Việt Nam : Chiến tranh chưa lùi xa Quảng Trị

Anh Vũ 

Theo RFI- 01-05-2017 21:47 

Bờ biển Quảng Trị - vùng đất bom mìn chiến tranh vẫn gây thương vong cho người dân. Ảnh chụp ngày 30/03/2017. Reuters 

Nhân ngày 30/04, đánh dấu 42 năm kết thúc chiến tranh Việt Nam, báo Libération có bài phóng sự mang tiêu đề : « Việt Nam, « cuộc chiến sau cuộc chiến » của những người gỡ mìn » ở tỉnh Quảng Trị, nơi được coi là chảo lửa của cuộc chiến tranh Việt Nam.

Đặc phái viên của Libération Xavier Bourgois đã tới Quảng Trị, vùng đất khốc liệt nhất của cuộc chiến tranh Việt Nam, ghi nhận : « Hơn bốn mươi năm sau khi cuộc chiến kết thúc, dưới lòng đất Việt Nam vẫn còn chất chứa đầy bom, mìn của Mỹ, tiếp tục gây thương vong cho người dân, làm ô nhiễm đất đai. Trong tỉnh Quảng Trị, nhiều tổ chức phi chính phủ vẫn đang ra sức rà phá » những di sản chết người đó của chiến tranh.

Theo tác giả bài phóng sự, chiến tranh tưởng như đã lùi xa vào dĩ vãng. Nhưng giờ đây, ở vùng đất miền trung Việt Nam từng là lò lửa chiến tranh này, thi thoảng đâu đó người ta vẫn nghe thấy tiếng nổ của những quả bom Mỹ vừa được phá. Người dân trong vùng đã quen với những tiếng nổ như vậy, thường xuất hiện ít ra là 2 lần trong mỗi tuần.

Chiến tranh đã đi qua, nhưng một cuộc chiến mới đang tiếp tục hàng ngày với khoảng hơn một chục nhân viên rà phá bom, bởi trong tỉnh Quảng Trị này vẫn còn hàng triệu quả bom, mìn, lựu đạn, đạn pháo còn vùi trong lòng đất có thể giết người bất kỳ lúc nào.

Tác giả bài phóng sự đã ghi lại công việc của nhiều tổ chức phi chính phủ như MAG, Mine Advisory Group của Anh hay NPA (Norwegian People’s Aid) của Na Uy, đang cùng các nhân viên địa phương miệt mài mỗi ngày với cái công việc nguy hiểm, tìm phá từng quả nổ nằm khắp nơi trong vùng đất nắng cháy khắc nghiệt nhất Việt Nam. Tác giả cũng đã gặp gỡ với một số nạn nhân của các bãi bom mìn khi cuộc chiến tranh đã kết thúc.

Theo bài phóng sự, từ khi kết thúc chiến tranh, không ai biết thực sự đã có bao nhiều người bị chết hay bị thương vì những trái nổ còn sót lại. Theo những con số thống kê có thể tin cậy, có khoảng 105.000 nạn nhân, trong đó có 40.000 người thiệt mạng. Đa số họ là nông dân, tưởng đã may mắn tránh được thương vong trong thời chiến, nhưng đến thời bình thì lại trở thành nạn nhân.

Nhờ có các chiến dịch của những tổ chức phi chính phủ kể trên, những vụ thương vong vì bom mìn đã giảm đi rất nhiều. Các chiến dịch rà phá bom mìn của các tổ chức đó đã phá hủy được 370.000 quả bom, mìn trên diện tích 5.600 ha của tỉnh Quảng Trị từ năm 1998. Một kết quả không nhỏ nhưng vẫn còn quá ít trên quy mô cả nước. Theo thống kê chính thức của chính quyền Việt Nam, vẫn còn không dưới 800.000 tấn bom đạn chưa nổ nằm vùi dưới 18,8% lãnh thổ đất nước.

Một quan chức trong ủy ban quốc gia phụ trách rà phá bom mìn sau chiến tranh của Việt Nam nói với phóng viên của Libération : « Với nhịp độ rà phá như hiện nay thì phải 300 năm nữa chúng tôi mới gỡ được quả bom cuối cùng. Nếu chúng tôi đẩy mạnh tiến độ với sự trợ giúp của các tổ chức quốc tế, ta có thể hy vọng rút ngắn thời gian trên xuống còn 100 hay 60 năm ».

Ơn giời, “nước lạ” mua lợn rồi

Hạ Trắng (Danlambao) - Những ngày qua, tình trạng lợn mất giá và cuộc giải cứu lợn đã thu hút sự quan tâm đặc biệc của người dân. Thậm chí, người dân còn quan tâm đến tình trạng con lợn hơn cả kỷ niệm ngày phỏng hai hòn Miền Nam mà cộng sản ra rả tuyên truyền, lôi kéo người dân phải nhớ, phải vui. Có đứa ác miệng, còn nói “sự nghiệp đảng ta chung quy đếch bằng con lợn”. Nhục thật! Thế này thì nhục thật!

Tất cả là tại cái thằng “nước lạ” hết. Nó chỉ đạo “đảng ta” xúi giục nông dân trồng cây gì, trồng con gì theo ý nó muốn. Rồi nó “sử dụng chiêu bài ồ ạt thu mua nông sản với giá cao để tạo niềm tin cho nông dân Việt Nam tăng diện tích, số lượng nuôi trồng rồi bất ngờ không nhập hàng khi vào vụ mùa”. Đấy là chính sách phá hoại kinh tế của người Việt mà “nước lạ” áp dụng rất thành công nhiều năm nay, theo nhận định của bác Dân Đen trên Dân Làm Báo.

