khu theo kinh nghiệm quốc tế, chương trình đặc khu của Việt Nam tỏ ra thật kém cạnh tranh và thiếu triển vọng. Những người bảo vệ đề án này có thể có những lý giải khác nhau, song không khó để nhận ra đối tượng hưởng lợi lớn nhất từ đề án này. Trong dự thảo luật, họ được gọi tên là “nhà đầu tư chiến lược”, còn trên thực địa họ chính là một vài tập đoàn đã gom đất ở ba địa phương này với giá rẻ mạt trong nhiều năm qua, đang chờ luật thông qua sẽ kéo theo hàng tỷ USD mỗi năm (chắt bóp từ ngân sách quốc gia vốn đang eo hẹp) đổ về đầu tư giúp tăng giá trị dự án của họ lên gấp nhiều lần. [2]
PS: Bài không đề cập tới những nguy cơ có yếu tố Trung Quốc, với ý tưởng rõ ràng rằng, ngay cả khi chưa tính tới yếu tố Trung Quốc thì đề án cũng không đáng được ủng hộ khi xét tới tính khả thi và triển vọng thành công của nó.
[2] Dự kiến ngân sách nhà nước thời gian tới phải bỏ ra 7.5 tỷ USD cho Phú Quốc, 3.5 tỷ USD cho Vân Phong và 1.7 tỷ cho Vân Đồn - đều là những con số khổng lồ đối với tình trạng ngân sách thâm thủng của Việt Nam hiện nay.
* Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á Châu Tự Do

Trạm thu phí BOT Tân Đệ “vỡ trận”

RFA-2018-06-06 
Hình ảnh tại trạm thu phí BOT Tân Đệ, tỉnh Thái Bình.
  Hình ảnh tại trạm thu phí BOT Tân Đệ, tỉnh Thái Bình.Screenshot from Youtube
Nhiều tài xế vào ngày 5 tháng 6 phản đối Trạm Thu phí Tân Đệ tại tỉnh Thái Bình bằng cách húc văng thanh chắn của trạm. Những người phản đối cho rằng trạm đã hết hạn mà vẫn cố tình tận thu.
Thông tin được truyền thông trong nước loan đi  hôm 6 tháng 6; theo đó rất nhiều tài xế chạy xe qua trạm nhưng không dừng lại như bình thường để trả phí mà đâm thẳng qua thanh chắn tại trạm thu phí. Các nhân viên đang làm việc tại trạm chỉ biết kéo thanh chắn trở lại vị trí ban đầu.
Trạm thu phí Tân Đệ do Công ty Tasco làm chủ đầu tư để mở rộng quốc lộ 10, đoạn Tân Đệ - La Uyên tỉnh Thái Bình và đã hoạt động từ nhiều năm trước. Tuy nhiên, các tài xế cho rằng sau khi hết hạn thu phí, Tasco vẫn duy trì hoạt động trạm này.
Đại diện của Công ty cổ phần Tasco cho báo giới biết, đang phối hợp cùng các cơ quan chức năng tỉnh Thái Bình để xử lý vụ việc như vừa nêu.
Tổng cục đường bộ Việt Nam, ông Nguyễn Văn Huyện thì khẳng định với báo chí rằng thông tin trạm thu phí BOT Tân Đệ hết hạn thu phí nhưng vẫn hoạt động như phản ứng của các tài xế hoàn toàn không đúng sự thật.
Cũng trong ngày 6 tháng 6, Bộ Giao thông Vận tải yêu cầu Tổng cục đường bộ Việt Nam và chủ đầu tư cùng với các cơ quan chức năng địa phương cung cấp hồ sơ, tài liệu có liên quan đến vụ việc các tài xế cố tình phá hoại thiết bị tại trạm BOT Tân Đệ.
Theo Tasco, dự án đầu tư xây dựng cải tạo và nâng cấp quốc lộ 10 đoạn từ La Uyên đến Tân Đệ với tổng mức đầu tư lên đến hơn 1.000 tỷ đồng và thời gian hoàn vốn là 11 năm.
Cũng theo chủ đầu tư, nửa đầu tháng 5 năm 2018 tình hình tại trạm thu phí BOT Tân Đệ diễn ra phức tạp, trung bình mỗi ngày có khoảng hơn 200 lượt xe cố tình không trả phí và đâm vào thanh chắn tại trạm diễn ra thường xuyên.
Ngoài ra, nhiều tài xế còn tụ tập để phản đối chủ đầu tư về việc hoàn vốn hạng mục bổ sung tuyến tránh thị trấn Đông Hưng và cho rằng điều này bất hợp lý.
Cũng trong cùng ngày, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ dẫn báo cáo của Chính Phủ về vấn đề đầu tư BOT và xử lý tồn tại các dự án BOT, ông vẫn cho rằng việc đầu tư theo mô hình BOT là chủ trương đúng và cần thiết nhưng quá trình thực hiện còn nhiều vướng mắc, yếu kém và sai phạm.