Nhưng phải thừa nhận cuộc giải cứu lợn năm nay của đảng ta rôm rả thật. Tỉ như Bộ Đàn áp (Côn an), mượn miệng thứ trưởng Bùi Văn Thành hùng hồn hứa với Bộ NN&PTNT rằng: “trước mắt, trong quý 2, ngành công an sẽ phấn đấu tiêu thụ lượng thịt tương đương với bên quân đội, khoảng hàng chục tấn/tháng, coi chỉ tiêu tiêu thụ thịt lợn là một trong những chỉ tiêu thi đua của các đơn vị”. Thế mới biết, các bộ, ban, ngành, cục… trong bộ máy nhà nước cộng sản Việt Nam “phối kết hợp” với nhau tuyệt vời như thế nào. Bộ anh ế cái gì là có bộ tôi tiêu thụ hộ ngay. Đấy, thử hỏi có nước nào trên thế giới mà quân đội và cảnh sát coi việc ăn thịt lợn là chỉ tiêu thi đua không? Thế này thì quân đội và công an cộng sản Việt Nam nên mở một cuộc thi xem đồng chí nào ăn nhiều thịt lợn nhất ngành rồi vinh danh, trao giải thưởng Nhà nước, hoặc giải thưởng Hồ Chí Minh cho đồng chí đạt thành tích ấy. Tốt nhất nên lấy tên của đồng chí Đỗ Mười làm tên cho giải thưởng để kỷ niệm nghề hoạn lợn của đồng chí ấy. Đồng thời cũng là để biết ơn đồng chí đã có công đưa đất nước đi lên từ đàn lợn.

Đáng ghi nhận nhất là những nỗ lực vượt bậc của Bộ NN&PTNT. Bộ đã ra nhiều văn bản chỉ đạo, khuyến khích các ban, ngành, người dân cùng nhảy vào tham gia chiến lược giải cứu lợn. Chỉ còn thiếu mỗi công văn của Bộ Chính trị ra lệnh cho “nhà nhà mua thịt lợn, người người ăn thịt lợn” là thành một cuộc Đại Cách mạng về lợn mà thôi.

Nhưng may, may quá, đảng ta và nhân dân ta chưa phải làm cuộc Đại Cách mạng về lợn thì “nước lạ” đã chịu mua lợn của nông dân ta rồi. Tất cả đều nhờ vào sự chỉ đạo, khả năng lãnh đạo sáng suốt, tài tình của đảng ta khiến bọn “nước lạ” không mua lợn không được. Đảng làm thế nào để “nước lạ” chiếu cố thì chỉ có đảng biết, nhưng dứt khoát phải cứu lợn, cho dù có đánh đổi một vài thiệt hại nào đó từ phía người dân. Đấy là truyền thống đàm phán của đảng ta với đàn anh “nước lạ”.

Đấy, vì cùng là lợn, nên hơn ai hết, những con lợn Ba Đình hiểu rằng, ế lợn trong thời điểm này thì nguy hại thế nào.

2/5/2017

Hạ Trắng

danlambaovn.blogspot.com

Phán đoán về chính trị Việt Nam sắp tới

 Theo BBC-5 tháng 1 2017

Bản quyền hình ảnh

Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGES

Image captionBan lãnh đạo mới của Đảng Cộng sản Việt Nam sau Đại hội 12 năm 2016

Một nhà nghiên cứu lâu năm về chính trị Việt Nam vừa có bài viết tiếng Anh cho rằng đã có mâu thuẫn trong đảng và tranh đua vị trí tại Việt Nam, chưa đầy một năm sau Đại hội Đảng 12.

Đăng trên trang The Diplomat hôm 23/12/2016, Giáo sư Zachary Abuza, Học viện Quân sự Quốc gia (National War College), Hoa Kỳ, dự đoán có thể Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ nghỉ giữa nhiệm kỳ, và ông Đinh Thế Huynh, Thường trực Ban Bí thư, là ứng viên thay thế hàng đầu.

Ông cũng cho rằng ba vụ điều tra gần đây - liên quan cựu Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng, Trịnh Xuân Thanh, Vũ Đức Thuận, là cách gián tiếp làm suy yếu vị thế Bí thư Thành ủy TP. HCM Đinh La Thăng.

BBC có cuộc phỏng vấn với Giáo sư Zachary Abuza về những điều ông đề cập trong bài viết.

BBC:Trong bài viết mới nhất của ông, ông cho rằng ông Đinh Thế Huynh đang có nhiều cơ hội nhất để trở thành Tổng Bí thư kế tiếp tại Việt Nam. Có phải quá sớm để nhận định như vậy?

Có thể còn sớm, và tôi có thể sai, nhưng theo tôi, tình hình đang diễn biến theo chiều hướng này.

Ông Nguyễn Phú Trọng được bầu lại thêm một nhiệm kỳ, nhưng quan điểm đồng thuận dường như cho rằng ông ấy sẽ chỉ ở lại nửa nhiệm kỳ.

Khó thấy còn ai khác đang rất nhiều cơ hội để thay ông Trọng giữa nhiệm kỳ. Tôi đoán là ông Trần Đại Quang đang chờ đến Đại hội Đảng 13. Tôi không nghĩ rằng có ai đó dành nỗ lực chính trị để ngăn ông Huynh lúc này.

BBC:Bằng chứng nào để ông nghĩ rằng ông Nguyễn Phú Trọng sẽ nghỉ giữa nhiệm kỳ?

Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGES

Image captionÔng Đinh Thế Huynh (trái) và ông Trần Đại Quang là ứng viên cho vị trí Tổng bí thư sắp tới?

Không hoàn toàn chắc chắn, nhưng có lẽ ông ấy sẽ nghỉ. Ông Trọng sinh năm 1944, tương đối già hơn so với người nhiều tuổi thứ hai trong Bộ Chính trị. Đảng Cộng sản có lý do khi họ đề ra mức giới hạn tuổi khi chọn nhân sự.

BBC:Bài viết của ông có đề cập đến Chủ tịch nước Trần Đại Quang, mà một số người cũng đồn đoán là ứng cử viên cho chức Tổng bí thư. Đánh giá của ông?

Tôi đồng ý là ông Quang có nhiều triển vọng. Ông đã mở rộng kinh nghiệm công tác, ra ngoài Bộ Công an. Ông sẽ là ứng viên rất mạnh. Tôi dự trù ông có thể là Tổng bí thư tại Đại hội 13.

Nếu có sự chuyển giao giữa nhiệm kỳ, và có đủ sự phản đối ông Huynh, thì ông Quang cũng sẽ là ứng viên rất mạnh.

BBC:Bài báo của ông tập trung nói về mâu thuẫn nội bộ trong Đảng sau Đại hội 12. Ông có thể giải thích rõ hơn?

Chính trị Việt Nam bị chi phối bởi quan hệ người bảo trợ - đồ đệ, vì thế khi có điều tra ai đó, nó có thể không hẳn là vì tội phạm kinh tế mà thường là nhắm gián tiếp vào người bảo trợ.

Trước các kỳ Đại hội Đảng, luôn có nhiều đấu tranh phe phái. Nhưng sau đó, thường là giai đoạn "trăng mật", hay tương đối bình yên khi mà chính phủ và cán bộ mới hòa nhập vào vị trí mới. Nhưng một số bạn bè và tôi bắt đầu chứng kiến các dấu hiệu mâu thuẫn nội bộ chỉ trong vòng một năm.

BBC:Ông viết rằng các cuộc điều tra và bắt giữ gần đây dường như là cách nhắm vào Bí thư Thành ủy TP. HCM Đinh La Thăng. Ông có vẻ cho rằng ông Thăng thuộc nhóm cải cách, bị những người bảo thủ tấn công. Trong khi đó, một vài tiếng nói hiếm hoi ở bên trong Việt Nam cũng đã có bài trên mạng xã hội xem ông Thăng là đối tượng cần điều tra. Ông có xem xét quan điểm của họ không?

Đáng tiếc là nền chính trị Việt Nam vốn vô cùng bí hiểm. Vì thế phần lớn quan tâm là chỉ về các bê bối tham nhũng. Chính trị Việt Nam bị chi phối bởi quan hệ người bảo trợ - đồ đệ, theo cùng vây cánh, vì thế khi có điều tra ai đó, nó có thể không hẳn là vì nghi ngờ tội phạm kinh tế mà thường là nhắm gián tiếp vào người bảo trợ. Nó khiến các đối thủ chính trị phải lo lắng, làm yếu đi nền tảng ủng hộ họ, mà điều này rất quan trọng trong một hệ thống chính trị chú trọng đến sự đồng thuận.

Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGES

Image captionCó nhiều đồn đoán về khả năng luân chuyển của Bí thư Thành ủy TP. HCM Đinh La Thăng

Cần khẳng định chống tham nhũng và chống đối thủ chính trị không hẳn là loại trừ nhau. Nhưng cũng cần thấy vì sao chỉ một số người bị điều tra về tham nhũng, còn những cán bộ làm điều tương tự lại không bị. Khả năng có hạn của nhà nước có thể là câu giải đáp, nhưng câu trả lời thuyết phục hơn thường liên quan chính trị.

Ta cũng cần thừa nhận có nhiều tham nhũng trong chính trị cấp cao ở Việt Nam, vì không có báo chí tự do kiểm tra, đảng cộng sản nói chung đứng trên luật pháp, kiểm soát tòa án và công tố. Quan trọng hơn cả, trong hệ thống hỗn hợp của Việt Nam, là nơi nhà nước vẫn kiểm soát rất nhiều (như vốn, đất đai), khu vực công sở hữu quá nhiều tài nguyên và nguồn lợi thì cơ hội tham ô là ở bên trong nhà nước. Một số ít người lại kiểm soát việc phân bổ hàng hóa, dịch vụ, vốn trong khi lại có quá ít sự kiểm tra và minh bạch.

BBC:Trong bài, ông viết nếu ông Đinh Thế Huynh lên làm Tổng bí thư, sẽ không tốt cho Việt Nam vì ông ấy có vẻ là người bảo thủ. Ông cũng nghĩ ông Đinh LaThăng là nhà cải cách. Nhưng chính trị Việt Nam rất bí mật. Liệu có ổn khi quy trách nhiệm hay chê trách cho một số cá nhân, ca ngợi một số nhà "cải cách", mặc dù ít ai biết thực sự điều gì xảy ra trong các cuộc họp của Bộ Chính trị?

Tôi đồng ý rằng sự phê phán này là công bằng. Tôi biết một số người hoàn toàn bất đồng với tôi khi tôi cho rằng ông Đinh Thế Huynh là người bảo thủ. Có một người nói ông Huynh là người "trung dung", nhưng tôi không thấy có bằng chứng. Rõ ràng là ông ấy có rất ít tiếp xúc với bên ngoài. Toàn bộ sự nghiệp của ông Huynh là ở trong bộ máy Đảng như một nhà lý luận, ít kinh nghiệm thực tiễn.