Ông cũng cho biết, chính phủ đang nghiên cứu và bổ sung các quy định pháp luật liên quan đến việc đầu tư theo hình thức BOT và sẽ sớm trình ra quốc hộ trong thời gian tới.
Đồng thời, ông yêu cầu các ban ngành công khai, minh bạch quá trình thực hiện dự án và nhất là tổ chức đầu thầu cũng như lựa chọn nhà thầu cho các dự án BOT.

Ẩn số Vũ Đình Duy, bị truy nã nhưng tự do tiếp xúc với đại diện của chính quyền?

Kính Hòa RFA-2018-06-05   
Ông Vũ Đình Duy lại bị truy nã quốc tế lần thứ hai vào ngày 31/5/2018. Ảnh Bộ Công an Việt Nam.
Ông Vũ Đình Duy lại bị truy nã quốc tế lần thứ hai vào ngày 31/5/2018. Ảnh Bộ Công an Việt Nam.Courtesy of Bộ Công an Việt Nam
Ông Vũ Đình Duy trước đây là Tổng giám đốc Công ty cổ phần và Xơ sợi Dầu khí (PVtex), thuộc Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam. Ngày 19/6/2017, Công an Việt Nam đã khởi tố vụ án gọi là cố ý làm trái qui định nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Trước thời điểm đó ông Duy đã ra nước ngoài để trị bệnh và không về. Công an Việt Nam đã phát lệnh truy nã toàn quốc đối với ông Duy. Sau đó, vào ngày 28/6/2017, Trung tướng Đỗ Kim Tuyến, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát của Công an Việt Nam nói với báo chí rằng cơ quan này đã phát lệnh truy nã quốc tế đối với ông Vũ Đình Duy.
Vụ án công ty PVtex của ông Duy có liên quan đến vụ án ông Trịnh Xuân Thanh, từng đứng đầu một công ty xây lắp cũng của Tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam. Ông Thanh cũng bỏ trốn sang Đức và phía Đức cáo buộc là mật vụ Việt Nam đã sang Đức bắt cóc ông Thanh đem về Việt Nam. Phía Việt Nam cho rằng ông Thanh đã về nước đầu thú, và vào đầu năm 2018, ông Thanh bị hai bản án chung thân về tội tham ô tài sản và cố ý làm trái.
Trong khi đó tại Berlin, nước Đức lại diễn ra phiên tòa xử vụ án cáo buộc Việt Nam bắt cóc người trên đất Đức, và vào ngày 7/5/2018, một nhân chứng đặc biệt xuất hiện tại tòa là ông Vũ Đình Duy.
Điều đặc biệt hơn nữa là lời khai của ông Duy tại tòa. Theo nhà báo Lê Trung Khoa, của tờ Thời báo bằng tiếng Việt tại Berlin, có mặt tại phiên tòa, nói với đài RFA vào ngày 21/5/2018:
Trong lời khai ông Duy ông ấy nói rất rõ là ông ấy có tiếp xúc với tòa  đại sứ Việt Nam tại châu Âu, nhưng không nói rõ nước nào, ngoài ra ông ấy vẫn nói là ông ấy vẫn đi lại chơi bời thoải mái với những người bên Ba Lan, bên Praha, Séc.”
Nếu như những lời khai của ông Duy là đúng thì một mặt ông bị chính quyền Việt Nam truy nã, nhưng mặt khác cơ quan đại diện chính quyền Việt Nam tại nước ngoài là tòa đại sứ lại có tiếp xúc với ông, và trong suốt thời gian từ lúc bị truy nã đến nay, người ta không thấy báo chí Việt Nam nói gì về ông Duy, mặc dù trong lệnh truy nã có nói rằng cơ quan chức năng Việt Nam sẽ hợp tác với cảnh sát quốc tế cũng như các nước để truy bắt ông Duy.
Chúng tôi không được phép liên hệ với ông Duy vì ông đang làm nhân chứng tại tòa án Đức.
Trả lời điện thoại của chúng tôi về vấn đề này, Tòa Đại sứ Việt Nam tại Berlin nói rằng họ không có thông tin, và đề nghị chúng tôi liên lạc qua email. Email của chúng tôi cũng không được trả lời.
Trong khí đó theo ông Lê Trung Khoa, tại tất cả những phiên tòa diễn ra tại Berlin, đều có mặt từ hai đến ba người của Đại sứ quán Việt Nam tham dự, họ nói với ông Khoa rằng họ đến để bảo hộ công dân, nhưng từ chối trả lời báo chí.
Có lẽ đây là câu chuyện có gì đó mập mờ, hoặc là lời khai ông ấy (Vũ Đình Duy) không chính xác, hay có cái gì đằng sau đấy.
-Cựu nhân viên ngoại giao Đặng Xương Hùng.