Có thể nếu ông Đinh Thế Huynh trở thành Tổng bí thư, những hạn chế và thực tế của việc lãnh đạo sẽ hạn chế những gì ông có thể làm. Nhưng tôi cảm giác ông ấy rất lo lắng quyền uy và quyền quyết định của Đảng bị kéo trôi về phía các nhà kỹ trị trong chính phủ. Ông muốn tái xác lập sự lãnh đạo tối cao của Đảng, đây là việc không tốt cho nền kinh tế ngày càng phức tạp và hiện đại của Việt Nam.

Bài 'The Fault Lines in Vietnam's Next Political Struggle; Infighting ahead of the next mid-term Congress is already visible' được đăng trên trang The Diplomat23/12/2016.

Phạm Bình Minh đi Mỹ: Thành công hay thất bại?

Phạm Chí Dũng

Theo Người Việt-01-05-2017

   Cuộc gặp Rex Tillerson - Phạm Bình Minh tại Washington, DC vào tháng 4/2017.

Chuyến công du liên hoàn “Trung trước, Mỹ sau” của ông Phạm Bình Minh, phó thủ tướng kiêm ngoại trưởng, vào Tháng Tư năm nay rốt cuộc tiếp nhận được cái gì?

Hai “thành tích”

Tại Bắc Kinh, ông Minh có cuộc tiếp xúc với những nhân vật trong Bộ Chính Trị Đảng Cộng Sản Trung Quốc. Nhưng cũng như kết quả chuyến công du của Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng đi Trung Quốc vào Tháng Giêng, hầu hết các trao đổi vẫn chỉ là lời nói xã giao “ấm tình đồng chí” nhưng không có giải pháp cụ thể nào, đặc biệt là giải pháp về tiền theo cách “hỗ trợ tín dụng để chế độ Việt Nam ổn định chính trị.”

Còn tại Washington, DC, ông Minh cũng được gặp những quan chức cấp cao, trong đó đặc biệt là ngoại trưởng và cố vấn an ninh quốc gia. Thành quả lớn nhất và có vẻ bất ngờ nhất là chính cố vấn an ninh quốc gia, chứ không phải giới ngoại giao của Mỹ, trao cho ông Minh bức thư của Tổng Thống Donald Trump mời Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc thăm Mỹ. Động thái này diễn ra ngay sau khi Phó Tổng Thống Mike Pence thông báo tại Indonesia rằng ông Trump sẽ dự hội nghị APEC tại Việt Nam vào Tháng Mười Một. Đó là một kết quả lớn mà theo một chuyên gia phân tích chính trị của Mỹ, điều này khiến giới lãnh đạo Việt Nam hưng phấn và hy vọng hẳn lên, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang phải chịu quá nhiều sức ép về quá nhiều phương diện từ kinh tế, quốc phòng và xã hội.

Một kết quả khác, tuy không được rõ nét như kết quả trên, nhưng cũng có thể được xem là “kết quả” trong chuyến đi của ông Minh: báo đảng Việt Nam tường thuật “Hoa Kỳ ủng hộ việc Việt Nam tiếp tục được hưởng các nguồn vốn vay ưu đãi IDA của Ngân Hàng Thế Giới (WB) phù hợp với điều kiện của Việt Nam trong giai đoạn tới cũng như các hoạt động hợp tác trong khuôn khổ APEC.”

Cần nhắc lại, IDA là một định chế tài chính của WB cho vay tín dụng lại suất ưu đãi dành cho các nước nghèo trên thế giới. Nhiều năm trước, trong khi luôn tìm nhiều cách để trưng bày thành tích “hóa rồng” và GDP lên đến 7-9% hàng năm cùng thu nhập đầu người lên đến vài ba ngàn đô la, giới lãnh đạo Việt Nam lại hành động ngược lại khi miệt mài xin tín dụng và viện trợ không hoàn lại. Lý lẽ đưa ra: Việt Nam là một quốc gia… vẫn còn nghèo.

Nhưng đến cuối năm 2015, với những thành tích tăng trưởng mà Việt Nam tự khoác lên mình, WB đã quyết định chấm dứt các chương trình cho vay ODA ưu đãi và bắt buộc Việt Nam phải tốt nghiệp IDA, nghĩa là sẽ phải vay tín dụng của WB với lãi suất cao hơn cùng thời gian ân hạn giảm đi. Đến lúc này, một hiện tượng lạ xảy ra: “Học sinh” Việt Nam tìm cách để được “lưu ban,” tức muốn được kéo dài thời gian vay ưu đãi IDA càng lâu càng tốt.

Tuy nhiên, đó là tất cả cho chuyến đi Mỹ của ông Phạm Bình Minh.

Sau tất cả, đã không có bất kỳ một hơi hướng hay manh mối nào về Hiệp Định Thương Mại Song Phương Việt-Mỹ (BTA).

BTA đâu rồi?

Sau chuyến đi Mỹ của ông Phạm Bình Minh, những tờ báo đảng tường thuật chi tiết nhất về những nội dung đã được mang ra bàn thảo Việt-Mỹ đã không một lời nhắc đến bản hiệp định mà giới lãnh đạo Việt Nam đang mong đợi, và hẳn là mong muốn hơn bao giờ hết.

Cần nhắc lại, chuyến công du Hoa Kỳ của ông Phạm Bình Minh được giới phân tích chính trị Hoa kỳ thông tin là một chuyến đi dọn đường cho cuộc thăm viếng Hoa Kỳ tiếp theo của Thủ Tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc.