Ông Đặng Xương Hùng, cựu nhân viên ngoại giao Việt Nam, hiện cư trú chính trị tại Thụy Sĩ, nhận định về những lời khai của ông Duy tại tòa:
“Không thể có cái câu chuyện rằng là bị truy nã ở Việt Nam rồi tiếp xúc với sứ quán được đâu. Có lẽ đây là câu chuyện có gì đó mập mờ, hoặc là lời khai ông ấy không chính xác, hay có cái gì đằng sau đấy. Chứ còn nếu mà bị truy nã ở Việt Nam, thì ông tình báo, ông an ninh trong sứ quán chả lẽ lại không biết ông Vũ Đình Duy bị truy nã? Nhiệm vụ của các ông ấy là đi theo và bắt ông Duy về mà chả lẽ lại không làm?!”
Theo ông Bùi Thanh Hiếu, một blogger đang sống tại Đức, và có theo dõi vụ án Trịnh Xuân Thanh từ lâu, thì ông Thanh và ông Duy lại là hai anh em họ với nhau. Ông Hiếu cũng có tham dự phiên tòa mà ông Duy làm nhân chứng vào ngày 7/5. Ông nói với chúng tôi vào đầu tháng 6/2018, khi được hỏi là tại sao một người đang bị truy nã mà lại có thể tiếp xúc với sứ quán Việt Nam được:
“Chuyện ấy tôi không biết, mình cứ nghi vấn thôi, chuyện họ là anh em với nhau, anh em con cô con dì với nhau, mình cũng rất là khó hiểu. Mình không biết một đằng nó như thế, một đằng lại như thế kia, nên chưa dám nói gì.”
Trước đây, ngay sau phiên làm chứng của ông Vũ Đình Duy tại tòa án Đức, ông Hiếu có nói rằng những sự việc liên quan đến ông Duy và ông Thanh cho thấy chính quyền Việt Nam thực hiện một tiêu chuẩn kép trong việc đấu đá nội bộ chứ không phải thực sự chống tham nhũng, trong việc bắt ông Trịnh Xuân Thanh.
Ông Lê Trung Khoa kể tiếp về lời khai của ông Vũ Đình Duy tại tòa án:
Trong lời khai ông ấy nói rằng ông ấy bị truy nã vì lý do thua lỗ trong lĩnh vực kinh doanh của thời trước, ông ấy cho rằng đó là quan hệ với chính phủ cũ, rồi hiện nay chính phủ mới lên, họ tìm cách họ phá những kết luận, những công việc mà chính phủ cũ đã làm được, họ phá hết đi, và ông ấy phải chịu những chuyện đó, và đây là cuộc đấu đá quyền lực, của chính phủ mới, muốn dẹp bỏ những người của chính phủ cũ, sau Đại hội 12.”
Chính phủ trước mà ông Duy đề cập là chính phủ của cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Có thể là có hai thế lực, một thế lực muốn truy nã Duy, một thế lực lại muốn đẩy Duy ra làm chứng ở tòa án.
-Ông Nguyễn Khắc Mai.
Một nhân vật cao cấp được bổ nhiệm dưới thời ông Nguyễn Tấn Dũng là ông Đinh La Thăng, nguyên Ủy viên Bộ chính trị, nguyên Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, nguyên Bí thư thành ủy thành phố Hồ Chí Minh. Ông Thăng từng đứng đầu Tập đoàn dầu khí quốc gia, là cấp trên của hai ông Trịnh Xuân Thanh và Vũ Đình Duy. Ông Thăng bị xử án chung với ông Thanh và lãnh một bản án hơn 30 năm tù về tội cố ý làm trái, liên quan đến những bê bối ở Tập đoàn dầu khí.
Một nhà quan sát trong nước là ông Nguyễn Khắc Mai, từng giữ chức vụ Vụ trưởng Vụ nghiên cứu của cơ quan tuyên truyền của đảng nói với chúng tôi sau khi có thông tin về ông Vũ Đình Duy ra làm chứng tại tòa án Đức:
Có một vấn đề có thể đặt ra dấu hỏi là tại sao Duy lại có thể công khai, không thèm trốn tránh, rồi đến sứ quán,… Cái việc mà Duy không sợ truy nã, mà đến sứ quán, rồi ra tòa án làm chứng,… Thì đây là một vấn đề mà mình phải xem xét rằng có gì ẩn giấu đằng sau. Có thể là có hai thế lực, một thế lực muốn truy nã Duy, một thế lực lại muốn đẩy Duy ra làm chứng ở tòa án.”
Trước Đại hội lần thứ 12 của Đảng Cộng sản Việt Nam người ta thường xuyên nói đến hai thế lực chính trị lớn tại Việt Nam kình chống nhau là phe của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, và phe của Tổng Bí thư Đảng Nguyễn Phú Trọng.