Lại có nhiều dấu hiệu cho thấy nhu cầu và mối quan tâm đầu tiên và trên hết của Việt Nam vẫn là thương mại song phương với Hoa Kỳ, sau đó mới là những chủ đề về “xoay trục sang Châu Á – Thái Bình Dương” và “giao lưu” quân sự – quốc phòng Việt-Mỹ ở khu vực Biển Đông. Nhu cầu và mối quan tâm ấy ồn ã hẳn lên từ sau khi Hiệp Định Đối Tác Kinh Tế Xuyên Thái Bình Dương (TPP) hầu như tan vỡ kể từ Tháng Mười Một, 2016 – khi Tổng Thống Trump tuyên bố đoạn tuyệt với hiệp định này, cũng chấm dứt luôn công sức cùng hy vọng kéo dài suốt sáu năm đàm phán của Việt Nam.

Sau 15 năm thực hiện BTA mà đã khiến phi mã giá trị giao thương Việt-Mỹ đến hàng trăm lần, giờ đây, chính quyền của Tổng Thống Trump đang tiến hành rà soát lại toàn bộ BTA này. Việc rà soát này xuất phát từ lời lên án của ông Trump về 16 quốc gia có thương mại song phương “gây hại” cho kinh tế Hoa Kỳ, trong đó có Việt Nam.

Một hệ quả rất không mong đợi đối với Việt Nam là nếu Mỹ “siết” các điều kiện thương mại như đánh thuế xuyên biên giới, dựng đứng hàng rào kiểm nghiệm chất lượng đối với hàng hóa Việt Nam mà trước đó cá basa, tôm, gạo đã trở thành “nạn nhân,” đồng thời ngưng trệ BTA hoặc làm cho hiệp định này trở nên khó khăn hơn nhiều so với 15 năm trước đó, giá trị xuất siêu hàng năm của Việt Nam vào Hoa Kỳ sẽ tụt hẳn.

Trong khi đó, một nguồn “ngoại lực” khác là kiều hối về Việt Nam cũng đang sụt mạnh đến hơn $4 tỷ trong năm 2016 so với năm 2015, báo hiệu một chu kỳ khó tránh thoát về suy giảm tình cảm của “kiều bào ta” đối với chế độ cầm quyền, càng khiến chân đứng của chế độ này dễ bị vỡ vụn hơn bao giờ hết.

Nhưng muốn có được BTA lại không hề dễ dàng. Một BTA với Việt Nam được không chỉ do hành pháp mà còn là do Quốc Hội Hoa Kỳ quyết định.

Còn nhớ vào năm 2015, chỉ riêng định chế quyền đàm phán nhanh (TPA) nằm trong TPP mà chính quyền của Tổng Thống Barack Obama đã phải trình ra hai viện của Quốc Hội Mỹ và đã phải bỏ phiếu đến nghẹt thở 3-4 lần mới thông qua được. Còn nay, trong bối cảnh hàng hóa nước ngoài đang có xu thế tràn ngập nước Mỹ và khiến sụt giảm giá trị xuất siêu của Mỹ, đồng thời làm tăng tỷ lệ thất nghiệp tại nước này, chắc hẳn ông Trump sẽ không thể nhiệt tình đối với BTA cho Việt Nam mà không có những điều kiện đặc biệt kèm theo. Lối suy nghĩ và cách thức hành xử của ông Trump chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới nhiều thượng nghị sĩ đảng Cộng Hòa và cả đảng Dân Chủ trong Quốc Hội Mỹ khi nhìn thấy bản dự thảo BTA trước mặt.

Trong lúc đó, nhóm dân biểu quan tâm đến Việt Nam trong nhóm Vietnam Caucus đang trở nên hùng mạnh và ngày càng có tiếng nói mạnh mẽ trong Quốc Hội Hoa Kỳ. Dân Biểu Alan Lowenthal (Dân Chủ-California) là một trong những nhân vật như vậy. Vào đầu Tháng Tư, sau việc phía Việt Nam nêu ra một lời đánh tiếng để Thủ Tướng Phúc “sẵn sàng đi thăm Mỹ,” ông Lowenthal đã nói thẳng với Đài Á Châu Tự Do: “Tôi khẳng định với ngài đại sứ (Ted Osius) rằng Việt Nam muốn tăng cường mối quan hệ thương mại và ký kết BTA thì phải trả tự do cho tất cả tù nhân lương tâm. Nếu họ không làm thế thì không thể có BTA. Tùy thuộc vào chính phủ Việt Nam thôi! Đây là thông điệp của tôi chuyển đến chính phủ Việt Nam.”

Thế nhưng giới lãnh đạo Việt Nam có làm gì để cải thiện nhân quyền?

Còn EVFTA?

Cho tới nay, vẫn chưa hiện ra bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy giới lãnh đạo Việt Nam chịu nhân nhượng bất kỳ nội dung nào trong “gói cải thiện nhân quyền” mà người Mỹ, một lần nữa trong không biết bao nhiêu lần, đặt lại. Thậm chí Luật Về Hội và Luật Biểu Tình – những quyền căn bản quá thiết thân của người dân mà Hiến Pháp Việt Nam từ năm 1992 hứa hẹn nhưng đã bị giới lãnh đạo Việt Nam nuốt lời suốt một phần tư thế kỷ qua, vào Tháng Tư năm nay bị Bộ Công An, chính phủ của ông Nguyễn Xuân Phúc, cùng Quốc Hội của bà Nguyễn Thị Kim Ngân rút khỏi chương trình bỏ phiếu thông qua luật năm 2017 và cả năm 2018.