Sau Đại hội 12, ông Nguyễn Tấn Dũng về hưu mất hết quyền lực chính trị.
Trở lại chuyện ông Vũ Đình Duy bị truy tố mà vẫn có thể đã tiếp xúc với giới chức Việt Nam tại Châu Âu, một nhà nghiên cứu chính sách trong nước, không muốn nêu danh tánh, nói với chúng tôi rằng có khả năng ông Vũ Đình Duy đã hợp tác với công an Việt Nam để bắt ông Thanh, và vì vậy ông sẽ được công an Việt Nam để yên.
Vào ngày 31/5/2018, Bộ Công an Việt Nam lại một lần nữa phát lệnh truy nã quốc tế đối với ông Vũ Đình Duy.

Mối nguy của Đặc Khu Tự Trị

 Nguyễn Xuận Nghĩa Theo RFA_2018-06-05  
Phú Quốc, Việt Nam
 Phú Quốc, Việt Nam-AFP

Dự luật rồ dại

Nguyên Lam: Nguyên Lam xin kính chào ông Nguyễn-Xuân Nghĩa, chuyên gia tư vấn kinh tế của Ban Việt ngữ đài Á Châu Tự Do từ năm 1997 tới nay. Thưa ông, dư luận trong và ngoài nước đã xôn xao bàn tán về một dự luật có thể được Quốc hội Việt Nam biểu quyết vào ngày 15 này để lập ra ba khu trự trị kinh tế có quy chế hành chính đặc biệt tại Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc. Khi theo dõi hồ sơ đó, ông có thể chia sẻ những nhận xét gì cho thính giả của chúng ta?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Tôi xin nêu ba nhận xét sơ khởi trước khi ta tìm hiểu sâu xa hơn về các mối nguy cho Việt Nam trong một dự luật thuộc loại rồ dại nhất.
- Thứ nhất, khi thấy dư luận bàn tán, Chủ tịch Quốc hội cho biết là Bộ Chính Trị của đảng Cộng Sản Việt Nam đã thông qua nên Quốc hội sẽ ban hành thành luật. Theo phạm trù kinh doanh, ta có hiện tượng quản lý rất lạ, là Bộ Chính Trị như Hội đồng Quản trị của một doanh nghiệp, là cơ chế chưa hề sống trong lĩnh vực kinh doanh của thị trường và không thể biết mọi chi tiết khúc mắc của đời sống thật mà vẫn có quyền quyết định tuyệt đối cho ban quản trị là Nhà nước gồm có Quốc hội và Chính phủ chấp hành. Nếu Đảng trả lương cho nhân viên Quốc hội và cán bộ Chính phủ và có quyền tăng lương hay kỷ luật thì còn có sự hợp lý.
- Nhưng Đảng không kiếm ra tiền và lương bổng của đảng viên cán bộ lại do tiền thuế của 93 triệu người dân chu cấp mà người dân không được tham khảo hay có tiếng nói. Nếu là một doanh nghiệp, người dân làm chủ, thuộc hội đồng cổ đông và phải được quyền lên tiếng để Hội đồng Quản trị theo đó mà làm cho có lợi. Với mô thức kỳ lạ hiện nay, Việt Nam là một doanh nghiệp tất nhiên phá sản!
- Thứ hai, một số chuyên gia ở trong và ngoài nước đã lên tiếng về vụ nảy. Tôi quý trọng sự hiểu biết của nhiều chuyên gia quốc nội, nhưng thông cảm là quý vị đó không thể nói hết vì họ chưa được tự do nên chỉ có thể nói chi tiết chuyên môn mà tránh đụng vào “cái vẩy ngược của con rồng”, là hệ thống chính trị của một đảng bịt mặt và khỏi bị trách nhiệm nhờ cái thế độc quyền. Họ đành nhẹ nhàng khuyên ý Đảng nên hợp với lòng dân chứ không thể than rằng lòng dân phải hợp với ý Đảng. So với thời xưa thì một số chuyên gia đã giỏi hơn nhiều, nhưng so với thiên hạ thì đấy là một thất thu về trí tuệ, nên cũng là một mất mát cho xứ sở.
- Ý thứ ba là Việt Nam đi chậm hơn các nước cùng trình độ nên còn loay hoay với mô hình “đặc khu kinh tế” đã lỗi thời. Mà Việt Nam còn chìm xuống đáy với ba đặc khu chỉ chuyển giao công nghệ cờ bạc và mại dâm làm xã hội sa đọa, khi quỹ đất đã cạn nên chỉ làm lợi cho các tay trong đã biết trước mà đầu cơ địa ốc, và lại còn đe dọa an ninh quốc gia vì địa thế chiến lược của ba nơi này.
- Nếu lạc quan thì dự luật đặc khu sẽ sản sinh ra các lãnh chúa người Việt và từ đó dẫn tới nạn phân hóa vì có nhiều lãnh địa trong một quốc gia chỉ thống nhất ở hình thức. Về thực tế thì dưới bóng rợp của một đế quốc không che giấu tham vọng bành trướng là Trung Quốc, dự luật sẽ dẫn đến chế độ tô giới và Bắc thuộc.
Nguyên Lam: Thính giả của chúng ta biết rằng ông không mấy lạc quan và thường có lời cảnh báo, nhưng Nguyên Lam không ngờ là ông lại bi quan đến như vậy! Xin đề nghị ông giải thích thêm về chuyện này.
Nếu lạc quan thì dự luật đặc khu sẽ sản sinh ra các lãnh chúa người Việt và từ đó dẫn tới nạn phân hóa vì có nhiều lãnh địa trong một quốc gia chỉ thống nhất ở hình thức. Về thực tế thì dưới bóng rợp của một đế quốc không che giấu tham vọng bành trướng là Trung Quốc, dự luật sẽ dẫn đến chế độ tô giới và Bắc thuộc.
-Nguyễn Xuân Nghĩa
Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Nói về bối cảnh trước, Việt Nam có ba nhược điểm lớn là năng suất công nghiệp quá thấp, bội chi ngân sách quá cao và sau mấy chục năm thu hút đầu tư nước ngoài thì ngoại quốc hưởng lợi chứ kiến năng, là kiến thức và khả năng của mình không tăng, lợi ích kinh tế cũng vậy. Bộ Kế hoạch hay ai đó có trách nhiệm chẳng lẽ không biết các nhược điểm ấy để cải tiến chiến lược công nghiệp hóa hay sao?
- Bây giờ cái đảng chưa khi nào quản trị kinh doanh lại bày ra một dự luật có tám tai họa: 1/ có thể cho nước ngoài thuê không phải trong khoảng 50-70 năm mà 99 năm; 2/ người chủ đầu tư có quyền bán lại hay chuyển giao thừa kế cho ai khác; 3/ có thể giảm thuế thuê đất; 4/ lại giảm thuế thu nhập trong nhiều năm để thu hút đầu tư; 5/ người Việt Nam có quyền vào các đặc khu ấy để đánh bạc và giải trí; 6/ chủ đầu tư trong đặc khu được quyền bội chi tới 70% của ngân sách; và 8/ khó hiểu nhất, chủ đầu tư có khi không còn khả năng trả nợ, khi đó, ai chịu trách nhiệm thì không rõ. Tôi miễn bàn về từng chi tiết mà cố tổng hợp qua tám đặc tính ác độc của dự luật. Trong một cơn ác mộng, nếu tôi làm tư vấn cho kẻ thù của Việt Nam, tôi sẽ đề nghị những điều quái đản kể trên, cho chết luôn!

Mối nguy từ Đặc Khu Tự Trị

Nguyên Lam: Ông nói cứ như cười mà không giấu được nét chua chát. Nguyên Lam xin chầm chậm hỏi ông vài chi tiết kỹ thuật cho thính giả của chúng ta hiểu mức độ nghiêm trọng của vấn đề này. Thưa ông, tiền đâu ra và ai sẽ trả?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Là đại diện cho người dân, ta hãy tạm tin như vậy đi, Nhà nước thu thuế để lo cho dân. Dự luật lo cho nhà đầu tư, nhiều phần là ngoại quốc, nên ào ạt miễn thuế và hoãn thuế, như qua các điều 40, 43 hay 45. Như vậy, khi ngân sách đã bội chi quá nặng, Nhà nước tìm tiền ở đâu ra hay là vét thuế nơi khác? Phải chăng người dân sẽ trả tiền cho dự án thu hút đầu tư này? Dân có được hỏi ý hay có được biết về những chi tiết bất công ấy không?
- Bước sang một lĩnh vực nhiều rủi ro khác cho xã hội là quy chế đặc miễn lao động cho người nước ngoài. Họ không cần giấy phép lao động nếu làm việc dưới 90 ngày hoặc trong cả năm không quá 180 ngày. Mọi chuyện, từ tuyển người, đặt mức lương hay bổng và miễn thuế v.v. có thể do Chủ tịch của đặc khu quyết định. Nhà nước thống nhất đang nặn ra các nhà nước con con trong lãnh thổ, là những nhóm lợi ích, và chỉ còn nhiệm vụ tìm tiền cung phụng yêu cầu của nhà đầu tư. Trong khi đó, các đặc khu này cũng có quyền trang bị võ khí và nhân sự bảo vệ. Người ta muốn lập sòng bạc hay xây pháo đài mà đề ra những chi tiết ấy?
Nguyên Lam: Nói về các mối nguy từ đặc khu tự trị, ông thấy là bà con nên chú ý tới điểm gì khác nữa sau khi ông vừa nói đến địa thế chiến lược của ba nơi này?
Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Việt Nam là đối tượng chinh phục thực tế và gần gũi của Trung Quốc qua chiến lược bành trướng đã công khai hóa của họ. Ngẫu nhiên mỉa mai là Tết Mậu Tuất vừa qua, khi góp phần tổ chức Hội Chợ Tết tại miền Nam California, bản thân tôi nhắc đến ba chiến thắng trên sông Bạch Đằng, vào năm 938 là một năm Mậu Tuất, của Ngô Quyền để giành độc lập sau 1050 năm Bắc thuộc; rồi năm 981 khi Lê Đại Hành thắng quân Tống; lần thứ ba là năm 1288 nhờ chiến công lịch sử của Hưng Đạo vương Trần Quốc Tuấn, mà then chốt là trận Vân Đồn trước đó của Nhân Huệ vương Trần Khánh Dư khiến quân Nguyên Mông bị cạn lương. Bây giờ, Vân Đồn là nơi Bắc phương sẽ đóng cọc và khống chế miền Bắc!
- Tại miền Trung, sau khi đã chiếm Hoàng Sa và Trường Sa ở ngoài biển, họ sẽ trụ tại đặc khu Bắc Vân Phong, rồi trên đường bành trướng từ Thái Bình Dương qua Ấn Độ Dương, đảo Phú Quốc trong ra Vịnh Xiêm La sẽ là vị trí chiến lược của Trung Quốc. Người ta lầm tưởng là thiên hạ sẽ vào đó đánh bạc, Trung Quốc vào nơi đó thì sẽ thiết trí khí cụ tình báo quân sự để theo dõi và khống chế. Các mỏm đá giữa biển Đông Nam Á mà họ còn làm thành đảo nhân tạo và căn cứ quân sự thì ba hòn đảo của ta sẽ là chiến lũy của họ! Ai bày ra chuyện đặc khu này mà ác độc như vậy?
Nếu không có một hội đồng có thực quyền được lập ra để theo dõi tình hình thực tế sau mỗi năm năm, 10 năm, và có quyền điều chỉnh lại những cam kết thì viễn ảnh bi đát lại là hiện tượng “Hoa quân nhập Việt”: người Hoa có võ trang vào làm chủ nước Việt ở những nơi sinh tử nhất của nước Nam.
-Nguyễn Xuân Nghĩa
Nguyên Lam: Thưa ông, vì thời lượng của chúng ta thì có hạn mà đề tài lại quá đa diện cho nên Nguyên Lam xin đề nghị ông nêu ra vài kết luận.
Nguyễn-Xuân Nghĩa: - Thứ nhất, nếu có chết thì cố chết cho chậm, việc gì phải ký giấy tự sát vào ngày 15 này?
- Tôi cho là những ai có thực tâm với đất nước thì nên tham khảo ý kiến của mọi thành phần liên hệ, từ doanh gia đến người am hiểu về an ninh, các chuyên gia kinh tế và luật pháp quốc tế xem thiên hạ xử trí ra sao. Lý tưởng là hỏi ý người dân chứ đừng nghĩ là họ không biết gì. Mà muốn vậy thì cần công khai hóa mọi chi tiết. Then chốt và sinh tử là các chi tiết mà Bộ Chính Trị bịt mắt có khi chẳng thấy ra các nhân tố cụ thể khác.
- Thứ hai, nhìn rộng ra ngoài, đảng phải học tập kinh nghiệm thất bại với cả chục đặc khu hay dự án có tầm cỡ như Bauxite tại Tây Nguyên, khu kinh tế gang thép Vũng Áng, dự án Chu Lai, Dung Quất, Nhơn Hội, Chân Mây, v.v… Vì sao đã thất bại mà còn đòi tái diễn với ba đặc khu kinh tế tự trị đó? Thứ ba, nếu không biết thì học ngoại quốc: nên mời các chuyên gia quốc tế vào làm tư vấn về mọi khía cạnh lợi hại, miễn là các chuyên gia ấy không do Bắc Kinh tuyển chọn và đài thọ. Thứ tư, học xong thì sẽ biết Việt Nam khỏi cần đặc khu kinh tế nữa sau hơn 20 năm mở cửa ra ngoài với nhiều hiệp ước tự do thương mại và đầu tư đã ký kết với quốc tế. Sau cùng, nếu lỡ dại thì cũng nên cài trong hợp đồng các điều kiện tái xét. Một hội đồng có thực quyền phải được lập ra để theo dõi tình hình thực tế sau mỗi năm năm, 10 năm, và có quyền điều chỉnh lại những cam kết. Đấy là điều kiện tối thiểu và thông thường trong mọi giao kèo dài hạn. Nếu không, viễn ảnh bi đát lại là hiện tượng “Hoa quân nhập Việt”: người Hoa có võ trang vào làm chủ nước Việt ở những nơi sinh tử nhất của nước Nam.
Nguyên Lam: Ban Việt ngữ đài Á Châu Tự Do cùng Nguyên Lam xin cảm tạ kinh tế gia Nguyễn-Xuân Nghĩa về những nhận định này.