Hãy đề cập đôi chút về chuyến công du ba nước Châu Âu là Thụy Điển, Hungary, và Czech của Chủ Tịch Quốc Hội Nguyễn Thị Kim Ngân vào Tháng Tư năm nay.

Chuyến đi mang một mục đích đặc biệt là “thúc đẩy quốc hội ba nước ủng hộ việc ký chính thức, phê chuẩn Hiệp Định Thương Mại Tự Do Việt Nam-EU (EVFTA).”

Đáng lý ra, trách nhiệm vận động các nước thành viên thông qua EVFTA là của Nghị Viện Châu Âu. Nhưng hẳn do tình thế đã biến diễn như thể “nước đã đến chân,” giới chóp bu Việt Nam không thể ngồi rung đùi chờ đợi Châu Âu thông qua EVFTA như cách người Mỹ đã mang BTA đến tận miệng cho Việt Nam 16 năm trước, hay Tổ Chức Thương Mại Thế Giới (WTO) đặc cách xét cho Việt Nam trở thành thành viên thứ 150 của tổ chức này vào năm 2007. Mọi chuyện đã trở nên khó khăn hơn rất nhiều, đặc biệt sau khi TPP hầu như tan vỡ.

Một cách nào đó, chủ tịch quốc hội Việt Nam đã làm thay công việc vận động của Nghị Viện Châu Âu. Cũng có thể hiểu một cách nào đó, Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng phải làm mọi cách để tìm ra một hiệp định thương mại thay thế cho TPP chết yểu, cũng là cách để ông có được thành tích mang lợi ích kinh tế về cho đảng và do đó sẽ kéo dài tuổi thọ tổng bí thư của ông. Rất có thể đó là lý do chính yếu mà ông Trọng “đẩy” bà Ngân đi Châu Âu vận động EVFTA với tư cách “kênh quốc hội,” bất chấp chính thể Việt Nam vẫn hoàn toàn không quan tâm và càng không hề tôn trọng nhân quyền theo yêu cầu của EU.

Nhưng khác hẳn với quan điểm nhẹ nhàng những năm trước về nhân quyền Việt Nam, từ sau khi bị một số tổ chức nhân quyền quốc tế thẳng thắn phê phán, EU bắt đầu chuyển sang thái độ mạnh mẽ hơn trong việc đòi hỏi chính quyền Việt Nam phải cải thiện nhân quyền. EVFTA chính là một bằng chứng khi hiệp định này lần đầu tiên đã gắn điều kiện Việt Nam phải cải thiện nhân quyền với lộ trình triển khai các điều ước thương mại.

Kết quả đáng thất vọng đối với phái đoàn của bà Nguyễn Thị Kim Ngân là sau các cuộc làm việc ở Châu Âu, không có bất cứ một khoản viện trợ không hoàn lại nào được phía chủ nhà thông báo dành cho Việt Nam. Ngay cả Thụy Điển – vốn được Việt Nam hy vọng nhất về “tình cảm rất đặc biệt trong cuộc kháng chiến chống Mỹ” – cũng không còn tỏ ra hào phóng như thường biếu một số tiền viện trợ không hoàn lại vào những lần giới lãnh đạo Việt Nam thăm Thụy Điển những năm trước. Thậm chí, lãnh đạo Quốc Hội Thụy Điển cũng không hứa hẹn bất kỳ điều gì liên quan đến viện trợ không hoàn lại trong thời gian tới cho Việt Nam. Hẳn quốc gia này vẫn chưa thể quên việc họ đã bắt buộc phải ngừng vô thời hạn các khoản viện trợ ODA cho Việt Nam vào năm 2013 sau khi phát hiện hàng loạt gian dối của quan chức Việt. Sau đó cả Bộ Ngoại Giao Úc và vài quốc gia khác cũng bắt đầu cắt giảm viện trợ.

Trong khi không nhận được khoản viện trợ nào, đoàn “quốc tế vận” của bà Kim Ngân cũng không có được văn bản cam kết nào của quốc hội ba quốc gia này là “sẽ thúc đẩy để Liên Âu sớm phê chuẩn EVFTA.” Tất cả chỉ là nói miệng theo lối xã giao mà chẳng có gì chắc chắn!

Muốn EVFTA được thông qua, phải có sự thống nhất của quốc hội thuộc 27 nước thành viên. Sự đồng thuận giữa các nước EU lại tương đối cao về vấn đề nhân quyền. Chỉ cần vài nước không thông qua thì EVFTA sẽ bị khựng lại.

Cho tới Tháng Tư, Việt Nam vẫn chưa có được manh mối đáng hy vọng nào cho cả EVFTA lẫn BTA. Tương lai gần rất dễ nhận ra là nếu không có những cải thiện đáng kể nào về nhân quyền từ giới lãnh đạo Việt Nam, chuyến đi Mỹ sắp tới của Thủ Tướng Phúc sẽ trở nên công cốc.

SCIC có bán được vốn nhà nước tại 137 doanh nghiệp để cứu ngân sách?

Minh Quân-01-05-2017

(VNTB) - Trong “nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa” ở Việt Nam, người ta vẫn tìm đủ mọi cách để chơi chữ cho dù tình thế đã ở vào thời kỳ cùng đường.

Từ “thoái vốn” đến “bán vốn” là một cách chơi chữ như thế. Nhưng cuối cùng thì mọi thứ cũng “lộ hàng” theo nghĩa đen nhất. 