Dân Đê La Thành tiếp tục biểu tình phản đối lấy đất

RFA-2018-06-06   
Người dân cư ngụ tại gần 140 nhà mang số lẻ ở Đê La Thành, Hà Nội
Người dân cư ngụ tại gần 140 nhà mang số lẻ ở Đê La Thành, Hà Nội-rfa
Một số người dân cư ngụ tại gần 140 nhà mang số lẻ ở Đê La Thành, Hà Nội vào ngày 5 tháng 6 tiến hành biểu tình phản đối kế hoạch lấy nhà của họ của địa phương.
Những người biểu tình mang theo biểu ngữ với nội dung kêu cứu đại biểu quốc hội giúp giải quyết tình trạng thu hồi đất với lý do làm bãi gửi xe và trồng cây xanh.
Một người dân trong diện bị giải tỏa cho Đài Á Châu Tự Do biết lý do phản đối:
“Nói về dự án Vành Đai 1, chúng tôi mong làm lâu rồi nhưng không làm. Còn dự án không có trong qui hoạch làm đường lại mở ra như cây xanh, bãi đổ xe ô tô…Trong khi ấy những dự án đều có mà nay thành những tòa nhà thương mại bán rất đắt.”
Theo người này thì dân trong diện có nhà bị giải tỏa bức xúc do những bất hợp lý như cơ quan chức năng không thông báo cho dân sau khi cho dựng bản đồ qui hoạch lên. Khi người chất vấn thì bị chỉ lên thành phố. Đơn đến trung ương được chính phủ chỉ đạo xuống thành phố nhưng thành phố không giải quyết mà chỉ hứa.
Người dân này nói tiếp: “Thành phố làm việc phải có giấy trắng, mực đen chứ không phải lời nói. Các cơ quan ban ngành phải làm đúng chứ không thể che mắt dân, lừa chính phủ làm những điều sai pháp luật.
Khi chúng tôi hỏi họ đùn đẩy cho nhau khiến dân không tin nữa. Muốn dân tin, thì phải bảo đảm quyền lợi cho dân. Muốn lấy, muốn làm gì phải có qui hoạch, có thông báo và sự đồng thuận của dân.”
Một phụ nữ từng ở địa phương 20 năm cũng trình bày:
“Trước đây họ thông báo lấy ngoài đường nhưng nay lấy luôn nhà tôi; họ nói lấy để làm đường nhưng có chỗ lấy để làm nhà cao tầng”.
Một phụ nữ khác còn cho biết việc khi phản đối bị những thành phần đeo băng đỏ ngăn chặn:
“Hôm trước có người đeo băng đỏ kéo người dân lên xe nên chúng tôi phải bảo vệ nhau. Tôi không yêu cầu quan chức giải quyết; nhưng nếu muốn làm gì phải có lý do đàng hoàng, chứ không thể cứ đeo băng đỏ mà bắt người dân.”
Tin cho biết vào ngày 19 tháng 5 vừa qua, người dân có gặp được chủ tịch thành phố Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung về vụ việc liên quan và được ông này hứa sẽ tổ chức cuộc đối thoại sau 10 ngày.
Đến ngày 29 tháng 5, lời hứa không được thực hiện nên dân lại biểu tình. Dân lại được hứa một thời điểm nữa là vào ngày 10 tháng 6 tới đây sẽ có cuộc đối thoại.

Lại thêm người chết trong đồn công an ‘trong tư thế treo cổ’

Vợ và con trai bên cạnh quan tài ông Nguyễn Hữu Tấn, chết với vết cắt rất sâu vòng quanh cổ chỉ sau một ngày bị công an tỉnh Vĩnh Long bắt giữ hồi Tháng Năm, 2017. (Hình: Facebook Lê Nguyễn Hương Trà)
CÀ MAU, Việt Nam (NV) – Một người đàn ông 31 tuổi được báo cáo là “chết trong tư thế treo cổ” tại nhà tạm giữ của công an thành phố Cà Mau.
Trong bản tin hôm Thứ Ba, 5 Tháng Sáu, 2018, tờ Thanh Niên thuật lại theo báo cáo ngày 5 Tháng Sáu, 2018, của công an thành phố Cà Mau, cho biết: “Khoảng 3 giờ 35 phút cùng ngày (5.6), cán bộ nhà tạm giữ phát hiện ông Nguyễn Việt Khoa (31 tuổi, ngụ khóm 3, phường 8, thành phố Cà Mau) trong tư thế treo cổ tại buồng giam số 1, khu C của nhà tạm giữ.”
Tờ báo vừa kể viết, “Ngay sau đó, ông Khoa được sơ cứu và đưa đến bệnh viện đa khoa Cà Mau cấp cứu, tuy nhiên ông Khoa đã tử vong” và cho biết thêm rằng, “Cũng theo báo cáo, nghi can Nguyễn Việt Khoa bị tạm giữ do liên quan đến việc tàng trữ trái phép chất ma túy.”