Sau chủ trương thoái vốn nhà nước khỏi một số doanh nghiệp, nhu cầu bán vốn chưa bao giờ bị thúc giục cuống quýt như hiện thời.

Tháng 4/2017, quan chức Nguyễn Đức Chi, Chủ tịch HĐTV Tổng công ty kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) một lần nữa báo cáo: “SCIC xác định có 137 doanh nghiệp chúng tôi sẽ bán hết đến từ nay đến năm 2020, trong đó có 100 doanh nghiệp không bán được – gọi là doanh nghiệp hạng C- từ các địa phương có doanh nghiệp đến lần thứ 3 không bán được”.  Nhưng ông Chi nói cho hay “đơn vị này vẫn quyết tâm cố gắng bán”. 

Vào cuối năm 2015 – giai đoạn mà thủ tướng khi đó là Nguyễn Tấn Dũng sắp “rớt đài” tại Đại hội 12 của đảng cầm quyền, Chính phủ đã phải đôn đáo thúc đẩy việc thoái vốn ở 10 doanh nghiệp, kể cả “con bò sữa” Vinamilk, để thu về khoảng 7 tỷ USD cho ngân sách. Đó cũng là khoảng thời gian mà ngân sách phải trả nợ nước ngoài cao chưa từng thấy: 20 tỷ USD trong năm 2015.

Tuy thế, 7 tỷ USD vẫn chưa là cái gì so với một nền ngân sách mà mức bội chi đã vọt lên đến 6,6% GDP trong năm 2013 và luôn cận kề mức kỷ lục ấy cho đến gần đây (trong khi theo tiêu chuẩn quốc tế, bội chi trên 5% GDP đã là nguy hiểm).

Với tình trạng bội chi bất chấp như thế, một số chuyên gia độc lập đã dự liệu rằng ngân sách trung ương sẽ không thể “kéo” qua được hết năm 2018.

Nghĩa là Việt Nam rất có thể rơi vào tình trạng của quốc gia Argentine trong hai lần vỡ nợ vào năm 2001 và năm 2014.

Cũng từ cuối năm 2015, một số thông tin cho biết Chính phủ Việt Nam đã phải trù tính đến việc bán vốn tại hàng trăm doanh nghiệp nhà nước để có thể thu về hơn 400 tỷ USD – theo một dự tính lạc quan.

Con số hơn 400 tỷ USD trên bằng 2 lần GDP hàng năm của Việt Nam và sẽ giúp “ổn định kinh tế - xã hội”, qua đó kéo dài tuổi thọ của chế độ cầm quền ở Việt nam thêm ít năm nữa, trong khung cảnh hầu như toàn bộ các nguồn “ngoại viện” – từ các chủ nợ lớn nhất như Ngân hàng thế giới, Quỹ tiền tệ quốc tế, Ngân hàng Phát triển Á châu, cho đến nguồn kiều hối của hơn 4 triệu “kiều bào ta” ở hải ngoại – đều hoặc ngưng trệ hẳn, hoặc giảm sút thê thảm.

Nhưng trong thực tế, SCIC có bán được vốn nhà nước để cứu vãn ngân sách đang có nhiều dấu hiệu cạn kiệt trong lúc vẫn có ít nhất 30% viên chức công chức “không làm gì cả mà vẫn hưởng lương”?

Ngay trước mắt, SCIC chỉ có thể bán được 37 trong tổng số 137 doanh nghiệp muốn tống táng.

Cần chú ý rằng kế hoạch thoái vốn của doanh nghiệp nhà nước khỏi các thị trường bất động sản, chứng khoán đã được Chính phủ phát động từ năm 2013 và dự tính sẽ hoàn thành vào năm 2015. Nhưng cho đến nay, các doanh nghiệp nhà nước mới chỉ thoái dược hơn 50% số cần thoái. Mà như vậy, làm sao các doanh nghiệp này thu đủ tiền để chuyển trả lại ngân sách Bộ Tài chính một khi SCIC muốn bán sạch vốn nhà nước?

Bài toán bán vốn và kéo theo chân đứng ngân sách - tồn tại cính trị vẫn hoàn toàn bế tắc. 

Bỏ việc, kéo nhau làm... cò đất

Theo Người Lao Động-01-05-2017

Giá nhà đất vùng ven TP HCM đang tăng chóng mặt, nhiều người dân đã bỏ việc để làm cò đất với kỳ vọng đổi đời.

Tháng 4-2017, giá nhà, đất rao bán ở TP HCM liên tục “nhảy múa”. So với năm 2016, giá đất ở các huyện Nhà Bè, Cần Giờ, Bình Chánh, quận 12… đã tăng đến 150%-350%.

Người người làm cò đất

Trên nhiều con đường ở vùng ven, người dân đứng rao bán nhà đất, mỗi trụ điện đều dán các bảng thông báo bán nhà.

Nhiều người làm “cò” đất để kiếm thêm thu nhập ở xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh, TP HCM.

Trong vai người đi mua nhà, trưa 27-4, chúng tôi đến xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh hỏi thăm. Thấy có người lạ đứng xem bảng quảng cáo môi giới bất động sản, hàng loạt người đang dựng xe ngồi chờ ở ngã ba Võ Văn Vân - Liên Ấp 123 liền chạy tới. “Em hỏi mua nhà đúng không? Qua bãi đất trống bên Trường Tiểu học Lại Hùng Cường, mọi người tư vấn cho” - một phụ nữ trong nhóm lên tiếng.