Năm nào cũng xảy ra hơn chục vụ nghi can hay người bị tạm giữ chết bất thường tại trụ sở công an các nơi tại Việt Nam. Phần lớn vu cho họ tự tử. Đây là các chối tội giết người quen thuộc của công an CSVN dù những dấu hiệu tra tấn, nhục hình dẫn đến cái chết của họ nhìn thấy rất rõ bằng mắt thường. Pháp y của công an CSVN là “người nhà” nên luôn luôn vo tròn bóp méo các chứng cớ để giúp đám điều tra viên thoát tội.
Dù vậy, cũng không thấy tờ Thanh Niên cho hay ông Khoa có được khám nghiệm pháp y hay không. Không thấy có hình ảnh nào của Nguyễn Việt Khoa sau khi chết mà chỉ viết thòng thêm câu quen thuộc, “Hiện vụ việc đang được điều tra làm rõ.”
Một vụ khác, hồi đầu Tháng Tư vừa qua, cũng tờ Thanh Niên cho hay (và cũng theo báo cáo của “Ủy Ban Nhân Dân” thành phố Cà Mau) thì “lực lượng chức năng tiến hành mời” ông Nguyễn Trọng Tý, 57 tuổi, “về trụ sở để làm rõ. Nhưng ông Tý không chấp hành.”
Lý do là, trưa ngày 1 Tháng Tư, 2018, ông Tý bị bà L.T.H, 37 tuổi, ngụ khóm 4, P.6, thành phố Cà Mau, đến công an P.7 “trình báo việc mình bị ông Nguyễn Trọng Tý chửi, xúc phạm danh dự, nhân phẩm.”
Tờ báo viết, “Khi lực lượng làm nhiệm vụ ra về thì ‘bất ngờ ông Tý tự bật ngửa và té xuống nền xi măng’ rồi tử vong sau đó.”
Không có một cuộc điều tra độc lập nào để biết sự thật “tự bật ngửa và té xuống nền xi măng rồi tử vong” của ông Tý hay ông ta chết vì một nguyên nhân nào khác.
Trong năm 2017, ít nhất có 13 người đã chết tại trụ sở công an CSVN tại các địa phương dù chỉ mới bị tạm giữ một vài giờ hay một hai ngày.
Đầu Tháng Năm, 2017, ông Nguyễn Hữu Tấn, một tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo, ăn chay trường, sống bằng nghề bán hủ tíu chay dạo, đã chết với vết cắt rất sâu vòng quanh cổ chỉ sau một ngày bị công an tỉnh Vĩnh Long bị bắt giam khi vu cho ông “tàng trữ” cờ vàng ba sọc đỏ của VNCH. Thân nhân ông cho hay nhà của họ không có cờ VNCH nào hết. Để chạy tội giết người công an nói “trong khi bị giam, ông Tấn đã lấy dao rọc giấy của điều tra viên khi ông ta vắng mặt để tự tử.”
Công an Vĩnh Long còn đưa ra chứng cứ với một video clip mờ mờ ảo ảo và ông lại mặc quần áo tù sọc dù ông mới bị bắt, chưa có án để bị bắt mặc quần áo tù nhân. Khi nhìn thi thể ông Tấn, thân nhân thấy sọ ông bị móp sâu, cổ có 3 vết cắt rất dài và rất sâu không kể những vết tích khác vì không thể tự gây ra được những thương tích đó.
Thân nhân ông Tấn bác bỏ những lời chối tội rất vụng về của công an Vĩnh Long và đòi làm rõ đến cùng để truy tố kẻ gây ra cái chết dã man cho ông, nhưng rồi vụ việc vẫn bị công an nhận cho chìm xuồng.
Hồi năm 2015, Bộ Công An CSVN báo cáo với Quốc Hội rằng trong thời gian ba năm từ 2012-2014, “số người bị bắt, tạm giữ hình sự lên tới trên 200 nghìn người.” Trong số đó “đã xảy ra 226 trường hợp chết tại nhà tạm giữ, trại tạm giam trên toàn quốc. Nguyên nhân chủ yếu của các trường hợp tử vong này được Bộ Công An lý giải là do bệnh lý và do đối tượng bị tạm giữ, tạm giam tự sát.” Nhiều báo tại Việt Nam đưa tin.
Sau báo cáo vừa kể, những năm sau, không thấy Bộ Công An báo cáo tiếp về các trường hợp chết bất thường khi người ta vừa mới bị tạm giam. Còn người dân thì vẫn tiếp tục chết đột ngột dù nhà cầm quyền CSVN đã ký vào công ước quốc tế về chống tra tấn và nhục hình của Liên Hiệp Quốc từ Tháng Mười Một, năm 2013. (TN)