Trên đường đi, chúng tôi bắt gặp rất nhiều bàn nhựa, ghế nhựa bày ra đường, mỗi nơi có một cò đất đứng sẵn. Tại một quán nước giải khát cạnh trường học, ông Võ Ngọc Long (34 tuổi) giới thiệu: “Anh là người môi giới đất ở ấp 2, chị Hoa kế bên môi giới ấp 1 còn chị Liên, anh Hùng bên tay phải là môi giới đất nền ở xã Vĩnh Lộc A. Em muốn mua khu nào, giá bao nhiêu, tụi anh “bao” được hết”.

Chúng tôi ngỏ ý cần một căn nhà giá khoảng 950 triệu đồng, diện tích đủ cho 2 vợ chồng trẻ và một đứa con sinh sống. Lập tức, một phụ nữ tên Hoa cho hay cách đó hơn 900 m có một căn nhà, giá có thể thương lượng giảm một chút.

Bà Hoa lấy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy cấp số nhà do Phòng Quản lý Đô thị huyện Bình Chánh ban hành cho chúng tôi xem. Trong giấy tờ này không có bảng vẽ chi tiết căn nhà, không giấy phép xây dựng và nhà thuộc sổ chung, mua bán giấy tay.

Chúng tôi lắc đầu, phân bua do pháp lý không rõ ràng. Bà Hoa kéo vai chúng tôi, giải thích: “Thật tình tụi chị là nông dân, nhân lúc rảnh việc làm thêm chứ không lừa gạt đâu. Do gần đây, giá đất sốt quá nên chị tranh thủ làm thêm kiếm tiền. Chị sống ở đây từ nhỏ đến giờ. Có gì em đến đây nếu chị bán nhà không như cam kết”.

Tiếp lời bà Hoa, ông Long kể từ tháng 3-2017 đến nay, giá đất tăng liên tục. Mỗi ngày, hàng chục người đã đến xã Vĩnh Lộc B mua đầu cơ. “Nếu em lưỡng lự, vài ngày tới, căn nhà từ 950 triệu đồng có thể lên 1,2-1,3 tỉ đồng” - ông quả quyết.

Để tạo sự tin tưởng, ông Long đưa cho chúng tôi xem cuốn sổ ghi chép danh sách hơn 40 người đến mua đất. Trong đó, có một mảnh đất nằm trong đường 1A, xã Vĩnh Lộc B liên tục được chỉnh sửa giá. Cụ thể, ngày 24-3 là 700 triệu đồng, đến ngày 1-4 lên 900 triệu đồng, ngày 15-4 là 980 triệu đồng và hiện nay là 1 tỉ đồng.

Ngày 28-4, trên đường Liên Ấp 123, bà L.T.P (ngụ xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh) mắc võng cho con trai 6 tuổi nằm ngủ, còn bà ngồi thái rau muống, phía trước mặt là một bảng hiệu chi chít khổ giấy A4 với nội dung rao bán nhà. Bà P. giới thiệu mình làm môi giới đất. Công việc chính của bà là nuôi heo nái, buổi trưa rảnh ra đường nhận ký gửi đất và rao bán đất vườn nhằm kiếm thêm tiền.

“Chữ nghĩa, giấy tờ tôi không rành lắm nhưng mới 3 tháng đã bán được 2 căn nhà, 3 miếng đất nền, được chi hoa hồng 50 triệu đồng. Tiền này hơn cả việc nuôi heo một năm... Dân ở đây giờ bỏ việc làm để ra đường đứng làm môi giới” - bà P. khoe.

Rầm rộ lấp đất vườn phân lô

Tình trạng phân lô, tách thửa, lấp đất nông nghiệp để “hóa phép” làm đất thổ cư ở vùng ven đang diễn ra rầm rộ trong khi cơ quan chức năng có dấu hiệu buông lỏng. Từ ngày 27 đến 29-4, máy xúc, máy ủi được huy động đến nhiều khu đất trồng rau ở các xã Xuân Thới Sơn, Xuân Thới Thượng (huyện Hóc Môn); Vĩnh Lộc B, Vĩnh Lộc A và Bình Hưng (huyện Bình Chánh); phường Thạnh Xuân (quận 12) để lấp đất, xây dựng trụ điện.

Cò đất Khang, một tay môi giới nổi tiếng ở khu vực huyện Bình Chánh, tiết lộ: “Giờ giá đất lên cao nên tranh thủ lấp đất trống phân lô để bán. Mấy ông quản lý cũng “lơ” nên tụi anh dễ thở hơn”.

Theo ông Khang, nếu theo tiến độ hiện nay, khả năng vào tháng 7-2017, hàng loạt lô đất diện tích chừng 30-50 m2 sẽ được phân lô với giá từ 500-800 triệu đồng.

Trong khi đó, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM, cảnh báo nhà, đất ở TP HCM đang bị đẩy giá. Nguyên nhân là do một số thông tin triển khai dự án ở Củ Chi và xuất hiện một nhóm đứng ra đầu cơ đất nền. Vào năm 2007 và 2010, TP HCM đã xảy ra “bong bóng” bất động sản khiến nhiều người đổ nợ. Theo ông, người dân cần tỉnh táo để tránh mua nhà, đất với giá ảo.

Tăng cường kiểm soát nhà không phép

Ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng TP HCM, khẳng định việc giá đất tăng chóng mặt phụ thuộc vào tính chất thị tường. Nhiệm vụ của cơ quan nhà nước là chỉ có thể hỗ trợ, quản lý, bảo đảm tình hình xây dựng được ổn định. Giải pháp đưa ra của sở là sẽ đẩy mạnh việc phát triển nhà ở xã hội cũng như tăng cường kiểm soát nhà không phép.

LÊ PHONG